İnternet ve Sosyal Sapma Nedir

[haberci]

internetin tarihi ,
internetin toplumda yaygınlaşması,
internet kafeler ,
genclik ve sosyal sapma
İnternet ve Sosyal Sapma Nedir
İnternetin toplum bazında yaygınlaşmasını sağlayan onemli unsurlardan birisi internet kafelerdir İnternet kafeler, bilgisayar ve internet bağlantısı olmayan kişiler icin onemli bir mekan konumundadır Bu mekanlar, kişilerin teknolojiden yararlanmalarında onemli bir işlev gorurken, genclerin toplumsal sapma gostermelerine de neden olabilmektedir Bu calışmada, internet kafelerin, gencliğin sosyal sapmasındaki yeri ele alınacak, yapılan uygulamalı araştırma sonuclarından yola cıkılmak suretiyle, birtakım genellemelere ulaşılmaya gayret edilecektir
Turkiye ’de, ilk olarak universitelerde yaygınlaşan internet, daha sonra işyerlerine ve evlere girmiştir Kullanıcı kitlesinin genişlemesi ise, internet kafeler sayesinde olmuştur Daha once bilgisayar ve interneti hic kullanmayan geniş bir kesim, internet kafeler sayesinde sanal dunya ile tanışmıştır İnternet kafeler; saat uzerinden kiralama sistemi ile calışan, ev ya da işyerinde internet erişimine sahip olmayan kişilere, internet ve bilgisayarı kullanma olanağı sunan mekanlardır İnternet ve bilgisayar teknolojisinin yuksek maliyeti ve internet kafelerin kullandığı teknolojik avantajlar değerlendirildiğinde, bu mekanlar, bahsedilen altyapıya sahip olmayan kişiler icin, anlamlı bir tercih olarak gorulebilmektedir
Genel olarak internet kafe; icinde internet bağlantılı bilgisayarları olan, icecek ve yiyecek servisi de yapılan, modern dinlenme ve oğrenme mekanları olarak tarif edilebilir Bu mekanlarda, internet kullanımının yanı sıra, bilgisayarlarda oyun oynama, yazıcıdan cıktı alma ve temel bilgisayar kullanımı hizmetleri de verilebilmektedir
İnternet kafeler, ilk olarak Amerika Birleşik Devletleri'nde ortaya cıkmıştır İnternet kafeler; insanların bilgisayar kullanma ihtiyaclarını; evlerinin ve ofislerinin dışında, sokakta temin edebilmelerini ve adrese bağımlı olmadan, hemen her koşe başında hizmeti kiralayarak, daha duşuk maliyetlerle ve konforlu olarak almasını sağlamıştır Zaman icinde, kafe kavramı, “bilgisayar salonları olarak adlandırabileceğimiz bu mekanlara girmiş ve sosyal bir anlam yuklenmiştir Hizmet ceşitliliği, her gecen gun, gerek donanım gerekse sosyal olarak surekli artmıştır Bu nedenle internet kafeler, sadece bilgisayar ve internet mekanı olmaktan cıkmış, bir cok etkinliğin sunulduğu son derece renkli, sosyal ortamlar haline gelmişlerdir
İnternetin cok hızlı geliştiği ulkelerden biri olan Turkiye ’de, kayıtlı internet abonesi sayısının 253 milyon civarında olduğu sanılmaktadır Kayıtlı kullanıcıların yanı sıra, işyeri ve internet kafe gibi mekanlardaki kullanım da dikkate alındığında, internetteki Turk nufusunun 4 milyona yaklaştığı tahmin edilmektedir İnternet kullanımında onemli bir yer tutan internet kafelerin sayıları tam olarak bilinememekle birlikte, Emniyet Genel Mudurluğu ’nun 24122001 tarihli belgesine gore, yasal olarak faaliyet gosteren internet kafe sayısı 5374 ’dur (EGM,2001) Ancak, kayıtlı bulunmayan internet kafelerin varlığı da goz onune alındığında, bu rakamın iki katına yukselmesi sozkonusu olabilmektedir
İnternet kafeler, mekanın kullanım amacına bağlı olarak farklılaşabilmektedir Bu mekanlar; oyun oynananlar, internet erişimi icin kullanılanlar ve her ikisi icin de kullanılanlar olarak ayrılabilir İnternet kafelerin, arztalep olgusuna gore calışan ticari işletmeler oldukları duşunulduğunde, internet kafe işletmecilerinin bu taleplerden etkilenmeleri de beklenilen bir durumdur
İnternet kafelere devam edenlerin buyuk bir kısmının genclerden oluştuğu yapılan araştırmalarla ortaya cıkmıştır İnternet kafe mudavimlerinin, yasal olarak 15 yaşın altında olmaları, yasal acıdan olası değilken, bu kurala coğu zaman uyulmadığı dikkat cekmektedir
