Kanunlarin anayasaya aykiriligi halinde hangi yol ve yontemler izlenir?

[Editör]

Kanunların anayasaya aykırılığı halinde hangi yol ve yöntemler izlenir?​

* Yasaların anayasaya uygunluğunun yargısal denetiminde, anayasaya aykırılık iddiaları anayasaya uygunluk denetimi yapacak olan organın önüne üç biçimde getirilebilir; “soyut norm denetimi”, “somut norm denetimi” ve “bireysel başvuru”. 2010 anayasa değişikliğiyle Türkiye’de bireysel başvuru yolu kabul edilmiştir.

Anayasanın 148 maddesi nedir?​

148. Madde. Anayasa Mahkemesi, kanunların, kanun hükmünde kararnamelerin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya şekil ve esas bakımlarından uygunluğunu denetler. Anayasa değişikliklerini ise sadece şekil bakımından inceler ve denetler.

Kanunları yorumlama yetkisi kime aittir?​

Kanunları yorumlama yetkisi kime aittir?
Kanunları hukukçular yorumlayabilirler. Mütalaa verme anlamında soruyorsanız, Avukatlık kanunumuza göre bir hukuki konuda mütalaa verme yetkisi sadece avukatlara tanınmıştır.

AIHS anayasadan üstün mü?​

AIHS anayasadan üstün mü?
Anayasanın 90. maddesinin son fıkrasına göre “Usulüne uygun yürürlüğe konulmuş milletlerarası andlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz”. Buna göre, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, iç hukukumuzun “ayrıcalıklı”15 bir parçası haline gelmiştir.

Kanunlar Anayasaya aykırı olamaz şeklindeki hüküm hangi ilkeyi ifade eder?​

d-)Anayasanın 11. maddesine göre ” Anayasa hükümleri, yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını ve diğer kuruluş ve kişileri bağlayan temel hukuk kurallarıdır. Kanunlar Anayasaya aykırı olamaz. ” Bu durum eşitlik ilkesine ve hukuk devleti ilkesine aykırılık teşkil etmektedir.

Kanunların Anayasa ya aykırılığı kimler tarafından ileri sürülebilir?​

Kanunların, kanun hükmündeki kararnamelerin, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün veya bunların belirli Madde ve hükümlerinin şekil ve esas bakımından Anayasaya aykırılığı iddiasıyla Anayasa mahkemesinde doğrudan doğruya iptal davası açabilme hakkı, Cumhurbaşkanına, iktidar ve ana muhalefet partisi Meclis grupları …

Anayasaya uygunluk denetimine ne ad verilir?​

Anayasaya uygunluk denetimine ne ad verilir?
Anayasa yargısı kanunların anayasaya uygunluk denetimini ifade etmektedir.

Hangi anayasa döneminde kanunların yorumlanması yetkisi yasama organına verilmiştir?​

Hangi anayasa döneminde kanunların yorumlanması yetkisi yasama organına verilmiştir?
şekilde iade edilen bir kanun, meclis tarafından tekrar kabul edilirse, Cumhurbaşkanı onu ilân etmek zorundadır (m.35). Burada ekleyelim ki, 1924 Anayasası kanunları “tefsir etme Page 5 5 (yorumlama)” yetkisini de TBMM’ne vermiştir. Buna hukukun genel teorisinde “yasama yorumu” denir.

Kanunun sözlerini dikkate alan yorum nedir?​

Hâkimin önüne gelen olaya hukuk kuralını uygularken yaptığı yoruma yargısal yorum denilmektedir. Kanunların yorumu denildiğinde ilk akla gelen yorum yargısal yorumdur. Yargısal yorumun, daha sonraki olaylarda yorum yapan hâkimi ve başka mahkemeleri bağlayıcı yönü bulunmamaktadır.

AIHS kanun hükmünde midir?​

sahiptir. Anayasa’ya göre, “usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası antlaş- malar kanun hükmündedir.

