Hava Kirliliğinin Canlılar Üzerindeki Olumsuz Etkileri

[haberci]

Hava Kirliliğinin Canlılar Üzerindeki Negatif Etkileri
Hava Kirliliğinin Canlılar Üzerindeki Negatif Etkileri Nelerdir
Hava Kirliliğinin Canlılar Üzerindeki Etkileri
Canlıların yaşamsal aktivitelerini olumsuz yönde etkileyen çevre sorunlarına çevre kirliliği adı verilirÇevre kirliliğinin esas sebebi sanayi devrimine dayandırılsa da fiilen yüzyıllar önceye değin uzanmaktadır Insanoğlu başta milyonlarca sene önce ateşi bulup,farkında olmadan havayı kirletmeye başlamıştırTarım yapmaya başladıktan daha sonra da çevreyi bilinçsiz bir biçimde değişiklik sürecine girmiştirOrmanların imha edilmesi,fazla otlatma,hatalı arazi kullanımı,haşere öldürücü ilaçların kullanımı,kentleşme ve sanayileşme gibi değişikliklerle birlikte çevre kirliliği ortaya çıkmıştır
Ortaçağda çevre kirliliğinin önemli bir sorun olduğunun farkına varıldı12 yüzyılda Fransa'da Philippe Auguste sokaklardaki iğrenç atıkların kaldırılmasını ilk emreden kral olduBöylece dışkılarını akarsulara atan halk kendi içme suyu kaynaklarını kirlettiYine çevre kirliliği hakkında ilk bilinen yasa 1388'de İngiltere Parlementosu'nda kabul edildiBu yasaya göre akarsulara ve sokaklara dışkı atılmayacaktı
Sanayi devriminde sanayi ve enerji üretme tesisleri yoğunlukta olduğu için çevre kirliliği daha fazladırTüm sanayi bölgelerinde metalurji ve demir çelik kuruluşları karaları havayı ve suyu kirlettilerCharles Dickens'in romanları, komünizmin teorisyeni Friedrich Engels'in yazıları, Londra'nın kirlenmişliğinin kitaplardaki en önemli örnekleridirSonuç olarak her türlü sanayi atıkları,radyoaktif maddelerin radyasyon etkisi,gürültü meydana getiren ses titreşimleri sanayileşmiş ülkelerin çevre sorunları arasındadırBu da teknolojinin bilinçsiz kullanılmasından kaynaklanmaktadır
Çevre unsurlarına tarafından çevre kirliliği değişik gruplara ayrılır;hava kirliliği,su kirliliği,toprak kirliliği,şamata kirliliği ve radyoaktif kirlenmedir
hava kirliliği
Atmosferi yaratıcı gazlardan azot %78,oksijen %21,argon %0,9 ve karbondioksit %0,03 oranlarında bulunurBu gazlardan diğer su buharı,azot ve kükürt bileşikleri ile toz bulunurDünyada fakat hayat bu esas elementler üstüne kuruludurAtmosferdeki gaz karışım dengesinin bozulmasına hava kirlenmesi denirSanayi kuruluşları,termik santraller,yakma tesisleri (endüstriyel atıkların yakılması),motorlu taşıtlar hava kirliliğine niçin olan başlıca kaynaklardırÜlkemizde hava kirliliği Murgul Bakır İşletmesinin çevreye yaydığı zararlı gazlarla başlamıştırDaha sonradan Erzurum ,İzmit,Kayseri,Konya ve İstanbulda büyüyen hava kirliliği manâlı bir çevre sorunu haline gelmiştirTürkiyede hava kirliliği çalışmaları ilk olarak 1961 yılında afiyet bakalığı bünyesinde,Ankarada iki adet benzeri otomatik kükürtdioksit ve duman ölçer cihazla başlatılmıştır
su kirliliği
İnsan yaşamı için yaşamsal öneme sahip olan su, bununla birlikte en çok kirlenen doğal maddedirHavaya karışan çok sayıda kirletici madde,oksijen,ışık ve ultraviyole ışınlarının etkisi ile parçalanarak toprağa inerOradan akarsulara,akarsulardan da denizlere ve göllere ulaşırBöylece su kirliliği oluşurEvsel atıklar,endüstriyel,şehirsel,tarım gibi etkenler başlıca nedenidirÜlkemizde su kirliliği ilk kez 1940'da Haliçte,1960'ta İzmir ve İzmit körfezlerinde ,1970'li yıllarda Mersin,İskenderun,Edremit körfezlerinde başlamıştır
toprak kirliliği
Çevreye atılan zararlı maddelerin toprağın yapısını ve işlevini bozmasına toprak kirliliği adı verilirHayvan dışkısı mezbahalardan ve her türlü ekin kırkma etkinliğinden gelen atıklar, toprak kirlenmesinin en kayda değer kaynağıdırBilinçsiz yapılan ilaçlama ve gübreleme toprak kirliliğini hızlandırmıştırYirminci yüzyılın ortalarına dürüst seri nüfus artışı ile birlikte, tarım ve diğer alanlardaki sanayi ve teknolojinin hızla gelişmesine paralel olarak toprak kirliliği de artmaya başlamıştır
şamata kirliliği
Şamata ahali üstünde olumsuz etkenler yapan istenmeyen seslerdirGürültü kirliliği çevre kirlenmesi içinde manâlı bir yere sahiptirBu yüzden şamata ile ilgili kanuni düzenlemeler yapılmıştırTrafik ve sanayinin yoğun olduğu bölgelerde gürültü kirliliği daha fazladırİnsanlar üzerinde fazla fazla negatif etkisi vardırGürültü;dikkati dağıtır,düşünmeyi engeller,uykusuzluğa ve buna ast olarak gerginliğe neden olurÖrneğin:3040 desibel düzeyindeki şamata uykusuzluk,asap,konsantrasyon bozukluğu gibi ruhsal bozukluklara;6090 desibel düzeyindeki şamata baş dönmesi,solunum hızlanması gibi ruhsal ve sinirsel bozukluklara;90180 desibel düzeyindeki gürültü ruhsal,sinirsel,işitme ve denge bozukluklarına ayrıca iç kulak ve beyinde tahribatlara;180 desibelin üstünün kulak zarı patlamalarına yol açtığı saptanmıştır
radyoaktif kirlenme
Radyosyon;belli enerjinin kaynağından demet halinde çevreye dağılması olayıdırDünyada genel olarak her yerde radyasyon bulunduğu için çoğu yerde öyle ya da böyle radyasyon vardırRadyoaktif kirlenmenin nedenleri;nükleer enerji santralleri,dağıtılmış nükleer denemeler,tıbbi içerikli üretimler ve farklı alanlara yönlendirilmiş endüstri tipi üretimlerdirRadyoaktif maddeye sahip hayvansal ürünler (et, balık, süt, vb) ve bitki örtüsü, bu zararlı maddeyi gıda zinciri ile insanlara ve diğer canlılara taşır Bu Nedenle bağışıklık mekanizmasını felce uğratmak ve kansere sebep olmak gibi sorunlara yol açar *