Cocuk yaşta sayılabilen ve yasalar gereği, internet kafelere girişleri yasaklanmış olan 1115 yaş dilimindekiler de onemli bir orana (%147) sahiptir İnternet kafe kullanıcılarının buyuk coğunluğunun (%947), yaş dilimi itibariyle, 30 yaş altındaki cocukgenclerden (Bolukbaş,2003,57) oluştuğu dikkat cekmektedir
İnternet kafeleri, genelde 1525 yaş dilimindeki cocukgenclerin tercih ediyor olması, bilgisayara ve internete olan ilginin, gencler arasında daha yoğun olduğunun gostergesi olarak ele alınabilir İnternet kafeler, “boş zaman gecirme mekanı olarak duşunulduğunde, bu sonucun cıkması doğaldır İnternet kafeler; tıpkı bilardo salonları, pastaneler, kafeler gibi boş zamanların değerlendirildiği mekanlar olarak işlev gormektedirler Ayrıca, belli bir bilgi duzeyi gerektiren internete, yeni teknolojilere, ileri yaştaki bireylere gore daha cabuk uyum sağlayan cocukgenclerin yoğun ilgi gostermesi anlaşılabilir bir durumdur
Sapma; “doğru, gerekli veya iyi olandan sapma; normdan, normalden, kulturel acıdan kabul edilebilir olandan ayrılma(Budak,2000,657) biciminde tanımlanırken, sosyal sapma ise; “bir toplumda, sosyal kabul gormuş ve yaşama tarzının parcası olmuş değer hukumlerinden ve davranışlardan uzaklaşma (ErkalBaloğluBaloğlu,1997,256) olarak tarif edilebilir İnternet kafeler, faydalı bircok amac icin kullanılabileceği gibi, kişilerin bu mekanlar vasıtasıyla sapma gostermeleri, yani, toplumsal acıdan kabul gormuş değer ve normlardan uzaklaşmaları da sozkonusu olabilmektedir
İnternet vasıtasıyla genclerin sapma davranış gostermeleri sozkonusu olduğunda, ilk akla gelen konulardan birisi cinsellikpornografi olmaktadır Gunluk yaşamda karşılığı olmayan bazı gudulerin giderilmesi, sanal dunya kullanılmak suretiyle gercekleşebilir Bu gudulerden en ağırlıklı olanı cinselliktir Bahsedilen gudunun bastırılmışlık oranına gore, internet ortamında cinsellikle ilgilenmenin azalmasıartması sozkonusu olabilmektedir
İnternet kafeye devam edenlerin, buradaki aktivitelerine bakılacak olursa; %12 ’sinin erotik sitelere girdiği dikkat cekmektedir (Bolukbaş,2003,77) Ancak, yapılan gozlemlerde, bu oranın cok daha uzerinde kullanıcının, pornografik siteleri ziyaret ettiği gorulmektedir İnternette onemli bir yer işgal eden erotizmpornografi siteleri, her turlu sapkınlığa, somuru ve istismara acık; cinsel şiddet, taciz, ensest ilişkiler, cocuk pornosu, teşhircilik ve sapıklık gibi bircok olumsuz unsuru sergilemektedir
Yapılan araştırmalara gore, internet kullanıcılarının %15'inin, seks icerikli chat odalarını ve p o r n o (yasak Kelime!) sitelerini ziyaret ettiği tespit edilmiştir İnterneti seks amaclı kullananların %9'u ise, ekran karşısında haftada 11 saatten fazla zaman gecirmektedir İnternet kafede, p o r n o (yasak Kelime!) sitelerini ziyaret edenlerin oranı %143 olarak tespit edilmiştir (Kuloğlu,2001) Sanıldığından cok daha fazla insan, internet yoluyla bir tur seks bağımlısı haline gelmektedir Kullanıcılar, gunlerinin daha fazla bir bolumunu seks sitelerini gezerek ya da chat yoluyla seks yaparak gecirmektedirler (Kuloğlu,2001)
Cocukların, genclerin internette pornografi, mustehcenlik iceren sitelere girmelerine ek olarak, yaygın olan bir aktivite de cinselliğin ağır bastığı chat ’ler olmaktadır Kişi, bilinen anlamıyla gormediği ve tanımadığı birisiyle, cinsellik konusunda merak ettiği konularda rahatca konuşma olanağı sunmasından dolayı, chat ’te cinsel konulara ağırlık vermeyi tercih edebilir Chat odalarında, karşı cins arayışı icindeki bekar erkek kullanıcıların, toplum tarafından bastırılmış olan cinsellik duygularını tatmin etmek icin, interneti sıklıkla kullandıkları duşunulmektedir
Turkiye ’deki chat kanallarını, dunya kanallarından ayıran en buyuk ozellik, kufurleşmenin cok yaygın bir şekilde yaşanmasıdır Toplumda iletişimsizlik arttıkca, chat yapan internet kullanıcılarının da sayısı artmaktadır Turkiye ’de, %90 gibi onemli bir coğunluk, karşı cinsle konuşabilmek icin chat yapmaktadır (Ayaz,2001,76)
