insanların yaşam dongusu

[SoruCevap]

insanın yaşam dongusu,canlıların hayat dongusu,insanların hayat dongusu,insanın hayat dongusu

İnsan, dunyadaki en baskın canlı turudur Kendilerini biyolojik, sosyal ve ruhsal yonleri ile tanımlarlar İnsanın bilimsel ismi Homo sapienstir, Latince akıllı adamanlamına gelir Homo sapiens'in ilk kez nasıl ortaya cıktığı bugun icin hala kesinlik kazanmamıştır Bugun yaşayan insanlar uzerinde yapılan bazı genetik araştırmalar bu turun yaklaşık 130,000 yıl once Afrika kıtasında ortaya cıktığını ve oradan dunyaya yayıldığını gostermiştir Bu turun Neandertaller ile aynı zamanda yaşadığı ve bu iki turun birbirleriyle karşılaştığına dair arkeolojik kanıtlar da mevcuttur Kimi goruşler de, bu iki turun birbirinin farklı olduğunu fark etmeden birlikte uremiş olabileceğini, dolayısıyla da gunumuz insanının kokeninde Neandertaller'in de olduğunu iddia etmektedir

İnsan, alet kullanabilmesini sağlayan, kolların serbest olduğu dik bir vucuda sahiptir Beyni soyut duşunme, anlam verme, konuşma ve kendini gozleyebilme yeteneklerine sahiptir Alet kullanabilmesi ve zihninin ozellikleriyle insan diğer canlılardan ayrılır İnsan doğaya uyum sağlamak zorunda olmayan tek canlıdır Doğayı anlayabilir, denetimi altına alabilir ve kendi amacları doğrultusunda doğanın guclerini kullanabilir

İnsan; maymun, şempanze, goril ve orangutan ile birlikte, Hominioidea ustfamilyasında bulunan cift ayaklı primattır Evrim teorisine gore bu canlılar ile ortak bir atadan evrilmiştir

İnsanlar, gelişmiş sosyal yapılar kurmuşlardır Bu yapılar duruma gore aynı amaca yonelik birlik veya rakip olabilirler Aile en temel sosyal yapı sayılabilir Guvenlik ve adalet icin devletler kurmuşlardır Aynı dili konuşanlar milletleri oluşturmuşlardır

İnsanlar, dunyayı anlamak ve denetlemek icin bilim ve teknolojiyi geliştirdiler İnanclar, efsaneler, gelenekler, değerler ve toplumsal kurallar insanın hayatında onemli bir etken olan kulturu oluştururlar

İnsan zihninin temel ozelliği bilinctir Bilinc ile birlikte, kendini gozleyebilme, zamanı algılayabilme ve ozgur irade insanda bulunan ozel niteliklerdir Psikoloji bilimsel bakış acısı ile insan zihnini incelerken, dinler değer yargıları ile insanı inceler Yapılan davranışın iyi veya kotu olması ile ilgilenir
Biyoloji

İnsan cok hucreli ve okaryot bir canlıdır Ama hucrelerindeki prosesler, tek hucreli bir prokaryot canlının hucresindeki proseslerle nerdeyse aynıdır Hucreler arası organizasyon ile hucreler dokuları, dokular organları ve organlar sistemleri oluşturmuşlardır İnsan vucudundaki temel sistemler:

* Bağışıklık Sistemi
* Boşaltım Sistemi
* Dolaşım Sistemi
* Endokrin Sistemi
* Hareket Sistemi
* Sindirim Sistemi
* Ureme Sistemi

Anatomi ve Fizyoloji

İnsanların vucud yapıları cok ceşitlidir Bu ceşitliliğin sebebleri genetik ve cevresel etkenlerdir Vucudun buyukluğu buyuk olcude genlerle belirlense de, beslenme ve hareketlilik de buyuk etkendir Genellikle erkek vucudu, kadın vucudundan daha iridir

İnsanın sac ve deri rengi, melanin pigmentinin varlığı ile belirlenir İnsan derisinin rengi koyu kahverengiden acık pembeye kadar değişir Sac rengi ise sarı, kahverengi veya siyah olabilir Derinin guneş ışığı altında bronzlaşması, evrim sonucu vucudun kendini ultraviyole ışınlarına karşı koruma tepkisidir Bu nedenle dunyada yoğun ışık alan bolgelerde koyu renk derili insanlar, az ışık alan bolgelerde acık deri renkli insanlar uyum sağlamış ve buralara yerleşmişlerdir

