İlk 1000 Gün

[SoruCevap]

Gebeliğin oluşumu ile başlayan ilk 1000 günü ifade eder. Gebelik dönemini ve bebeğin ilk iki yaşını kapsayan bir beslenme programıdır.

270 gün (9ay) + 365 gün (1.yaş) + 365 gün (2.yaş) = 1000 gün

İlk 1000 gün beslenmesinin anne ve bebek için önemi tüm dünyada bilimsel araştırmaların da katkısı ile artmaktadır. Yeterli, çeşitli, doğru ve dengeli beslenme anlamına gelir.

İlk 6 ay sadece anne sütü, 2 yaşına kadar da emzirmenin devam edilmesi önemlidir.

Bir çocuğun gelecekteki sağlığını büyük oranda etkileyen anne ve çocuk beslenmesini tanımlar.

Bu süre içerisinde anne ve çocuğun maruz kaldığı stres, toksik maddeler ve kullanılan ilaçların (antibiyotikler, steroidler vs) da uzun vadede olumsuz etkileri bilinmektedir.

Doğru ve yeterli beslenme annede yüksek tansiyon (gebelik zehirlenmesi), şeker hastalığı ve vitamin-mineral yetersiziliğine engel olur. Bebekte düşük doğum ağırlığı, erken doğum, gelişme geriliği, bebek ölümü ve kısa-uzun dönem sağlık sorunlarını önlemede çok etkindir.

Sadece sağlıklı gelişim ve büyüme için değil ileri yaşlarda obezite, şeker hastalığı, akciğer ve kalp damar hastalıkları, osteoporoz, kanser ve ruhsal sağlık sorunları gibi kronik hastalıkları önlemede de çok önemlidir. Bebeğin tüm hayatı için yapılacak en önemli şeylerden biridir.

İlk 1000 gündeki yetersiz beslenme kronik hastalıklara, mental ve psikiyatrik bozukluklara, vitamin-mineral eksiklikleri veya obeziteye, bağışıklık sistemin zayıflamasına (ciddi enfeksiyonlara neden olabilir), metabolik değişimlere ve beyin gelişiminin olumsuz etkilenmesine ve epigenetik değişikliklere yol açmaktadır. Nörolojik ve allerjik hastalıklar daha sık görülür. Yetişkin dönemde görülen kronik hastalıklarda artışa sebep olur.

İlk 1000 gündeki doğru beslenme anne ve bebek ölüm oranlarını etkileyen önemli bir faktördür.

Yenidoğan bir bebeğin beyni 300 gr. dır, 2 yaşına geldiğinde 1200 gr. olur. Yetişkin beyni 1400 gr. dır. Beynin en önemli gelişimi (%80’i) bu ilk 2 yılda olur. Beyin hücreleri arasındaki bağlantıların çoğu ilk 1 yaşta tamamlanır.

İlk 1000 gün beslenmesi mental gelişim ve kapasiteyi artırır, okul başarısını olumlu etkiler. IQ daha yüksek olur.

Gebelikte 12 haftadan itibaren vitamin D 10 damla/gün kullanılmalı, sonrasında da emzirme boyunca (en az 6 ay) devam edilmelidir.İyotlu tuz kullanılmalıdır. Vitamin A desteği sağlanmalıdır. Folat ve vit B12 de eklenmelidir. Yemeklere C vitamini içeren besinler eklenmelidir. (maydanoz, kıvırcık, lahana, biber, domates, karnabahar, kuşburnu, portakal, mandalina, elma, şeftali ve taze meyve suları) Her öğünde 1-2 porsiyon sebze (1 porsiyonu çiğ) olmalı, değişik renk ve yapıda olmalıdır. Her öğünde 1-2 porsiyon meyve olmalıdır.

Gebelik döneminde demir içeren besinler bol tüketilmeli gerektiğinde de dışarıdan desteklenmelidir.

Maternal kötü beslenme tıpkı stres ve sentetik steroid almış gibi annede kortizol seviyesini artırır ve plasenta tarafından inaktive edilmesini de azaltarak bebeğe kortizol geçişini artırır. Bu da fetal büyüme ve gelişme geriliğine neden olur.

Kemik gelişimi için gerekli olan kalsiyum, fosfor, çinko ve magnezyum alımı yeterli olmalıdır.

Çalışmalar gebe kalındığında annenin ortalama 68kg olmasını ve gebelikte yaklaşık 13.6kg alınmasını iyi sonuçlarla ilişkilendirmiş.

Türkiyede her üç evlilikten biri çocuk yaşta (