İnternet kullanıcılarının %66 ’sının chat yaptığı ve bunların %947 ’sinin erkek olduğu duşunulurse (Bolukbaş,2003,110), chat yapanların buyuk coğunluğunun karşı cinsle, yani bayanlarla arkadaşlık kurmak icin interneti kullandığı soylenebilir
Gunumuzde internet, bir bilgi ve iletişim kaynağı olmanın otesinde, bazı kişiler icin “bağımlılığa donuşmuş durumdadır Bircok kişi, gercek dunyada karşılığını bulamadığı tutkuları ve tutsaklığı sanal dunyada yaşamaktadır İnternet bağımlılarına yardımcı olmak icin kurulmuş web siteleri bile bulunmaktadır İnternet bağımlılığı; genel olarak internet ’in aşırı kullanılması isteğinin onune gecilememesi, internet ’e bağlı olmadan gecen zamanın onemsiz gorulmesi, yoksun kalındığında ise, aşırı sinirlilik hali ve saldırgan olunması durumu olarak tanımlanabilir
Bağımlılığı meydana getiren; bilgisayar, internet ve sanal dunyanın karşı konulmaz cekiciliğidir İnternet kafeler, bu olanakların tumunu birden kişilere sunarak, bağımlılığı mekansal bir temele taşımaktadırlar Gercek dunyadan uzaklaşan bireyler, sanal dunyadaki gercek olmayan faaliyetler ve ilişkiler icerisine girerek toplumdan soyutlanmakta, bilgisayar ve internet bağımlısı haline gelmektedirler Bu, tıpkı alkol, sigara ve uyuşturucu bağımlılığı gibi, kişileri esir almaktadır Genel anlamda, toplumun, teknolojik bir olgu olarak bilgisayar ve internete olumlu bakıyor olması, bağımlılık sorununun ve tehlikesinin goz ardı edilmesine neden olmaktadır
Online (internete bağlı) değilken, internette yapılan aktivitelerin hayalinin kurulması, internet kullanımının artan oranlarda devam etmesi, internette planlanandan daha fazla zaman gecirilmesi, internet yuzunden işteki ya da okuldaki başarıda duşme gorulmesi ya da sosyal ilişkilerde kopma yaşanması, internet kullanımı hakkında aile ya da arkadaşlara yalan soylenmesi, internetin gunluk hayattaki problemlerden kacmak icin bir arac olarak kullanılması internet bağımlılığının tipik davranışları olarak gorulmektedir (Kuloğlu,2001,27)
Avrupa Birliği araştırmasında, gunde 4 saatten fazla internet kullanımının, bağımlılık etkisi meydana getirdiği belirtilmektedir Bu araştırma sonucları dikkate alındığında, internet kafe kullanıcılarının %14 ’unun (Bolukbaş,2003,87) potansiyel internet bağımlısı oldukları soylenebilir İnternet kullanıcılarının; yaşadıkları ulke, şehir veya sahip oldukları toplumsal statuye gore, bağımlılık oranlarının değişebilmesi sozkonusudur (Esgin,2000)
Gunde iki saatten az bir vakit alması kaydıyla; bilgi almak, email gondermek ve gelen email ’leri okumak icin internete bağlanılıyorsa, endişe edecek bir durum yoktur Ancak, internet uzerinde harcanan zaman, haftada toplam 18 saatten fazla ise kişi, “internet bağımlılığı riski taşıyan insanlar grubuna girmektedir (Cankırılı,2001)
Yapılan araştırmaya gore, haftada 20 saat ve uzerinde internet ’e bağlanan %233 ’luk grubun internet bağımlılığı riskiyle karşı karşıya olduğu soylenebilir İnternet kullanıcılarının %18 ’i, kendilerini internet bağımlısı olarak gormektedir (Bolukbaş,2003,88&102)
İnternet kafelere devam eden gencleri bekleyen onemli “tuzaklardan birisi de kumardır Gencler, ilk olarak tanıştıkları bu ortamın etkisinde kalabilmekte ve bu alışkanlığı devam ettirme yonunde davranış sergileyebilmektedirler
İnternet kafelere devam eden gencleri tehdit eden onemli unsurlardan birisi de, zamanın boş yere harcanması ya da zamanın nasıl gectiğinin fark edilmemesidir Bağlandıktan sonra zamanı unutmak ve daha az internette kalmayı duşunmek, ancak, bunu başaramamak, internet bağımlıların tipik davranışlarından birisidir İnternet merakı nedeniyle, kullanıcıların %673 ’u (Bolukbaş,2003,90), zamanının buyuk bir kısmını ekran başında gecirmektedir İnternete bağlı kalmanın dozu arttığında, iş ve okul hayatında verimlilik duşmekte, aile ve iş yaşamında cok ceşitli sorunlar meydana gelebilmektedir
Zamanın bollaşması, yeni insan tipine, internet dunyasında; boş zamanlarında sıkılmayı ve mutsuz olmayı duşundurmeyecek olanaklar sunmaktadır Yapılan araştırmada (Bolukbaş,2003,90), planladıklarından daha fazla zaman geciren internet kullanıcılarının oranı %673 ’tur Bu oran, internet kullanıcılarının, internete girdikten sonra zaman kavramını unuttuklarını gosteren anlamlı bir durum olabilir
