Hava, Su ve Toprak Neden Cansızdır?

[SoruCevap]

Canlı olma terimi kullanabilmek için bazı özelliklere sahip olunması gerekmektedir. Yani “canlı” terimi; Doğma, büyüme, beslenme, solunum yapma, üreme, boşaltım yapma, uyarılara tepki verme gibi özelliklere sahip olunması gerekmektedir. Hava, su ve toprak bu özelliklere sahip olmadıkları için canlıdır denilemez. Hava, su ve toprak canlı değildir fakat yaşamımız için olmazsa olmazlarımızın başında gelmektedir. Havasız, susuz yaşayamayacağımız gibi toprağın bereketi de yaşamımızı sürdürebilmemiz için olmazda olmazlarımızdandır.

Hava, oksijen içeren nefes alıp verirken temiz hava olarak kanımızdaki kirli gazları (karbondioksit) temizlemektedir. Nefes almadan yaşamamız mümkün değildir.

Su, yaşamımızın olmazsa olmazlarındandır. Vücudumuzun %75’i sudur. Suyun vücudumuzdaki görevi, tükettiğimiz besin maddelerini hücrelerimize ulaştırır, hücrelerimizdeki atıkları da alarak dışkı olarak atılmasını sağlar. Vücut ısısını dengeleme özelliği vardır. İç organlarımızı ve özellikle de eklemlerimizi kayganlaştırır, kalp ve damar işleyişini korur.

Toprak, yaşamımız için gerekli olan, besin maddelerinin üretilmesinde, ekim ve dikim yaparak elde ettiğimiz beslenme ürünlerine sahip olmamızı sağlamaktadır. Toprak yeryüzünün tozlu olan üst tabakasında çürümüş organik cisimlerle kütle kırıntılarından oluşan, üzerinde gezdiğimiz (arazi, tarla gibi adlandırdığımız) alandır.

Empedokles, elementlerin bilinmeyen yanları ile ilgili farklı düşünen bir kişiydi. İlk çağlarda 4 elementin olduğu bilinirdi. Bu nedenle ateş de hava, su, toprak gibi aynı grup içine alınmıştı. Ateş, hava, su ve toprak elementlerin bir araya gelmeleri durumunda oluşan kombinasyon “varlık” olarak adlandırıldığından her şeyin yaratıcısı olduğu fikrini ortaya atmıştı. İyonya filozofları ateş, su ve hava elementlerini inceleyerek bu üçlü gruba bir de toprak ekleyerek yine 4 element olarak kabul etmişlerdi.

Yunan filozoflarından Aristotoles “evrene 4 ritm hakimdir. Canlı cansız her şeyin yapısı dört ana elementten oluşmuştur” demiştir. Bu görüşü ile Empadokles’i desteklese de bir detay eklemiştir. Ona göre elementler “sıcaklık, kuruluk, ıslaklık, soğukluk” özelliklerinden sadece ikisini temsil ettiğini öne sürerek;

Ateş sıcak ve kuru,

Hava sıcak ve ıslak,

Su soğuk ve ıslak,

Toprak, soğuk ve kuru idi.

Bugün ise ateş, “hava, su, toprak üçlüsü” dışındadır.