Hukuka Gore Denetimli Serbestlik

[haberci]

Arrow Hukuka Gore Denetimli Serbestlik
Yeni Canice Yasasıyla getirilen en kayda değer yeniliklerden biri Denetimli Serbestlik kurumudur 5237 sayılı TCK'nun 58 maddesinde, 5271 sayılı CMK'nun 231 maddesinde, 5275 Sayılı Cinayet ve Emniyet Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 104, 107 ve 108 maddelerinde ve 5402 Sayılı Denetimli Serbestlik ve Takviye Merkezleri ile Koruma Kurulları Kanununda düzenlenmiştir
5237 Sayılı Türk Cinayet Yasası
Suçta tekerrür ve özel güvenli olmayan suçlular
Madde 58 (1) Önceden işlenen suçtan nedeniyle bahşedilen hüküm kesinleştikten sonradan yeni bir suçun işlenmesi halinde, nüksetme hükümleri uygulanır Bunun için cezanın infaz edilmiş olması gerekmez
(2) Yinelenme hükümleri, önceden işlenen suçtan dolayı;
a) Beş yıldan pozitif süreyle hapis cezasına mahkûmiyet halinde, bu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren beş sene,
b) Beş yıl ya da daha eksik süreli hapis ya da adlî para cezasına mahkûmiyet halinde, bu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren üç yıl,
Geçtikten daha sonra işlenen suçlar dolayısıyla uygulanmaz
(3) Tekrar halinde, sonraki suça ilişkin kanun maddesinde seçimlik olarak hapis cezası ile adlî para cezası öngörülmüşse, hapis cezasına hükmolunur
(4) Kasıtlı suçlarla taksirli suçlar ve sırf askerî suçlarla öteki suçlar arasında tekerrür hükümleri uygulanmaz Kasıtlı Olarak öldürme, bilerek yaralama, yağma, dolandırıcılık, uyuşturucu ya da uyarıcı madde imal ve ticareti ile parada veya değerli damgada sahtecilik suçları hariç elde etmek üzere; yabancı ülke mahkemelerinden verilen hükümler tekerrüre esas olmaz
(5) Fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış olan kişilerin işlediği suçlar dolayısıyla yinelenme hükümleri uygulanmaz
(6) Yinelenme halinde hükmolunan cinayet, mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilir Keza, mükerrir hakkında cezanın infazından daha sonra denetimli serbestlik tedbiri uygulanır
(7) Mahkûmiyet kararında, hükümlü hakkında mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanın infazından sonradan denetimli serbestlik tedbirinin uygulanacağı belirtilir
(8) Mükerrirlerin mahkûm olduğu cezanın infazı ile denetimli serbestlik tedbirinin uygulanması, kanunda gösterilen şekilde yapılır
(9) Mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanın infazından sonradan denetimli serbestlik tedbirinin, itiyadi suçlu, suçu meslek edinen birey ya da örgüt mensubu suçlu hakkında da uygulanmasına hükmedilir
5271 Sayılı Suç Oluşturan Muhakemesi Yasası
Hükmün açıklanması ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması
Madde 231 (1) Duruşma sonunda, 232 nci maddede açıklanmış esaslara tarafından mahkeme tutanağına geçirilen hüküm fıkrası okunarak gerekçesi başlıca çizgileriyle anlatılır
(2) Hazırlanmış bulunan sanığa hem başvurabileceği kanun yolları, mercii ve süresi bildirilir
(3) Beraat eden sanığa, tazminat isteyebileceği bir hâl varsa bu da bildirilir
(4) Hüküm fıkrası herkes tarafından ayakta dinlenir
(5) (Ek: 19122006556023 md) Sanığa yüklenen suçtan nedeniyle yapılan yargılama sonunda hükmolunan canice, bir sene veya daha az süreli hapis ya da adlî para cezası ise; mahkemece, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilir Uzlaşmaya ilişkin hükümler saklıdır Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, kurulan hükmün davalı hakkında bir hukukî sonuç doğurmamasını ifade eder
(6) (Ek: 19122006556023 md) Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilmesi için;
a) Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmamış bulunması,
b) Mahkemece, sanığın şahsiyet özellikleri ile duruşmadaki tavır ve davranışları göz önünde bulundurularak baştan suç işlemeyeceği hususunda kanaate varılması,
c) Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın, aynen iade, suçtan önceki hale getirme ya da tazmin suretiyle iyice giderilmesi,
gerekir
(7) (Ilave: 19122006556023 md) Açıklanmasının geri bırakılmasına karar bahşedilen hükümde, mahkûm olunan hapis cezası ertelenemez ve kısa süreli olması halinde seçenek yaptırımlara çevrilemez
(8) (Ek: 19122006556023 md) Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilmesi halinde sanık, beş yıl süreyle denetim süresine tâbi tutulur Bu süre içinde bir yıldan fazla olmamak üzere mahkemenin belirleyeceği süreyle, sanığın denetimli serbestlik tedbiri olarak;
a) Bir iş veya sanat sahibi olmaması halinde, meslek veya sanat sahibi olmasını karşılamak amacıyla bir eğitim programına devam etmesine,
b) Bir iş ya da sanat sahibi olması halinde, bir halk kurumunda ya da özel olarak aynı iş ya da sanatı icra eden bir başkasının gözetimi altında aidat karşılığında çalıştırılmasına,
c) Belirli yerlere gitmekten yasaklanmasına, belli yerlere devam etmek hususunda sorumlu kılınmasına ya da takdir edilecek diğer yükümlülüğü yerine getirmesine,
karar verilebilir Teftiş süresi içinde dava zamanaşımı durur
(9) (Ek: 19122006556023 md) Altıncı fıkranın (c) bendinde belirtilmiş koşulu anında yerine getiremediği takdirde; sanık hakkında mağdura veya kamuya verdiği zararı teftiş boyunca aylık taksitler halinde ödemek suretiyle ayrıntılarıyla gidermesi koşuluyla da hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilir
(10) (Ilave: 19122006556023 md)Denetleme süresi içinde kasten yeni bir kabahat işlenmediği ve denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere uygun davranıldığı takdirde, açıklanması geri bırakılan hüküm ortadan kaldırılarak, davanın düşmesi kararı verilir
(11) (Ilave: 19122006556023 md) Yoklama süresi içinde kasıtlı olarak yeni bir kabahat işlemesi ya da denetimli serbestlik tedbirine ilişkin yükümlülüklere tutarsız davranması halinde, mahkeme hükmü açıklar Oysa duruşma, kendisine yüklenen yükümlülükleri yerine getiremeyen sanığın durumunu değerlendirerek; cezanın yarısına dek belirleyeceği bir kısmının infaz edilmemesine veya koşullarının varlığı halinde hükümdeki hapis cezasının ertelenmesine ya da seçenek yaptırımlara çevrilmesine karar vererek yeni bir mahkûmiyet hükmü kurabilir
(12) (Ek: 19122006556023 md) Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına itiraz edilebilir
(13) (Ek: 19122006556023 md) Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı, bunlara bilerek bir sisteme kaydedilir Bu kayıtlar, oysa bir soruşturma veya kovuşturmayla benzer olarak Cumhuriyet savcısı, hâkim veya mahkeme tarafından istenmesi halinde, bu maddede açıklanmış gaye için kullanılabilir
(14) (Ek: 19122006556023 md) Bu maddenin hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin hükümleri, soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete emrindeki suçlarla ilgili olarak uygulanabilir
5275 Sayılı Ceza ve Emniyet Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun
Denetimli Serbestlik ve Destek Merkezi ile Koruma Kurulları
Denetimli serbestlik ve yardım merkezleri ile koruma kurulları
Madde 104 (1) Cezaları ertelenen, salıverilen veya haklarında hapis cezası haricen herhangi bir tedbire hükmedilen hükümlülerin toplum içinde izlenmesi, iyileştirilmesi, psikososyal problemlerinin çözülmesi, salıverme sonrası korunması ve yargılanan kişiler hakkında sosyal araştırma raporlarının düzenlenmesi ve mağdurun korunması gibi görevleri yapmak üzere denetimli serbestlik ve destek merkezleri kurulur
(2) Salıverilme ardından hükümlülere iş sağlanması için koruma kurulları kurulur
(3) Denetimli serbestlik ve takviye merkezleri ile koruma kurullarının kuruluşu, egzersiz usul ve esasları, ilgili kanununda düzenlenir
Mükerrirlere özgü infaz rejimi ve denetimli serbestlik tedbiri
Madde 108 (1) Nüksetme hâlinde işlenen suçtan nedeniyle mahkûm olunan;
a) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının otuzdokuz yılının,
b) Müebbet hapis cezasının otuzüç yılının,
c) Süreli hapis cezasının dörtte üçünün,
İnfaz kurumunda iyi hâlli olarak çekilmesi durumunda, koşullu salıverilmeden yararlanılabilir
(2) Tekrar sebebiyle koşullu salıverme süresine eklenecek tedarik, tekerrüre alınan cezanın en ağırından pozitif olamaz
(3) İkinci kere tekrar hükümlerinin uygulanması durumunda, mahkum koşullu salıverilmez
(4) Hâkim, mükerrir hakkında cezanın infazının tamamlanmasından sonradan açılmak ve bir yıldan eksik olmamak üzere teftiş süresi belirler
(5) Nüksetme dolayısıyla belirlenen yoklama süresinde, koşullu salıverilmeye ilişkin hükümler uygulanır
(6) Hâkim, mükerrir hakkında kontrol süresinin uzatılmasına karar verebilir Teftiş süresi azami beş yıla dek uzatılabilir *