Aşırı para harcama da, internet kafelere devam edenleri tehdit eden bir olgu olmaktadır Gencler; chat yapma, internette sorf yapma, oyun oynama vs aktivitelerini devam ettirirken, zamanın nasıl gectiğini fark edemeyebilmektedirler Bu durumda, gencler, ailelerinden aldıkları ya da kendilerinin kazanmış oldukları paranın tamamını ya da onemli bir kısmını internet kafelere odemek zorunda kalabilmektedirler
İnternet ve chat, bir yandan sorunları, korkuları paylaşmaya yardımcı olurken, bir yandan da sorunlardan ve gercek dunyadan kacmanın bir aracı olmaktadır Ustelik bu durum, yeni sorunları da beraberinde getirmektedir Sorunlu evliliklerde, eşleri daha cok soruna boğarken, genclerde de istenmeyen etkilere, okul yaşamında başarısızlıklara neden olmaktadır
İnternet kullanıcılarının internetteki arkadaşlarının, gercek hayattaki arkadaşları ve ailesinin yerini alması, internet bağımlılığının en onemli belirtilerinden biri olarak kabul edilebilir Bağımlılar, sanal dostlarıyla online sohbet etmeyi, orneğin; arkadaş, aile veya sevgilileriyle sinemaya gitmeye tercih edebilirler Bu surec, boşanma, aile ici huzursuzluk ve arkadaşlardan uzaklaşma ile sonuclanabilir İnternet ve chat yapanları, bu faaliyeti yapmayanlardan ayıran şey, kişinin sanal ortamda kendini tamamen ozgur hissetmesidir İnternet kullanıcıları, internette, sınırların kaybolduğu duşuncesine kapılmaktadırlar Bunlar, kendilerine sunulan sınırsız, yasaksız, baskısız sanal dunyanın olanakları karşısında, gerceklikten uzak, ancak, sanal bir ozgurluk duygusu yaşamaktadırlar
İnternet kafeye devam eden ve kendine gore yeni bir “sanal aile edinen kişi icin, aile yaşamının onemsizleşmesi ve sonucunda, daha buyuk sorunların yaşanması soz konusudur Evli ya da bekar olma, kişinin davranış ve tavırlarının nispeten değişimi sonucunu doğurabilir Bekar olan kişi, uzerindeki sorumluluğun evli kişilere gore az olmasından dolayı, daha rahat hareket edebilir
Yapılan araştırmada, internete her gun bağlananlar, evlilerde %385 iken, bu oran bekarlarda %35 olmuştur (Bolukbaş,2003,85) Evli kullanıcıların internete daha sık bağlanmalarında, bekarlara gore daha fazla ekonomik ozgurluğe sahip olmalarının etkisi olabilir Bunun yanında, evli kullanıcıların interneti, evlilik yaşamlarındaki sorunlardan, sorumluluklardan kacış yolu olarak gormeleri de olasıdır Başka bir araştırmada ise (Kuloğlu,2001), internete her gun bağlanan evli kullanıcıların oranı %33 ’tur
Anne baba ile duygusal bağları zayıf, aile icinde kendilerini değerli hissetmeyen, okul başarısı duşuk cocuklar ve genclerin, sokak yerine internet kafelere gitme olasılığı yuksektir Bilgisayar kullanmayı bilmeyen coğu anne baba, derslerine yardımcı olacağı duşuncesiyle, cocuğunun internet kafelere gitmesini destekleyebilmektedir
İnternet kafelerin, daha cok eğlence mekanı olarak algılandığı soylenebilir Bu mekanlar ifade edilirken, “internet evi ya da daha başka bir isim kullanılmaması, bunun yerine “internet kafe biciminde, daha cok eğlence iceren bir kavramın tercih edilmesi, bu mekanlara bakışın bir gostergesi olarak ele alınabilir
İnternet kafeler, kahvehane kulturunun bir devamı olarak gorulebilmekte ve bu nedenle toplumda, daha cok “erkek egemen mekanlar olarak algılanmaktadır Kadın internet kafe mudaviminin cok fazla olmaması, bu duşuncenin bir gostergesi olarak ele alınabilir İnternet kafeler, zaman icinde ortak arkadaş gruplarının bir araya geldiği, yeni arkadaşlıkların kurulduğu mekanlar haline gelmiştir Yani internet kafelerin ulkemizdeki yapısı, bir anlamıyla “kıraathane statusunde değerlendirilebilir
Kaynaklar;
Yrd Doc Dr M Cengiz YILDIZ
Dicle Universitesi FenEdebiyat Fakultesi Sosyoloji Bolumu
Kenan BOLUKBAŞ
Dicle Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Sosyoloji Anabilim Dalı Yuksek Lisans Oğrencisi

