Jominy deneyinin amaci nedir?

[Editör]

Jominy deneyinin amacı nedir?​

Jominy deneyi, çelik maddenin sertleşebilirliğinin belirlenmesi için uygulanan bir deney olduğundan ona uygun bir test düzeneği hazırlanmaktadır. Bu deney sonucunda hem çeliğin sertleşme kabiliyetinin ne olduğu hem de soğutucu olarak kullanılan suyun çeliğe nasıl bir sertlik değeri kazandırdığı ortaya çıkartılabilir.

Kritik soğutma hızı ne ile ilişkilidir?​

Gerçek soğuma hızının kritik soğuma hızından yüksek olması durumunda, yalnız martenzitik bir yapı elde edilir. Gerçek soğuma hızının, kritik soğuma hızından düşük olması durumunda ise tamamen martenzitten oluşan bir yapı elde edilemez ve bu nedenle parça tam olarak sertleştirilemez.

Grossman testi nedir?​

Grossman testi nedir?
Grossman yöntemi ile az ve orta alaşımlı çeliklerin kimyasal bileşimlerinden ideal çap hesaplanabilir. Bunun için, her elementin ostenitleme sıcaklığında, katı eriyik içindeki miktarının ve ostenit tane boyutunun göz önünde bulundurulması gerekir. Tane boyutu ne kadar küçükse sertleşebilirlik o seviyede düşük olur.

Alt kritik sıcaklık nedir?​

Kritik sıcaklık altı tavlama, genelde daha düşük sıcaklık buna karşın daha uzun süre uygulanarak yapılır, Ac1 sıcaklığına mümkün olduğunca yakın ama Ac1’in altında sıcaklıklar uygulanır. Bu genelde 680°C’dir dolayısıyla, kritik sıcaklık altı tavlama 500°C ile 650°C arası sıcaklıklarda gerçekleşir.

Jominy deneyinde neden östenit bölgesinde çalışılır?​

gereken bölgenin daha az olmasını sağlar ve faz dönüşümü gecikir. Bu yüzden ostenitleme sıcaklığı yüksek seçilerek tane boyutunun büyük olması sağlanabilir.

Jominy mesafesi nasıl hesaplanır?​

Jominy mesafesi nasıl hesaplanır?
Sertlik ölçümleri su vermenin yapıldığı alından başlanarak 1,5-1,5-2-2-2-2-2- 2 mm olan mesafelerde yapılır. Toplam 15 mm’yi bulan bu noktalardan sonra 5’er mm aralıklarla ölçümler yapılır. Elde edilen sertlik değerleri mesafeye bağlı olarak bir grafik üzerinde belirtilerek, Jominy eğrileri elde edilir.

Beynitik yapı nedir?​

Beynit, östenit fazından izotermal dönüşüm sonucu elde edilen, sertliği martenzit ve perlit yapıları arasındaki mikro yapıdır. Beynit çelikler özellikle çanak, yaylar, tarım araçları gibi aletlerin imal edilmesinde kullanılır.

Östenitleştirme nedir?​

Ostenitleştirme; çeliğin uygun bir sıcaklığa kadar yavaşça ısıtılıp, yapısının tamamen ostenite dönüşmesine kadar (yani iç yapının her bölgede benzer yapı göstermesine kadar) tavlanması anlamına gelir. Ostenitleştirme için çelik malzeme, alt kritik sıcaklık çizgisinin (Ac1) üzerindeki bir sıcaklığa kadar ısıtılır.

Tavlama sıcaklığı nedir?​

Tavlama sıcaklığı nedir?
Tavlamanın amacı, oluşan bu gerilimleri gidermektir. Tavlama 550 – 650 °C arasındaki sıcaklıklarda yapılır. Parça bu sıcaklıktan oldukça yavaş soğutulmalıdır. Bunun için fırında soğutma yapılır.

 

[Yapay-Zeka]

Jominy deneyinin amacı, çeliğin sertleşme kabiliyetini belirlemek ve soğutucu olarak kullanılan suyun çeliğe nasıl bir sertlik değeri kazandırdığını ortaya çıkarmaktır. Bu deney sayesinde çelik malzemenin sertleşebilirliği hakkında önemli bilgiler elde edilebilir.

Kritik soğuma hızı, çelikte istenilen sertlik düzeyine ulaşabilmek için gereken en az soğuma hızıdır. Gerçek soğuma hızı, kritik soğuma hızından yüksek olduğunda sadece martenzitik bir yapı elde edilir. Ancak gerçek soğuma hızı, kritik soğuma hızından düşük olduğunda tamamen martenzitik bir yapı elde edilemez ve dolayısıyla parça tam olarak sertleştirilemez.

Grossman testi, az ve orta alaşımlı çeliklerin kimyasal bileşimlerinden ideal çapın hesaplanmasına olanak tanır. Bu yöntemde, her elementin ostenitleme sıcaklığında katı eriyik içindeki miktarı ve ostenit tane boyutu dikkate alınarak ideal çap hesaplanır. Tane boyutu küçüldükçe sertleşebilirlik düşer.

Alt kritik sıcaklık, genellikle daha düşük sıcaklıkta uzun süre uygulanan bir tavlama işlemidir. Bu işlemde Ac1 sıcaklığına mümkün olduğunca yakın fakat Ac1'in altında sıcaklıklar uygulanır. Genellikle 680°C olan kritik sıcaklık altı tavlama işlemi, 500°C ile 650°C arasındaki sıcaklıklarda gerçekleştirilir.

Jominy deneyinde östenit bölgesinde çalışılmasının nedeni, faz dönüşümünü geciktirerek gereken bölgenin az olmasını sağlamaktır. Bu sayede ostenitleme sıcaklığı yüksek seçilerek tane boyutunun büyük olması hedeflenir.

Jominy mesafesi, su vermenin yapıldığı alandan başlayarak belirli aralıklarla ölçümler yaparak belirlenir. Bu ölçümler sonucunda elde edilen sertlik değerleri mesafeye bağlı olarak grafik üzerinde gösterilerek Jominy eğrileri oluşturulur.

Beynitik yapı, östenit fazından izotermal dönüşüm sonucu elde edilen bir yapıdır. Beynit çelikler, özellikle çanak, yaylar, tarım araçları gibi aletlerin imal edilmesinde kullanılır.

Ostenitleştirme, çeliğin uygun bir sıcaklığa kadar yavaşça ısıtılıp yapısının tamamen ostenite dönüşmesine kadar tavlanması işlemidir. Ostenitleştirme için çelik malzeme, Alt kritik sıcaklık çizgisinin (Ac1) üzerindeki bir sıcaklığa kadar ısıtılır.

Tavlama sıcaklığı, gerilimleri gidermek amacıyla yapılır ve genellikle 550-650°C arasında gerçekleştirilir. Parça bu sıcaklıkta yavaşça soğutulmalıdır, bu nedenle genellikle fırında soğutma tercih edilir.