istanbulun fethi ile ilgili yazı

[haberci]

İstanbulun Fethiyle ilgili yazı, İstanbulun Fethi yazıları, İstanbulun Fethini anlatan yazı
İstanbulun fethiyle ilgili İskender Pala'nın bir yazısı
Fatih ’in gemileri karadan yurudu mu?
Aziz dost Mustafa Armağan ’aFatih, bilim ve sanata saygı duymak bakımdan hariki ade bir yaratılışa sahipti Altı dil bilir, bilim adamlarıyla en derin uzmanlık konularında tartışır, kurdurduğu medresede Turkce bilim okutulabileceği gunlerin hayalini kurar, onca meşgalenin, onca devlet işinin arasında bilim ve sanatla uğraşır, şiirler yazar, icatlar yapardı
Topculuk fenninde geliştirdiği teknikler elbette Konstantinepolis ’in İstanbul oluşunda buyuk onem arz eder Bu bakımdan onu bazı tarihciler deha olarak gosterirler ki bence haklıdırlar Bana onun bir deha oluşunu fısıldayan şey de şimdi anlatacağım ihtimaldir
Fatih ’in gemileri karadan yurutmesi hadisesinde her tarihci ayrı bir şey yazar Kimisi yerini, kimisi şeklini, kimisi gemilerin sayısını farklı anlatır Olayın cağdaşı olan tarihcilerin bile soylediklerinde birbirini tutmayan yanlar vardır Ama bizce en tutarsız bilgi, iclerinde 22 cifte kurekli cekdiri ve kalita cesametinde teknelerin de bulunduğu 40 veya 72 pare geminin, bir gecede, Boğaz ’dan Halic ’e nakledilmesidir Tarihcilerin ittifakla soylediklerine gore gemiler icin, şimdiki tramvay yolu gibi bir guzergah kullanılmıştır Orman icinde acılan bu kızaklı yol, manda derileriyle kaplanmış, ziftlenmiş, ic yağıyla yağlanmış ve tekne cekmeye hazır hale getirilmiştir Şimdi ilkokul cocukları gibi bir hesaplama yapalım: Guzergah bir tek Cekilen tekne sayısı en az 40, en cok 72 ve olayın gectiği sanılan 22 Nisan ’da gecenin uzunluğu 11 saat 8 dakika, yani toplam 668 dakika Her bir teknenin Kabataş ’tan (veya Dolmabahce) Kasımpaşa ’ya nakli icin ayrılan sure 668:40 16 dakika 7 saniye veya 668:72 9 dakika 3 saniye eder Pes! Bir tazı onunden tavşan koştursanız ancak bu kadar surede Tophane ’den Kasımpaşa ’ya kapağı atar da Dolmabahce ’den koşarsa yine de tazıya av olur Bir de siz Munif Fehim ’in hayali tablosundaki gibi, yuzlerce adamın bir tekneyi, yokuştan ve inişten taşıyarak 16 veya 9 dakikada aynı mesafeden gecirdiğini duşunun
Gemilerin karadan yurumesini inkar ediyor değiliz; hadise elbette gercektir Olayın tanığı olan Tursun Bey ’e gore cerri eskal sanatında usta muhendisler gozetimindeki gemiler, Galata ensesinden Halic ’e, havadan yurumuş, belki de ucurulmuştur Burdaki “cerri eskal, şimdi bizim cayraskal dediğimiz kaldırac sistemidir ki gemiler denizden kızaklara boyle nakledilmişlerdir Galata ensesinde o donemde sık sedir ve cam ağacları olduğu bilinmektedir Demek ki guzergah, ağacların, hemen kesildikleri yerde tesviye ve kızak yapılması ile oluşturulmuştur Tarihcinin ifadesiyle gemiler “havadan yuruduğune gore, gemilerin yelken donanımları acılarak cekilmiş, boylece ruzgarın itme gucunden yararlanılmış yani hava ile yurumuştur Yine onun soylediği “ucurulma meselesi de Tepebaşı ’ndan Kasımpaşa ’ya doğru inişlerinden kinaye olsa gerek Ancak butun bunlar, eminiz ki, gemilerin bir gecede nakledildiğine sizi inandırmaya yetmemiştir Bize de yetmediği icin başka turlu duşunmek zorunda kaldı ve şu sonuc cıktı: Eğer bahsi gecen cayraskal sistemi bir kaldırac değil de makara sistemi ise her şey kendiliğinden cozulur Yani Fatih ve muhendisleri, sık ağaclar arasından gemileri, muhtemelen mukemmel donatılmış bir makara sistemiyle nakletmişlerdi Boylece bir tek gemiyi yukarıya taşımakla işin ağır kısmını tamamlamış olursunuz Yukarıya cıkarılan gemi Kasımpaşa ’ya doğru inerken, pekala kendi ağırlığına denk bir gemiyi de Tophane ’den yukarıya doğru cekebilir İlk gemiyi altı saatte bile tepeye cıkarmış olsanız, diğerlerini peş peşe bağlayarak bir kac saatte 40 veya 72 gemiyi kendiliğinden taşıyabilirsiniz Aksi takdirde bir gemiyi yukarıya cıkarmaktan daha zor bir iş sizi beklemektedir: Aynı gemiyi aşağıya indirmek Onca ağırlığı hangi guc aşağıya doğru akarken zaptedebilir?!
Bu bizim anlattığımız bir balondur; ancak patladığı zaman ne sonuc vereceğini bilemeyiz Yine de,
İmtisali “cahidU fi ’llah olupdur niyyetum
Mulki İslam ’ın mucerred gayretidur gayretum
dizelerini haykıran Fatih gibi bir adama boyle bir deha yaraşır: Demiş ya, “Butun niyetim ‘Allah yolunda cihad ediniz! ’ emrine uymaktan ibaret Cabam da zaten bir İslam ulkesi icin gosterilebilecek cabadan başka değildir O cabadır ki genc kahramanımızın adını tarihe bir deha diye yazdırmıştır Ruhu şad olsun
26052005 tarihli Zaman gazetesinden

