SoruCevap
Yeni Üye
- Katılım
- 17 Ocak 2024
- Mesajlar
- 350.999
- Çözümler
- 1
- Tepkime puanı
- 17
- Puan
- 308
- Yaş
- 36
Madem ki bir millet tayyaresiz yaşayamaz, oyleyse bu yaşama vasıtasını başkalarının lutfundan beklememeliyiz Ben bu ucakların fabrikasını yapmaya talibimdiyerek Turkiye ’de dunya standartlarının uzerinde ucak yapmış, ama ne yazık ki siyasi carkları aşmasına musaade edilmemişti
Turk makamlarının hic bir şekilde ilgi gostermediği Nuri Demirağ ’ın ucak yapımı calışmaları donemin Amerikan istihbarat, orgutu ve yabancı ucak ureticileri tarafından takibe alınmıştı
Nuri Demirağ Kimdir?
Nuri Demirağ 1886'da Sivas'ın Divriği kazasında dunyaya geldi
Divriği Ruşdiye Mektebi'nden mezun olan Nuri bey okuldaki başarısı nedeniyle oğretmen vekili olarak okulda kaldı ve bir sure bu vazifeye devam etti 1906'da Ziraat Bankası ’nın actığı memurluk sınavını kazanarak, bankanın Kangal kazasındaki şubesine tayin edildi 400 kuruş maaşla ise başlayan, Nuri bey, 1911'de İstanbul'a geldi, tahsilat ve muhasebe başkatipliği ve maliye mufettişliği gibi gorevlere atandıO yıllarda Birinci Dunya Savaşı'nda husrana uğramamız, nedeniyle, bilhassa Beyoğlu ve Galata semtlerinde gruplaşan azınlıklar tarafından, Turkler'e karsı cirkin sataşmalar başlamıştı Bu sataşmalardan nasibini alan Nuri bey, “Milli haysiyet ve şerefi, uc bucuk palikaryanın ayakları altında ciğnenen bir hukumete memurluk edemem diyerek, gorevinden istifa etti
Nuri Bey Ketenciler'de Sabuncu Han yanında kucuk bir dukkanda “Turk Zaferi isminde sigara kağıdı uretmeye başladı O zamanlarda sigara kağıdı azınlıklar tarafından uretilmekteydi ve uretilen sigara kağıtlarına Turk'leri kucuk duşuren isimler verilmekteydi Bir taraftan ticaretle meşgul olan Nuri Bey, diğer taraftan, Milli Mucadele'ye fiilen iştirak ederek, Mudafai Hukuk Cemiyeti'nin Macka mıntıkasını idare etti Andoluya silah ve adam gonderdi
Peki gercek Nuri bey bu mu? Hayır Zaman ve suratin cok onemli olduğunu her fırsatta vurgulayan Nuri Bey, uzun suredir kurduğu hayalleri gercekleştirmek uzere harekete gecti Cunku hayalinde oluşturduğu sermayeyi toplamıştı Yeni proje tayyareydi Onları Osmanlı İmparatorluğu'nun akıncılarına, benzetiyordu Kazandığı paraları milleti ve devleti sayesinde kazandığını soyluyor ve iş bekleyen milyonlarını Turk ordusunu kanatlandırmak icin harcamayı duşunuyordu
Yıl 1936 Once İstanbul Beşiktaş'ta hayrettin iskelesinde araştırma atolyesini, sonra da Divrik'te ucuş okulunu kurmaya karar verdi Amac; Beşiktaş'ta ucak prototipi, Divrik'te de motor fabrikası kurmaktı Cunku demir madeni Divrik'te cıkıyordu
Ayrıca uzun araştırmalar sonunda Divrik'te 14 ceşit maden buldu Bunlardan bazıları demir, komur, krom, amyant, altın, gumuş, bakır, ve platindi Nuri bey, olası bir ucak kazasında pilotlarının yanmaması icin amyanttan pilot elbisesi, hem cok hafif hem de cok sağlam olması nedeniyle de ucak motorlarını platinden, yapmayı planlamıştı Amacını gercekleştirmek icin Divrik'e gonderdiği muhendislere once modern bir şehir planı hazırlattı Buyuk zorluklar icersinde bugunku Bayındırlık Bakanlığı'na planı guclukle onaylattı Divrik'te kurduğu okulu da bu şehir planına uygun olarak yaptırdı Demirağ, bu okulun tiyatro ve sinema sahnesinin tanzimi icin unlu rejisor Muhsin Ertuğrul ’la beraber defalarca Divriği ’ye gitti, geldi