 

[Yapay-Zeka]

Denetimli Serbestlik kavramı, hüküm giymiş suçluların hapis cezası yerine belirli şartlara tabi olarak toplum içinde izlenmelerini ve desteklenmelerini sağlayan bir alternatif infaz yöntemidir. Bu konuda 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun gibi mevzuatlar çerçevesinde detaylı düzenlemeler bulunmaktadır.

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nda mükerrirlik durumlarıyla ilgili hükümlere yer verilmiştir. Önceden işlenen bir suçtan ötürü hüküm giyen bir kişinin daha sonra yeni bir suç işlemesi durumunda tekrarlanma hükümleri uygulanır. Bu durumda mükerrirlerin cezalarının infazı ve denetimli serbestlik tedbirinin uygulanmasıyla ilgili detaylı düzenlemeler yapılmıştır.

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nda ise hükmün açıklanması ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması süreçleri detaylı olarak düzenlenmiştir. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilmesi ve bu karara ilişkin koşullar belirtilmiştir. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması halinde sanığa belirli yükümlülükler getirilmektedir ve denetim süresi içinde bu yükümlülüklere uyulması gerekmektedir.

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ise denetimli serbestlik ve destek merkezlerinin kuruluşu ve görevleri ile ilgili detaylı düzenlemeler içermektedir. Hükümlülerin salıverilmesi sonrasında izlenmesi, iyileştirilmesi ve korunması ile ilgili tedbirler bu kanun kapsamında yer almaktadır.

Bu mevzuatlar çerçevesinde, suçluların topluma yeniden kazandırılması ve sosyal hayata dönüşlerinin desteklenmesi amacıyla denetimli serbestlik uygulamaları önemli bir yer tutmaktadır. Bu şekilde suçluların rehabilite edilmesi ve topluma faydalı bireyler haline gelmeleri hedeflenmektedir.