İki Uçlu Bozuklukta Manik Dönemin Romantik İlişkilere Yansıması

[SoruCevap]

İki uçlu duygudurum bozukluğu tekrarlayan depresif, manik ya da karma tabiattaki hastalık periyotları ve ortada belirtisiz devirlerin olduğu kronik bir beyin hastalığıdır. IDDB-I ve IDDB-II olarak ayrılır. Ortalarındaki tek fark da kişinin tam olarak bir manik devir yaşayıp yaşamamasıdır. Şayet kişi en az bir defa tam bir manik periyot yaşıyorsa IDDB-I teşhisini alır.

Manik periyotta kişi ani bir yükselme yaşar ve çok sevinçli, memnun, optimist olur. Manik periyodun kimi semptomları var. Bu semptomlar şahısların toplumsal, aile, iş yahut okul hayatlarında sıkıntılar yaşamalarına neden olabilir. Manik devirdeki birinin semptomlarını şu halde sıralayabiliriz: Dikkat dağınıklığı, patavatsızlık, kendine çok güvenme, niyet uçuşması, aktivitede artış, uyku bozuklukları, çok konuşma. Bu semptomlar, şahısların romantik bağlarını nasıl etkileyebilir ?

Distraktibilite diye de geçebilen dikkat dağınıklığı, kişinin kıymetsiz ya da ilgisiz bir uyarana çarçabuk çekilebilmesi olarak yorumlanır. Dikkati kolay dağılan şahıslar bağlantılarındaki bir çok kıymetli olayı yahut ayrıntısı atlayabilir bu yüzden karşı tarafa kıymet vermiyormuş üzere hissettirebilir. Yapılan çalışmalara nazaran, alakada değerli ayrıntıların unutulması yahut atlanması kişinin itimadını zedeleyebilme ihtimali olarak görülmüştür.

Bem ve McConnell (1970) tarafından yapılan çalışmaya nazaran bireylerin kendilerine duyduğu çok itimat, bireyler ortası romantik bağlarda fazla özgüven olarak algılanıyor ve karşı tarafı aşağılama, kendini üstün görme olarak da ortaya çıkabiliyor. Buna nazaran şahıslar manik devirde kendilerine duygukları çok özgüvenden ötürü karşı tarafı aşağılar, küçümser ve şişirilmiş bir özgüven ile hareket ederse ilgisi bu noktada bozulabilir.

IDDB’ye sahip şahısların başlarında bir çok niyet birden ya da süratli formda geçebilir. Fikir uçuşması olan şahıslarda bir hususta sabit kalamadıklarından, bahisten bahse atlamalarından dolayı arkadaşlık ve romantik alakaları ziyan görebilir (Akiskal ve ark, 2000). Bir sözden öteki bir söz çağrışım yaptığı için bir hususta uzun mühlet konuşamayabilirler. Doğal olarak bağlantıları ziyan görebilir.

Bu bireyler birebir vakitte gündelik aktivitelerinde artış gösterirler. Manik devirde şahıslar, çok farklı bir aktivite yapmak için hiç düşünmeden şuanki işlerini bırakabilirler. Yani çok dürtüsel karar verirler (Ball ve ark., 1993). Bu durum da işlerini hiç düşünmeden değiştirebilir yahut bırakabilirler. Pişman olabilecekleri şeyler yapma ihtimalleri de artar denilebilir. Böylelikle, romantik alaka yaşadığı kişi, onu bir orda bir burda görerek, yerinde duramadığını görerek, bu kadar kararsız ve dürtüsel bir beşerle birlikte olmak istemediğini düşünebilir. Ama bu uygun istikamette, romantik münasebette bulunduğu beşerle farklı aktiviteler yaparak alakaya katkı da sağlayabilir.

Çok konuşmak, toplum tarafından sevilen bir özellik olarak görülmeyebilir zira çok konuşan beşerler genelde daima kendilerini anlatır, karşı tarafı konuşturmaz ve dinlemezler (Markus ve ark., 1985). Çok konuşmak, manik devrinde bir semptomu sayılır. Bu bireyler, romantik ilgisindeki beşerle birlikte otururken şayet daima kendinden bahseder, kendi yaşantılarını ve hislerini anlatırsa tek taraflı bir paylaşım yapılmış olur. Bundan ötürü, bağda bulunduğu kişi tarafından bu her vakit güzel karşılanmayabilir. Romantik ilgide, beşerler hem konuşmalı hem de dinlemelidir. Ancak şayet yalnızca bir tarafın hayatı konuşuluyorsa bu ilgide sorunlara yol açabilir.

Fazla güce sahip olmak, uyku bozukluklarını da beraberinde getirebilir. Abdülkadiroğlu ve ark. (1997) tarafından yapılan çalışmaya nazaran uyku sorunlarının birçok çeşidi incelenmiş ve bu şahıslarda travma, hareketli ömür, sistemsiz beslenme faktörleri dikkat çekmiştir. Uyku bozukluğu olan bir kişi hayatını zamansal yönetmekte sorun yaşayabilir, gündüzü gece üzere geceyi de gündüz üzere yaşamaya başlayabilir. Bu da tekrar romantik bağlarda bireylerin birbirine ahenk sağlaması ve birlikte faaliyetler yapabilmesi için zorlaştıran faktörlerden ssayılabilir.

Son olarak tüm bu saydığımız semptomlara bakarak bireylerin manik devirde deneyim ettiği şeylerin romantik münasebetini olumsuz tarafta etkileme mümkünlüğü daha yüksektir diyebiliriz. Bir hayatı bu kadar uçlarda yaşamak romantik bağlantı kurduğu insan için bu tertibe hatta düzensizliğe alışmak güç olabilir. Genel olarak bipolar hastası birisi için hem manik hem de depresif devrin kendine has zorlukları vardır. Bu zorluklar, onbun hayatını, aile, arkadaş, iş ve romantik bağını olumsuz istikamette etkileyebilir. Ama romantik münasebet yaşadığı kişi bunların farkındaysa ve kişinin daha nizamlı yaşaması için gereken davranışları gösterir, ona dayanak olursa asla meselelerin üstesinden gelemeyeceğini de söyleyemeyiz.