Etrafına topladığı genc muhendisleri yanına alarak Avrupa'daki yuzlerce ucak ve motor fabrikalarına inceleme gezileri yaptı Bu gezilerin sonunda; başka ulkelerden lisans alarak ucak uretmenin kopyacılık olduğunu, gelişme, ve kalkınmayı olumsuz yonde etkileyeceğini, ulkenin milli gelirinin zaman icerisinde yurtdışına kayacağını soyleyerek kopyacılığa set cekti Yabancıların ancak demode tipler icin lisans verdiğini gorunce bu işten tamamen soğudu ve kendi tipini yaratmak icin başladı calışmaya
1971'de hizmete giren İstanbul Boğaz Koprusu ’nu o 1931 yılında duşunmuş ve 4 yıl suren etutler sonunda koprunun HaydarpaşaSirkeci, arasında kurulabileceğini onermiş ve projelerini hazırlatıp bir Amerikan firması ile koprunun inşası konusunda prensip anlaşması yapmıştı Ama ne yazık ki donemin hukumeti koprunun şehrin guzelliğini bozacağını ileri surerek bu projeye izin vermedi ve proje askıya alındı Demirağ ’ın bu projesine hayır diyen zihniyetin devamı olan bir partinin ust duzey yetkilileri de 1971 ’de boğaz koprusunun acılışına katılmayacaklardı
İlk once ticaretle uğraşan daha sonra muteahhitlik yaparak zengin bir işadamı durumuna gelen Nuri Demirağ, 1936 yılında Beşiktaş ’ta Turkiye ’nin ilk ucak fabrikasını kurdu Buyuk bir sabır ve azimle işe atılan Demirağ, yanına aldığı muhendislerle Avrupa ’nın ceşitli ulkelerindeki yuzlerce ucak ve motor fabrikalarını gezdi
İsmet inonu ucak fabrikasını neden kapattıİsmet inonu ucak fabrikasını neden kapattı1İsmet inonu ucak fabrikasını neden kapattı2
Avrupa'dan, Amerika'dan lisanslar alıp tayyare yapmak kopyacılıktan ibarettir Demode tipler icin lisans verilmektedir Yeni icat edilenler ise bir sır gibi, buyuk bir kıskanclıkla saklanmaktadır Binaenaleyh kopyacılıkla devam edilirse, demode şeylerle beyhude yere vakit gecirilecektir Su halde Avrupa ve Amerika'nın son sistem tayyarelerine mukabil, yepyeni bir Turk tipi vucuda getirilmelidir diyerek milli savunma ve, milli kalkınma sanayii konusundaki duşuncelerini ortaya koyan Nuri Demirağ ’a bu sozleri pahalıya mal olacak ve bir sure sonra onu kesilecekti Burada yapılan ilk Turk ucakları ucmaya başladığı zaman Turkiye ’de olduğu kadar butun dunyada da buyuk yankı yaptı Alman Walter Gama motoru taşıyan,
3 bin metreye kadar yukselebile 150 beygir gucundeki bu ilk Turk ucukları, Mısır tarafından buyuk ilgi ile karşılandı Konuyla ilgili olarak Mısır ’dan gelen bir askeri heyet, Beşiktaş ’taki Nuri Demirağ ucak fabrikasını inceledi ve ucak sipariş etti
Demirağ 17 eylul 1936'da fiilen teşebbuse gecti ve bir Cekoslovak firması ile anlaşarak Beşiktaş'ta Hayrettin İskelesi'nde, bugun deniz muzesi olarak kullanılan binayı yaptırdı Nuri Demirağ , Selahattin Alan ile birlikte modern bir ucak fabrikası meydana getirdi Fabrikada montaj atolyesi, dokumhane, motor ve pervane imalathanesi, malzeme muayene ve tetkik laboratuvarı bulunuyordu
Beşiktaş ’taki ucak fabrikası 10 şubat 1937'de hizmete acıldı
Burada yapılan ilk Turk ucakları ucmaya başladığı zaman Turkiye ’de olduğu kadar butun dunyada da buyuk yankı yaptı Alman Walter Gama, motoru taşıyan, 3 bin metreye kadar yukselebilen 150 beygir gucundeki bu ilk Turk ucukları, Mısır tarafından buyuk ilgi ile karşılandı Konuyla ilgili olarak Mısır ’dan gelen bir askeri heyet, Beşiktaş ’taki Nuri Demirağ ucak fabrikasını inceledi ve ucak sipariş etti