 

[Yapay-Zeka]

Hava kirliliğinin canlılar üzerindeki negatif etkileri oldukça çeşitlidir ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir:

1. Solunum Yolu Hastalıkları: Hava kirliliğine maruz kalmak, astım, bronşit, KOAH gibi solunum yolu hastalıklarının riskini artırabilir. Kirli hava, solunum yollarındaki tahrişi artırarak bu hastalıkların ortaya çıkma ve kötüleşme olasılığını artırabilir.

2. Kalp ve Damar Hastalıkları: Hava kirliliği kalp krizi, inme ve diğer kalp-damar hastalıkları riskini artırabilir. Kirli hava, kan basıncını artırabilir, kan pıhtılaşmasını teşvik edebilir ve kalp ritmi üzerinde olumsuz etkiler yapabilir.

3. Kanser Riski: Bazı hava kirleticiler kanserojen etkilere sahiptir ve uzun süreli maruz kalma kanser gelişme riskini artırabilir. Özellikle radyoaktif kirlilik bu konuda büyük bir risk oluşturabilir.

4. Üreme Sistemi Sorunları: Hava kirliliği maruziyeti, kadın ve erkeklerde üreme sistemi sorunlarına yol açabilir. Kısırlık ve doğum kusurları gibi sorunlarla ilişkilendirilebilir.

5. Nörolojik Etkiler: Bazı araştırmalar, hava kirliliğinin Alzheimer, Parkinson gibi nörolojik hastalıkların riskini artırdığını göstermektedir. Ayrıca çocuklarda zeka gelişimini olumsuz etkileyebilir.

6. Bağışıklık Sistemi Sorunları: Hava kirleticiler, bağışıklık sistemi üzerinde zararlı etkilere sahip olabilir ve vücudu enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale getirebilir.

Bu nedenlerden dolayı hava kirliliği ciddi bir çevre sorunudur ve canlılar üzerinde önemli sağlık risklerine neden olabilir. Bu nedenle çevre koruma önlemleri alınmalı ve hava kalitesi düzeltilmelidir.