 

[Yapay-Zeka]

İnternetin tarihi, toplumda yaygınlaşması, internet kafeler ve gençlik arasındaki ilişki, internet ve sosyal sapma gibi konuları detaylı bir şekilde ele alan metni okudum. Metinde, internet kafelerin toplumda yaygınlaşması süreci, gençlerin bu mekanlarda zaman geçirmesi, internetin sunmuş olduğu olanaklar ve beraberinde getirdiği sosyal sorunlar üzerinde durulmuş.

İnternet kafelerin, bilgisayar ve internet erişimi olmayan kişiler için önemli bir konumda olduğu belirtilmiş. Bu mekanlar, gençlerin teknolojiden yararlanmalarında önemli bir rol oynamış ancak aynı zamanda toplumsal sapmalara da yol açabildiği vurgulanmış. Özellikle gençler arasında internet kafelere devam edenlerin büyük bir kısmının 15 yaş altında olduğu ve bu durumun çeşitli sosyal sapmalara neden olabileceği üzerinde durulmuş.

Metinde ayrıca internet kafelerin sunduğu imkanların yanı sıra, internet bağımlılığı ve sapma konuları da ele alınmış. İnternet kullanıcılarının aşırı zaman harcaması, pornografi sitelerine giriş yapmaları, chat odalarında cinsel içerikli konuşmalar yapmaları gibi konular internet ve sosyal sapma arasındaki ilişkiyi detaylı bir şekilde anlatmış.

Ayrıca, internetin sunmuş olduğu sanal dünya ile gerçek dünya arasındaki farkları vurgulayarak, internet bağımlılığının önemli bir sorun olduğu ve gençlerin bu tür aktivitelerle gerçek hayattan uzaklaşabileceklerine dikkat çekilmiş.

Sonuç olarak, internet ve sosyal sapma arasındaki ilişki üzerine yapılan detaylı bir değerlendirmeyi içeren metin, internetin toplum üzerindeki etkilerini ve gençler üzerindeki potansiyel riskleri gözler önüne seriyor. Bu tür araştırmalar, internet kullanımının doğru yönlendirilmesi ve gençlerin sosyal hayatta sağlıklı bir denge kurmaları için önemli bir rehber olabilir.