İlk Turk ucağından sonra Nuri Demirağ, calışmalarını hızlandırdı Turkiye ’ye bir ucak filosu hediye eden Demirağ icin artık yeni bir donem başlamıştı Gerektiğinde askeri maksatlar icin de kullanılabilecek cift motorlu bir yolcu ucağı yapmak istiyordu Bu amacla yeniden uluslar arası iş gezilerine ve incelemelere başladıYanına, aldığı teknisyen ve muhendislerle Almanya, Cekoslavakya veİngiltere ’deki ucak fabrikalarını gezdi
Adolf Hitler ’le temas kurdu ve onun ozel izniyle, Almanya'dan 4 muhendis getirtti Modeli Turk muhendisleri tarafından cizilen ve motorları haric tum parcaları Beşiktaş ’taki fabrikada yapılan cift motorlu ucağı tezgaha koyduğu zaman bazı muhalifler şoyle konuşmuştu:
“Doğru durust yuruyecek yol bile yapamadığımız halde, tayyareler yaparak semalarda yolcu taşıyacağımızı iddia etmek gulunc bir palavracılıktır
Butun bu umit kırıcı sozlere rağmen Nuri Demirağ yılmadı ve NuD38 diye isimlendirilen ilk Turk yolcu ucağını Beşiktaş ’taki fabrikada tamamladı O donemde cift motorlu ucak yapmak Avrupa ’da da onemli bir işti Ucak tamamlanınca yanındakilere ucağı gostererek “Beni kosteklemeye calışanlara en iyi cevap budur dedi Pilot ,ve yardımcısıyla beraber toplam 6 yolcu taşıyabilecek şekilde yapılan Nu D 38 tamamen madenden yapılmış tek kanatlı, 1000 km menzilli bir ucaktı 5 bin 500 metreye kadar tırmanabiliyor, saatte 325 km Hız yapabiliyordu 2 Dunya Savaşı ’nın unlu ucağı Dakota ’lar ise ancak 3500 metreye tırmanabiliyor ve azami 250 km Hız yapabiliyordu
Yıl 1944 İstanbul gazetelerinde şu haberler yeralıyordu Nuri Demirağ Atolyelerinde yapılmakta olan ilk Turk yolcu ucağı tamamlanmıştır NuD38 adıyla anılan bu ucak 6 kişilik olup, cift kumandalı, 2200 devirli 2 adet 160 beygir gucunde motorla donatılmış ve saatte 325 km surat yapabilen bir ucaktır
Boş ağırlığı 1200 kg Dolu ağırlığı ise 1900 kgdır Tam depo yakıt ile 1000 km Menzile sahiptir 3,5 saat havada kalabilmektedir Tavan irtifası 5500 metredir Tayyarenin modeli Turk muhendisleri tarafından cizilmiş, motorlar haric tum aksam Turk teknisyen ve işcisinin elinden cıkmıştır
Turk makamlarının hic bir şekilde ilgi gostermediği Nuri Demirağ ’ın ucak yapımı calışmaları donemin Amerikan istihbarat, orgutu ve yabancı ucak ureticileri tarafından takibe alınmıştı
Nuri Demirağ Kimdir?
Nuri Demirağ 1886'da Sivas'ın Divriği kazasında dunyaya geldi
Divriği Ruşdiye Mektebi'nden mezun olan Nuri bey okuldaki başarısı nedeniyle oğretmen vekili olarak okulda kaldı ve bir sure bu vazifeye devam etti 1906'da Ziraat Bankası ’nın actığı memurluk sınavını kazanarak, bankanın Kangal kazasındaki şubesine tayin edildi 400 kuruş maaşla ise başlayan, Nuri bey, 1911'de İstanbul'a geldi, tahsilat ve muhasebe başkatipliği ve maliye mufettişliği gibi gorevlere atandıO yıllarda Birinci Dunya Savaşı'nda husrana uğramamız, nedeniyle, bilhassa Beyoğlu ve Galata semtlerinde gruplaşan azınlıklar tarafından, Turkler'e karsı cirkin sataşmalar başlamıştı Bu sataşmalardan nasibini alan Nuri bey, “Milli haysiyet ve şerefi, uc bucuk palikaryanın ayakları altında ciğnenen bir hukumete memurluk edemem diyerek, gorevinden istifa etti
Nuri Bey Ketenciler'de Sabuncu Han yanında kucuk bir dukkanda “Turk Zaferi isminde sigara kağıdı uretmeye başladı O zamanlarda sigara kağıdı azınlıklar tarafından uretilmekteydi ve uretilen sigara kağıtlarına Turk'leri kucuk duşuren isimler verilmekteydi Bir taraftan ticaretle meşgul olan Nuri Bey, diğer taraftan, Milli Mucadele'ye fiilen iştirak ederek, Mudafai Hukuk Cemiyeti'nin Macka mıntıkasını idare etti Andoluya silah ve adam gonderdi
