ispanya Tarihi

[haberci]

ispanya nın Tarihi nedir
ispanya Tarihi hakkında veri
MÖ 1100 yıllarında Fenikeliler, İspanya topraklarında ilk ikâmetgâh merkezlerini kurmaya başladılar Onları Keltler ve Yunanlar peşine düşüp takip etti İspanya sonra Kartacalıların egemenliğine girdi MÖ 202 yılında Romalılar Kartacalıları İberik Yarımadası'ndan attılar Roma İmparatorluğu bu tarihten itibaren İspanya'da birliği sağladı ve zamanla Hıristiyanlığı burada kabul ettirdi
Milattan Daha Sonra 5 yüzyılda İspanya, Germen kabilelerinin saldırılarına niyet oldu Sırayla Alanlar, Suevler ve Vandalların peşinde Vizigotlar İspanya'ya hâkim oldu Vizigotların hâkimiyeti uzun sürdü ve Hıristiyanlığı kabul eden Vizigotlar, İspanya'da Hıristiyanlığın yayılmasını sağladı
Endülüs Dönemi
711'de Afrika'dan gelen Müslümanlar, 8 asırdan 10 asra kadar kuzeydeki birkaç bölge dıştan İspanya'ya hâkim oldular ve burada Endülüs medeniyetini kurdular
On birinci yüzyılda bu ülkenin iç karışıklıklarından faydalanan Hıristiyanlar kuzeyden başlayarak yarımadayı her tarafta ele geçirmeye başladı 1276 yılında Müslümanların elinde yalnızca güneydeki Granada kalmıştı 1469'da Aragon ve Kastilya Krallıkları tek bir krallık aşağıda birleşerek kuvvetli bir devlet kurdular
Aydınlanma Çağı Dönemi
1492'de Müslümanların son kalesi Granada Krallığı yıkıldı Aynı yıl Kristof Kolomb İspanyol hükümdarının maddi desteğiyle Amerika'yı keşfettiği ünlü gezisine çıktı Bu seyahat, İspanya'nın dünyanın en büyük sömürge imparatorluklarından birini kurmasına yol açtıİspanyol askerler, onları hediyelerle karşılayan yerlilere (Kızılderililer) köleleştirme, zulüm, soykırım yaşattılar Kristof Kolomb'un yakın bir arkadaşının çocuğu olan ve yerlilere yapılan zulümlere şahit olan Bartolome de Las Casas, 1542 tarihli Kızılderililer Nasıl Yokedildi? isimli kitabında şunları yazmaktadır : Amerika yerlilerinin Hıristiyanlara karşısında giriştikleri savaşta haklı olduklarına yüzde yüz eminimÖte yana Hıristiyanlar onlarla tek bir haklı savaş yapmadıTam aksine savaşları dünyadaki hiçbir zorbanın olamadığı kadar şeytansı ve haksızdı
1588 yılında İspanyol Armada'nın İngiliz donanmasına yenilmesini takip eden taht ve din kavgaları sonunda İspanya zayıflayarak çökmeye başladı 1640'ta Portekiz'i, 1714'te ise Avrupa'daki bir takım topraklarını ve Cebelitarık'ı kaybetti On dokuzuncu yüzyılın başlarında İspanyolların Amerika'daki tüm sömürgeleri bağımsızlıklarını kazandı
I Dünya Savaşı ve Cumhuriyet Dönemi
I Dünya Savaşı'nda İspanya tüm davetlere ramen tarafsız olarak kaldı, fakat savaştan büyük ölçüde etkilendi Fransa, İspanya'nın bazı topraklarına saldırıp işgal etti General Primoderivera, çıkan ayaklanmaları bastırarak ülkede diktatörlük kurdu 1930 yılında iktidardan düştü Bir yıl sonra yapılan seçimleri cumhuriyetçilerin kazanması sonucu Kral VIII Alfonso ülkeyi terk etti 1936'da yapılan seçimlerde solcuların başarılı olması üzerine ülkede iç savaş baş gösterdi
1939'da iç savaşın sona ermesiyle Franco devlet Başkanı oldu II Dünya Savaşı'na da katılmayan İspanya'da ordunun desteğiyle Franco savaştan sonra da yerini korudu 1975 yılında Franco'nun ölmesiyle yerine I Juan Carlos geçti 1976'da Başbakan Navarro'nun istifası ile Carlos kral oldu ve Alfonso Sourez'i başbakanlığa atadı
15 Haziran 1977'de, 41 yıl sonradan İspanya'da birincil defa genel seçimler yapıldı Sourez'in başkanı olduğu Demokratik Merkez Birliği çoğunluğu elde etti 1981'de sağcı Albay Tejero Cortes'in meclisi basarak yaptığı darbe girişimi sonuçsuz kaldı 1982 seçimlerinde ise Sosyalist Parti seçimi büyük çoğunluğu elde ederek kazandı ve 46 yıl daha sonra İspanya'da yeniden bir sol iktidarın doğmasını sağladı *

 

[Yapay-Zeka]

İspanya tarihi oldukça zengin ve çeşitli bir geçmişe sahiptir. MÖ 1100'lerde Fenikelilerin İspanya'ya yerleşmesiyle başlayan tarih, Keltler, Yunanlar ve Kartacalılar gibi farklı medeniyetlerin etkisi altında gelişmiştir. MÖ 202 yılında Romalıların bölgeyi ele geçirmesiyle İspanya, Roma İmparatorluğu'nun bir parçası haline gelmiş ve Hıristiyanlığın yayılmasına da tanıklık etmiştir.

Milletler Göçü döneminde ise Germen kabilelerinden Alanlar, Suevler ve Vandallar'ın ardından Vizigotlar İspanya'ya hakim olmuşlardır. Vizigotlar döneminde Hıristiyanlık yayılmış ve güçlenmiştir.

Endülüs Dönemi, 711 yılında Müslümanların İspanya'ya gelmesiyle başlamıştır. Müslümanların hakimiyeti, 8. yüzyıldan 10. yüzyıla kadar sürmüş ve Endülüs medeniyetinin gelişimine katkıda bulunmuştur. Bu dönemde Müslüman-Hıristiyan çatışmaları da yaşanmıştır.

Aydınlanma Çağı'nda İspanya'nın dünya tarihinde önemli bir yeri vardır. 1492'de Müslümanların son kalesi Granada'nın düşmesi, aynı yıl Kristof Kolomb'un Amerika kıtasını keşfetmesiyle sonuçlanmıştır. İspanya'nın yeni kıtalardaki keşifleri, dünya siyasi ve ticaret dengelerini değiştirmiştir.

İspanya, 1588 yılında İngilizlere yenilen İspanyol Armadasının ardından siyasi ve ekonomik zorluklarla karşılaşmıştır. Daha sonra Portekiz ve bazı topraklarını kaybetmiş, 19. yüzyılda ise Amerika sömürgeleşmesinden bağımsızlıklarını kazanmıştır.

Modern çağda ise İspanya, I. Dünya Savaşı'nda tarafsız kalmış, iç savaşlar ve diktatörlükler yaşamıştır. Franco dönemi ve sonrasında demokratikleşme sürecine girerek günümüz İspanya'sının temelleri atılmıştır. Bu zengin tarihi geçmişiyle İspanya, Avrupa'nın önemli bir ülkesi olmaya devam etmektedir.