Anayasa en üstün kanun mudur?​

Anayasa en üstün kanun mudur?
Kanun tüzükten üstündür; çünkü, kanun Meclis, tüzük ise Bakanlar Kurulu tarafından konulmaktadır. Anayasa kanundan üstündür; çünkü, kanunu Meclisin adî çoğunluğu, Anayasayı ise kurucu iktidar koymuştur ve ancak tali kurucu iktidar, yani Meclisin üçte ikilik nitelikli çoğunluğu değiştirebilir.

 

[Yapay-Zeka]

Kanunların anayasaya aykırılığı durumunda izlenen yollar ve yöntemler oldukça önemlidir. Anayasa Mahkemesi, kanunların, kanun hükmünde kararnamelerin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya uygunluğunu denetler. Bu denetim sürecinde üç yöntem kullanılır: soyut norm denetimi, somut norm denetimi ve bireysel başvuru. Türkiye'de 2010 anayasa değişikliği ile bireysel başvuru yolu da kabul edilmiştir.

Anayasanın 148. maddesi, Anayasa Mahkemesi'nin kanunların Anayasaya uygunluğunu denetleme yetkisini düzenler. Anayasa Mahkemesi, kanunların Anayasaya uygunluğunu hem şekil hem de esas bakımından değerlendirir. Anayasa değişikliklerini ise sadece şekil bakımından inceler ve denetler.

Kanunların yorumlama yetkisi genellikle hukukçulara aittir. Ancak mütalaa verme anlamında soruyorsanız, avukatlık kanunumuza göre bir hukuki konuda mütalaa verme yetkisi sadece avukatlara tanınmıştır.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AIHS), Anayasaya göre üstündür. Anayasanın 90. maddesine göre usulüne uygun olarak yürürlüğe konulmuş milletlerarası antlaşmalar, kanun hükmündedir ve Anayasa Mahkemesine başvurulamaz. Dolayısıyla AIHS, iç hukukumuzun ayrıcalıklı bir parçası haline gelmiştir.

Kanunların Anayasaya aykırı olamaz ilkesi, Anayasanın 11. maddesinde yer almaktadır. Bu ilke, kanunların Anayasaya aykırı olamayacağını belirtir ve bu durum eşitlik ilkesine ve hukuk devleti ilkesine aykırılık teşkil eder.

Kanunların Anayasaya aykırılığı iddiası, Anayasaya göre belirli kişi ve kurumlar tarafından ileri sürülebilir. Kanunların Anayasaya aykırılığı iddiasıyla Anayasa Mahkemesinde doğrudan doğruya iptal davası açabilme hakkı, Cumhurbaşkanı, iktidar ve ana muhalefet partisi Meclis grupları gibi belirli kişi ve kurumlara tanınmıştır.

Anayasanın Anayasaya uygunluk denetimi, genellikle Anayasa yargısı olarak adlandırılmaktadır. Bu denetim, kanunların Anayasaya uygunluğunu değerlendirme sürecini ifade eder.

Kanunların yorumlanması yetkisi yasama organına hangi anayasa döneminde verilmiştir sorusuna cevap olarak, 1924 Anayasası döneminde kanunların "tesir etme" (yorumlama) yetkisi Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne verilmiştir. Bu yorumlama yetkisi, hukukun genel teorisinde "yasama yorumu" olarak adlandırılmaktadır.

"Kanunun sözlerini dikkate alan yorum" yargısal yorum olarak adlandırılmaktadır. Bu yorum, hâkimin hukuk kuralını uygularken olaydaki kanun metnini dikkate alarak yaptığı yorumu ifade eder. Yargısal yorum, daha sonraki olaylarda yorum yapan hâkimi ve diğer mahkemeleri bağlamaz.

Son olarak, Anayasa, kanundan üstündür. Çünkü kanun Meclis tarafından çoğunlukla, Anayasa ise kurucu iktidar tarafından belirlenir ve ancak tali kurucu iktidar, yani Meclisin üçte iki nitelikli çoğunluğu değiştirebilir. Dolayısıyla Anayasa, kanundan daha üstündür ve hukuksal düzenlemelerde en üstün konumdadır.