İnsan haklarının korunması için birçok bildirge çıkarılmıştır. Bu bildirgeler insan hakları konusunda uluslararası standartları belirlemektedir. Birinci Dünya Savaşı sonrasında insan hakları beyannamesi hazırlanarak kabul edilmiştir. Ardından Birleşmiş Milletler tarafından İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi yayınlanmıştır. Bu bildirgenin amacı, herkesin temel haklara saygı gösterilmesini sağlamaktır. Türkiye’nin de imzaladığı bu bildirge, adalet, eşitlik, özgürlük ve barış gibi kavramları içermektedir. Ayrıca Avrupa Konseyi tarafından da Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi imzalanarak kabul edilmiştir. Bu sözleşme, Avrupa ülkeleri arasında insan haklarının korunmasını sağlamaktadır.
İçindekiler
İnsan haklarının korunması için çıkarılan bu bildirgeler ve sözleşmeler, insanların temel hak ve özgürlüklerini güvence altına almayı amaçlamaktadır. Ülkeler bu belgelere uyarak insan hakları ihlallerini önlemeye çalışmaktadır.
Roma Statüsü, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin kuruluşunu ve işleyişini düzenleyen bir belgedir.
Uluslararası İşkenceye Karşı Sözleşme, işkence ve kötü muameleyi önlemeyi amaçlayan bir anlaşmadır.
Engelli Haklarına İlişkin Sözleşme, engellilerin haklarını korumak için uluslararası bir anlaşmadır.
İşçi Haklarına İlişkin Sözleşmeler, çalışanların haklarını korumak için uluslararası düzeyde çeşitli sözleşmeler bulunmaktadır.
Yoksullukla Mücadele Sözleşmesi, yoksulluğun azaltılması ve sona erdirilmesini hedefleyen bir anlaşmadır.
İçindekiler
İnsan Haklarının Korunması İçin Hangi Bildirgeler Çıkarılmıştır?
İnsan hakları, her bireyin doğuştan sahip olduğu temel hak ve özgürlüklerdir. Bu hakların korunması ve güvence altına alınması için çeşitli bildirgeler ve sözleşmeler dünya genelinde kabul edilmiştir. İşte insan haklarının korunması için çıkarılan önemli bildirgelerden bazıları:
1. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
1948 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kabul edilen bu bildirge, temel insan haklarını ortaya koyan bir belgedir. İnsanların yaşama, özgürlük, eşitlik, adil yargılanma gibi hakları içermektedir.
2. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
1950 yılında Avrupa Konseyi tarafından imzalanan bu sözleşme, Avrupa’daki ülkelerin insan haklarını korumayı taahhüt ettiği bir belgedir. İnsanların özgürlük, güvenlik, ifade ve inanç özgürlüğü gibi haklarına vurgu yapmaktadır.
3. İşkenceye ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı veya Onur Kırıcı Muamele ve Cezaya Karşı Sözleşme
1984 yılında Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen bu sözleşme, işkence ve kötü muamele gibi insanlık dışı uygulamaları yasaklamaktadır. İnsanların onur ve haysiyetlerinin korunmasını amaçlamaktadır.
4. Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi
1979 yılında Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen bu sözleşme, kadınlara karşı ayrımcılığın önlenmesini hedeflemektedir. Kadınların eşitlik, cinsel şiddetten korunma ve siyasi katılım gibi haklarına vurgu yapmaktadır.
5. Çocuk Haklarına Dair Sözleşme
1989 yılında Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen bu sözleşme, çocukların haklarını belirlemektedir. Çocukların yaşama, sağlık, eğitim ve oy hakkı gibi temel haklarına vurgu yapmaktadır.
6. Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme
2006 yılında Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen bu sözleşme, engellilerin haklarını korumayı amaçlamaktadır. Engellilerin eğitim, istihdam, sağlık ve erişilebilirlik gibi haklarına vurgu yapmaktadır.
7. Etnik Azınlıkların ve Minderlikte Bulunan Kişilerin Haklarına Dair Çerçeve Sözleşme
1995 yılında Avrupa Konseyi tarafından kabul edilen bu sözleşme, etnik azınlıkların ve minderlikte bulunan kişilerin haklarını korumayı amaçlamaktadır. Dil, kültür, eğitim ve siyasi katılım gibi haklara vurgu yapmaktadır.
8. İşçi Haklarına İlişkin Temel İlkeler ve Haklar Bildirgesi
1998 yılında Uluslararası Çalışma Örgütü tarafından kabul edilen bu bildirge, işçilerin haklarını belirlemektedir. İşçilerin sendika kurma, grev yapma, adil çalışma koşulları gibi haklarına vurgu yapmaktadır.
9. İnsanlar Arasındaki Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi
1965 yılında Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen bu sözleşme, ırk ayrımcılığını önlemeyi hedeflemektedir. İnsanların ırk, renk, dil, din gibi farklılıklarına dayalı ayrımcılığa karşı mücadele etmeyi amaçlamaktadır.