İnsanlar da, fotosentez yapamayan diğer canlılar gibi enerjisini dışarıdan besin olarak almak zorundadır Vucutta ozellikle yapı maddesi olarak protein, ozellikle enerji icin karbonhidrat ve yağ, duzenleyici olarak da vitamin duzenli olarak alınmalıdır Boşaltım, dolaşım ve sindirim gibi sistemlerin işlevi icinde su gereklidir Bunlar yeterli alınmadığı zaman insan olebilir Dunyada bazı bolgeler aclık sorunu yaşarken, bazı bolgeler obezite sorunu ile uğraşmaktadır

Uyku da insan icin zorunlu bir ihtiyactır Bir insanın ihtiyacı olan uyku zamanı, yaklaşık olarak gunde 79 saattir Bu sure cocuklarda ve yaşlılarda değişebilir

Genetik, Evrim ve Akıllı Tasarım

İnsan, okaryotik bir canlı turudur Her hucre, iki parca halinde 23 kromozom bulundurur Bunların 22 cifti otozom, 1 cifti cinsiyet kromozomlarıdır Diğer memeliler gibi insanlar da XY kromozom sistemi vardır Kadınlarda XX, erkeklerde XY cinsiyet kromozom ciftleri bulunur

İnsanın evrimi oldukca tartışmalı bir konudur Sadece bilimsel alanda tartışılmakla kalmayıp, siyasal ve inancsal olarak da tartışılmaktadır Evrim teorisine gore insan 60 milyon yıl once ortaya cıkan primattan evrilmiştir Dunyada sadece tek turu kalan Homo cinsinin diğer turleri gunumuzde tukenmiştir ve sadece Homo sapiens kalabilmiştir Diğer bir Homo turu Neandertallerin pek cok fosili bulunmuştur

Akıllı tasarım teorisi ise insanın bir zeka urunu olduğunu soyler Dinlerin insanın yaratılışı ile ilgili soylevlerine de uyumlu olduğu icin ozellikle dindar kesimlerde buyuk kabul gormuştur

Hayat Dongusu

Diğer memeliler gibi insan da, dişi yumurtanın, erkek spermler tarafından dollenmesi sonucu oluşan kok hucre ile oluşur Kok hucre bolunerek coğalmaya başlar ve embriyoyu oluşturur Embriyo oluşumundan sonra, hucreler ozelleşmeye başlar ve sistemleri oluşturur 9 ay 10 gun sonra anne karnında gelişen cenin, bu surenin sonunda hayata başlar İnsan doğumu, diğer canlılara gore oldukca zordur, bebeğin veya annenin olumu ile sonuclanabilir Gunumuzde teknolojik gelişmeler ve yeni tıp yontemleri ile olum oranı oldukca azalmıştır Ama pek cok gelişmekte olan ulkede doğum anında olum oranı hala cok yuksektir

İnsan omrunu, birkac doneme ayırabiliriz Bu donemler bebeklik, cocukluk, ergenlik, yetişkinlik ve yaşlılıktır İnsan omru, genlerle belirlendiği gibi cevresel koşullarda buyuk etkendir Dunyada gelişmiş ulkelerde ortalama insan omru 90 yıl civarında iken, bazı geri kalmış ulkelerde 50'ye kadar duşmuş durumdadır

Zeka

İnsanlar, diğer hayvanlara gore daha zeki kabul edilir Bazı hayvan turleri basit aletleri kullanabilse ve yapılar inşa edebilse de, insan teknolojisi cok karmaşıktır ve surekli gelişmektedir İlk insanların oluşturduğu yapılar bile bugunku hayvanlarınkinden oldukca gelişmiştir

Akıl

İnsan aklının temeli bilinctir Bu bilinc insanın kendisi ve cevresi ile ilişkisini duzenlemesini sağlar

İnsanı diğer canlılardan ayıran temel ozellik olarak bilinci kabul edebiliriz İnsan ayrıca ozgur iradeye ve zaman bilincine de sahiptir