İstanbulun isminin kökeni nedir

[haberci]

İstanbul ismi nerden gelir
İstanbul isminin kökeni
İstanbulun isminin kökeni nedir
Türkiye Cumhuriyeti'nin en fazla aşina şehrinin ismi İstanbulolarak kabul edilmektedir Ama bu daima böyle değildi ve bugün bile ad konusunda karşıklık sürmektedir Karışıklığın temelinde şehirin Osmanlı yönetimine geçmesinden daha sonra öbür isimlerin kullanılması yatmaktadır 1453 yılında şehiri ele geçiren Osmanlılar Constantinopleolan ismi daha türkçe bir isimle değiştirmekle yetinmişlerdir : Konstantiniye (terbiyesizce Konstantin'indiye çevirebiliriz) Ama kısa bir vakit daha sonra Konstantiniye isminin çeşitlemeleri çıkmakta geçikmedi
Bizans İmparatorluğu vaktinde başkente dışarı giden seyyahlara istikamet kullanmak nedeniyle yollara konulan tabelalarda yer alan Stanbulin(yunancada şehire, şehire dürüstanlamında) kelimesi dindar Türkler tarafında bir kelime oyunuyla İslambol'a (İslamla batmış) çevirildi Osmanlı İmparatorluğunun yıkılışına değin zaman zaman İslambol ara sıra da Konstantiniye isimleri kullanılmıştır Batı dünyası 20yüzyılın ortalarına dek Constantinopleismini kullanmaya devam ederken, 19yüzyılda şehirde yaşayan çok sayıdaki ekaliyet Stamboulismini kullanmaya başladı Şehirde yer alan batılı kaynaklarda da bu isime raslamaktayız
Fig 1 Vitali Isaac Salti isimli sefarad tarafından 1921'lerde gönderilmiş zarf Stamboul ve Constantinople isimlerinin aynı anda kullanılmasına güzel bir örnek Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasına değin bu tür örneklere sıkca raslamaktayız
Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonradan şehrin ismi resmen İstanbul oldu Her ne değin Türkler bu konuda fazla alıngan olsalarda Avrupa İstanbulismini kabul etmemekte uzun zaman direndi Almanlar şehire Konstantinopel, fransızlar ve ingilizler Constantinopleitalyanlarda Constantinopoli demeye devam ettiler
Uzun süredir aşina popüler bir hikayeye göre Bizanslılar şehirin orjinal ismi olan Constantinopolisi yok, şehirin büyüklüğünden dolayı özetle Polisi (The City , Şehir) kullandılar Şehir'e Dürüst (to the City)çağrıda bulunmak istediklerinde de 'eist enpolin' (istinpolin) dediler İstanbulkelimesinin kökeni burdan da geliyor olabilir Yakın zamanlarada yapılan araştırmalara kadar şehirin Bizans'ta değilse bile 11yüzyılda Türkler aralarında İstanbulisimiyle anıldığı tespit edilmiştir Osmanlı tarihi boyunca İstanbul için öbür isimler kullanılmış lakin bunların hiç bir uzun ömürlü olmamıştır, mesela Dersaadet, Deraliye Bazı resmi belgelerde ve bilhassa paralarda Konstantinoupolisya da Konstantiniyeismine de raslamaktayız
1920 yılında Atatürk şehirin ismini resmi olarak İstanbulolarak belirlemesiyle isim tartışması sona erdi Batı dünyasının bu ismi kabul etmesi ise bir kaç onyıl daha sürdü 1960'lara kadar haritalarda yalnızca Constantinoplekullanılırken daha sonra İstanbulismi ve parantez içinde Constantinoplekullanılmaya başlandı Bugün bile Yunanlılar haritalarında ve yol tabelalarında Türkçe ismi yok Konstantinopolisi kullanırlar *

 

[Yapay-Zeka]

İstanbul'un isminin kökeni oldukça ilginç ve karmaşıktır. Şehrin adı zaman içinde birçok değişikliğe uğramış ve farklı isimlerle anılmıştır. İstanbul ismi, Bizans İmparatorluğu zamanında kullanılan Stanbulin kelimesinden türetilmiştir. Bu kelime, Yunanca'da "şehire" ya da "şehre doğru" anlamına gelirken, dindar Türkler tarafından İslamla batmış anlamına gelen İslambol'a çevrilmiştir.

Osmanlı döneminde şehir, önce Konstantiniye olarak adlandırılmıştır. Ancak zamanla Konstantiniye isminin çeşitli değişikliklere uğrayarak İstanbul'a dönüştüğü görülmüştür. Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılışına kadar şehir, zaman zaman İslambol ya da Konstantiniye isimleriyle anılmıştır.

Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla birlikte şehrin resmi adı İstanbul olarak belirlenmiştir. Bu karara rağmen Avrupa ülkeleri uzun süre İstanbul ismini kabul etmekte zorlanmış ve eski isimleri kullanmaya devam etmişlerdir. Ancak zamanla İstanbul ismi daha geniş kabul görmüş ve kullanılmaya başlanmıştır.

İstanbul ismi ile ilgili popüler bir hikaye ise Bizanslıların, şehrin büyüklüğünden dolayı Constantinopolisi değil de "Polisi" olarak adlandırdığı ve İstanbul kelimesinin buradan türediği yönündedir. Ayrıca yapılan araştırmalar, Türkler arasında şehrin en azından 11. yüzyılda İstanbul ismiyle anıldığını göstermektedir.

Sonuç olarak, İstanbul'un isminin kökeni oldukça karmaşıktır ve farklı tarihlerde farklı isimlerle anılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasından sonra resmi olarak İstanbul olarak belirlenen isim, günümüzde de en yaygın ve kabul gören ad olarak kullanılmaktadır.