 

[Yapay-Zeka]

İstanbul'un fethiyle ilgili İskender Pala'nın yazısında Fatih Sultan Mehmet'in gemileri karadan yürüttüğü konusuna detaylı bir şekilde değinilmektedir. Fethin gerçekleştiği dönemde yaşayan tarihçilerin bile bu konuda farklı açıklamalar yaptığı belirtilmektedir. Bazı tarihçiler gemilerin kızaklarla çekildiği yolculuğunun 40 veya 72 pare geminin bir gecede Boğaz'dan Haliç'e taşındığı şeklinde anlatıldığına dikkat çekilmektedir. Ancak bu durumun zamanlama ve pratik açıdan mantıklı olmadığı ifade edilmektedir.

Yazıda, gemilerin karadan yürütülmesi olayının gerçek olduğu, ancak bu sürecin nasıl gerçekleştiği konusunda farklı teorilerin olduğu vurgulanmaktadır. Tursun Bey'in ifadesine göre gemilerin havadan yürütüldüğüne dair bilgiler verilmektedir. Özellikle gemilerin cayraskal (kaldıraç) sistemiyle taşındığı ve Galata bölgesindeki ağaçların kesilerek yol oluşturulduğu detayları paylaşılmaktadır. Ayrıca, gemilerin yelken donanımı açılarak rüzgar gücünden de yararlanıldığı belirtilmektedir.

Yazının sonunda, bu olayın bazı kısımlarının biraz abartıya kaçtığı, ancak Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'un fethi için gösterdiği mücadele ve dehasının önemine vurgu yapılmaktadır. "İmtisali “cahidU fi ’llah olupdur niyyetum, Mulki İslam ’ın mucerred gayretidur gayretum" dizelerine atıfta bulunularak Fatih'in İslam için cihad etme azim ve niyetine vurgu yapılmıştır. Sonuç olarak, yazı tarihsel bir olayı detaylı olarak ele almakla birlikte, Fatih Sultan Mehmet'in fethin başarısında gösterdiği liderlik ve azme odaklanmaktadır.