Peki gercek Nuri bey bu mu? Hayır Zaman ve suratin cok onemli olduğunu her fırsatta vurgulayan Nuri Bey, uzun suredir kurduğu hayalleri gercekleştirmek uzere harekete gecti Cunku hayalinde oluşturduğu sermayeyi toplamıştı Yeni proje tayyareydi Onları Osmanlı İmparatorluğu'nun akıncılarına, benzetiyordu Kazandığı paraları milleti ve devleti sayesinde kazandığını soyluyor ve iş bekleyen milyonlarını Turk ordusunu kanatlandırmak icin harcamayı duşunuyordu
Yıl 1936 Once İstanbul Beşiktaş'ta hayrettin iskelesinde araştırma atolyesini, sonra da Divrik'te ucuş okulunu kurmaya karar verdi Amac; Beşiktaş'ta ucak prototipi, Divrik'te de motor fabrikası kurmaktı Cunku demir madeni Divrik'te cıkıyordu
Ayrıca uzun araştırmalar sonunda Divrik'te 14 ceşit maden buldu Bunlardan bazıları demir, komur, krom, amyant, altın, gumuş, bakır, ve platindi Nuri bey, olası bir ucak kazasında pilotlarının yanmaması icin amyanttan pilot elbisesi, hem cok hafif hem de cok sağlam olması nedeniyle de ucak motorlarını platinden, yapmayı planlamıştı Amacını gercekleştirmek icin Divrik'e gonderdiği muhendislere once modern bir şehir planı hazırlattı Buyuk zorluklar icersinde bugunku Bayındırlık Bakanlığı'na planı guclukle onaylattı Divrik'te kurduğu okulu da bu şehir planına uygun olarak yaptırdı Demirağ, bu okulun tiyatro ve sinema sahnesinin tanzimi icin unlu rejisor Muhsin Ertuğrul ’la beraber defalarca Divriği ’ye gitti, geldi
Etrafına topladığı genc muhendisleri yanına alarak Avrupa'daki yuzlerce ucak ve motor fabrikalarına inceleme gezileri yaptı Bu gezilerin sonunda; başka ulkelerden lisans alarak ucak uretmenin kopyacılık olduğunu, gelişme, ve kalkınmayı olumsuz yonde etkileyeceğini, ulkenin milli gelirinin zaman icerisinde yurtdışına kayacağını soyleyerek kopyacılığa set cekti Yabancıların ancak demode tipler icin lisans verdiğini gorunce bu işten tamamen soğudu ve kendi tipini yaratmak icin başladı calışmaya
1971'de hizmete giren İstanbul Boğaz Koprusu ’nu o 1931 yılında duşunmuş ve 4 yıl suren etutler sonunda koprunun HaydarpaşaSirkeci, arasında kurulabileceğini onermiş ve projelerini hazırlatıp bir Amerikan firması ile koprunun inşası konusunda prensip anlaşması yapmıştı Ama ne yazık ki donemin hukumeti koprunun şehrin guzelliğini bozacağını ileri surerek bu projeye izin vermedi ve proje askıya alındı Demirağ ’ın bu projesine hayır diyen zihniyetin devamı olan bir partinin ust duzey yetkilileri de 1971 ’de boğaz koprusunun acılışına katılmayacaklardı
İlk once ticaretle uğraşan daha sonra muteahhitlik yaparak zengin bir işadamı durumuna gelen Nuri Demirağ, 1936 yılında Beşiktaş ’ta Turkiye ’nin ilk ucak fabrikasını kurdu Buyuk bir sabır ve azimle işe atılan Demirağ, yanına aldığı muhendislerle Avrupa ’nın ceşitli ulkelerindeki yuzlerce ucak ve motor fabrikalarını gezdi
İsmet inonu ucak fabrikasını neden kapattıİsmet inonu ucak fabrikasını neden kapattı1İsmet inonu ucak fabrikasını neden kapattı2
Avrupa'dan, Amerika'dan lisanslar alıp tayyare yapmak kopyacılıktan ibarettir Demode tipler icin lisans verilmektedir Yeni icat edilenler ise bir sır gibi, buyuk bir kıskanclıkla saklanmaktadır Binaenaleyh kopyacılıkla devam edilirse, demode şeylerle beyhude yere vakit gecirilecektir Su halde Avrupa ve Amerika'nın son sistem tayyarelerine mukabil, yepyeni bir Turk tipi vucuda getirilmelidir diyerek milli savunma ve, milli kalkınma sanayii konusundaki duşuncelerini ortaya koyan Nuri Demirağ ’a bu sozleri pahalıya mal olacak ve bir sure sonra onu kesilecekti Burada yapılan ilk Turk ucakları ucmaya başladığı zaman Turkiye ’de olduğu kadar butun dunyada da buyuk yankı yaptı Alman Walter Gama motoru taşıyan,