10. İşçi ve Sendika Özgürlüğüne İlişkin Uluslararası Sözleşme
1948 yılında Uluslararası Çalışma Örgütü tarafından kabul edilen bu sözleşme, işçi ve sendika özgürlüğünü güvence altına almaktadır. İşçilerin sendika kurma, sendikal faaliyetlere katılma ve toplu sözleşme yapma gibi haklarına vurgu yapmaktadır.
11. Roma Statüsü
1998 yılında kabul edilen Roma Statüsü, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin kuruluşunu ve işleyişini düzenlemektedir. Bu statü, savaş suçları, soykırım ve insanlığa karşı suçlar gibi ciddi suçları yargılayan bir mahkeme oluşturmayı amaçlamaktadır.
12. Kötüye Kullanıma Karşı Çocuk Hakları Protokolü
2000 yılında Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen bu protokol, çocukların kötüye kullanılmasını ve sömürülmesini önlemeyi hedeflemektedir. Çocukları cinsel sömürü, zorla çalıştırma ve askeri kullanım gibi tehlikelerden korumayı amaçlamaktadır.
13. Mültecilerin Statüsüne İlişkin 1951 Cenevre Sözleşmesi
1951 yılında BM Mülteciler Yüksek Komiserliği tarafından kabul edilen bu sözleşme, mültecilerin haklarını belirlemektedir. Savaş, zulüm veya ayrımcılığa maruz kalan kişilerin korunmasını ve uluslararası koruma sağlanmasını amaçlamaktadır.
14. İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı veya Aşağılayıcı Muamele veya Cezaya Karşı Uluslararası Sözleşme
1984 yılında Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen bu sözleşme, işkence ve zalimane muameleyi yasaklamaktadır. İnsanların kişilik haklarına saygı gösterilmesini ve kötü muamelelere karşı korunmasını amaçlamaktadır.
15. İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı veya Onur Kırıcı Muamele veya Cezaya Karşı İç Hukuk Mevzuatı
Birçok ülkenin kendi iç hukukunda işkence ve kötü muameleye karşı yasaları bulunmaktadır. Bu yasalar, insanların işkence ve zalimane muameleden korunmasını sağlamayı amaçlamaktadır. Ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir.
16. Engelli Kişilerin Haklarının Korunmasına İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi
2006 yılında Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen bu sözleşme, engelli kişilerin haklarını belirlemektedir. Engellilerin eşitlik, erişilebilirlik, istihdam ve katılım gibi haklarına vurgu yapmaktadır.
17. İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı veya Onur Kırıcı Muamele veya Cezaya Karşı Avrupa Sözleşmesi
1987 yılında Avrupa Konseyi tarafından kabul edilen bu sözleşme, işkence ve zalimane muameleyi yasaklamaktadır. İnsanların onur ve haysiyetlerinin korunmasını ve kötü muamelelere karşı korunmasını amaçlamaktadır.
18. İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı veya Onur Kırıcı Muamele veya Cezaya Karşı Amerikan Sözleşmesi
1985 yılında Amerikan Devletleri Örgütü tarafından kabul edilen bu sözleşme, işkence ve zalimane muameleyi yasaklamaktadır. İnsanların onur ve haysiyetlerinin korunmasını ve kötü muamelelere karşı korunmasını amaçlamaktadır.
19. İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı veya Onur Kırıcı Muamele veya Cezaya Karşı Afrika Sözleşmesi
1986 yılında Afrika Birliği tarafından kabul edilen bu sözleşme, işkence ve zalimane muameleyi yasaklamaktadır. İnsanların onur ve haysiyetlerinin korunmasını ve kötü muamelelere karşı korunmasını amaçlamaktadır.İnsan haklarının korunması için çıkarılan bu bildirgeler ve sözleşmeler, insanların temel hak ve özgürlüklerini güvence altına almayı amaçlamaktadır. Ülkeler bu belgelere uyarak insan hakları ihlallerini önlemeye çalışmaktadır.
İnsan Haklarının Korunması İçin Hangi Bildirgeler Çıkarılmıştır?
| İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, insan haklarını koruma amacıyla kabul edilen ilk uluslararası belgedir. |
| Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Avrupa Konseyi üyesi ülkeler arasında insan haklarının korunması için bir anlaşmadır. |
| Amerikan İnsan Hakları Sözleşmesi, Amerika kıtasındaki ülkeler arasında insan haklarını korumak için bir anlaşmadır. |
| Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, çocukların haklarını korumak için uluslararası bir anlaşmadır. |
| Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi, kadınlara karşı ayrımcılığın önlenmesini hedefleyen bir anlaşmadır. |
Roma Statüsü, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin kuruluşunu ve işleyişini düzenleyen bir belgedir.
Uluslararası İşkenceye Karşı Sözleşme, işkence ve kötü muameleyi önlemeyi amaçlayan bir anlaşmadır.
Engelli Haklarına İlişkin Sözleşme, engellilerin haklarını korumak için uluslararası bir anlaşmadır.
İşçi Haklarına İlişkin Sözleşmeler, çalışanların haklarını korumak için uluslararası düzeyde çeşitli sözleşmeler bulunmaktadır.
Yoksullukla Mücadele Sözleşmesi, yoksulluğun azaltılması ve sona erdirilmesini hedefleyen bir anlaşmadır.