3 bin metreye kadar yukselebile 150 beygir gucundeki bu ilk Turk ucukları, Mısır tarafından buyuk ilgi ile karşılandı Konuyla ilgili olarak Mısır ’dan gelen bir askeri heyet, Beşiktaş ’taki Nuri Demirağ ucak fabrikasını inceledi ve ucak sipariş etti
Demirağ 17 eylul 1936'da fiilen teşebbuse gecti ve bir Cekoslovak firması ile anlaşarak Beşiktaş'ta Hayrettin İskelesi'nde, bugun deniz muzesi olarak kullanılan binayı yaptırdı Nuri Demirağ , Selahattin Alan ile birlikte modern bir ucak fabrikası meydana getirdi Fabrikada montaj atolyesi, dokumhane, motor ve pervane imalathanesi, malzeme muayene ve tetkik laboratuvarı bulunuyordu
Beşiktaş ’taki ucak fabrikası 10 şubat 1937'de hizmete acıldı
Burada yapılan ilk Turk ucakları ucmaya başladığı zaman Turkiye ’de olduğu kadar butun dunyada da buyuk yankı yaptı Alman Walter Gama, motoru taşıyan, 3 bin metreye kadar yukselebilen 150 beygir gucundeki bu ilk Turk ucukları, Mısır tarafından buyuk ilgi ile karşılandı Konuyla ilgili olarak Mısır ’dan gelen bir askeri heyet, Beşiktaş ’taki Nuri Demirağ ucak fabrikasını inceledi ve ucak sipariş etti
İlk Turk ucağından sonra Nuri Demirağ, calışmalarını hızlandırdı Turkiye ’ye bir ucak filosu hediye eden Demirağ icin artık yeni bir donem başlamıştı Gerektiğinde askeri maksatlar icin de kullanılabilecek cift motorlu bir yolcu ucağı yapmak istiyordu Bu amacla yeniden uluslar arası iş gezilerine ve incelemelere başladıYanına, aldığı teknisyen ve muhendislerle Almanya, Cekoslavakya veİngiltere ’deki ucak fabrikalarını gezdi
Adolf Hitler ’le temas kurdu ve onun ozel izniyle, Almanya'dan 4 muhendis getirtti Modeli Turk muhendisleri tarafından cizilen ve motorları haric tum parcaları Beşiktaş ’taki fabrikada yapılan cift motorlu ucağı tezgaha koyduğu zaman bazı muhalifler şoyle konuşmuştu:
“Doğru durust yuruyecek yol bile yapamadığımız halde, tayyareler yaparak semalarda yolcu taşıyacağımızı iddia etmek gulunc bir palavracılıktır
Butun bu umit kırıcı sozlere rağmen Nuri Demirağ yılmadı ve NuD38 diye isimlendirilen ilk Turk yolcu ucağını Beşiktaş ’taki fabrikada tamamladı O donemde cift motorlu ucak yapmak Avrupa ’da da onemli bir işti Ucak tamamlanınca yanındakilere ucağı gostererek “Beni kosteklemeye calışanlara en iyi cevap budur dedi Pilot ,ve yardımcısıyla beraber toplam 6 yolcu taşıyabilecek şekilde yapılan Nu D 38 tamamen madenden yapılmış tek kanatlı, 1000 km menzilli bir ucaktı 5 bin 500 metreye kadar tırmanabiliyor, saatte 325 km Hız yapabiliyordu 2 Dunya Savaşı ’nın unlu ucağı Dakota ’lar ise ancak 3500 metreye tırmanabiliyor ve azami 250 km Hız yapabiliyordu
Yıl 1944 İstanbul gazetelerinde şu haberler yeralıyordu Nuri Demirağ Atolyelerinde yapılmakta olan ilk Turk yolcu ucağı tamamlanmıştır NuD38 adıyla anılan bu ucak 6 kişilik olup, cift kumandalı, 2200 devirli 2 adet 160 beygir gucunde motorla donatılmış ve saatte 325 km surat yapabilen bir ucaktır
Boş ağırlığı 1200 kg Dolu ağırlığı ise 1900 kgdır Tam depo yakıt ile 1000 km Menzile sahiptir 3,5 saat havada kalabilmektedir Tavan irtifası 5500 metredir Tayyarenin modeli Turk muhendisleri tarafından cizilmiş, motorlar haric tum aksam Turk teknisyen ve işcisinin elinden cıkmıştır