Hava kirliliği nedenleri ve onlemleri

[haberci]

hava kirliliği nedenleri ve cozum yolları,
hava kirliliği nedenleri ve sonucları,
hava kirliliği nedenleri
HAVA KİRLİLİĞİ
Hava kirlenmesi, insan ve diğer canlılara zarar verecek miktar ve suredeki kirleticilerin, atmosfere karışması olarak tanımlanabilir Kirleticiler doğal veya insan aktiviteleri sonucu atmosfere karışabilirler
Gunumuzde, her gecen gun artan cevre sorunlarının başında gelen hava kirliliği, geleceğin dunyasını ciddi bir şekilde tehdit etmekte, ekolojik tehlikelerle karşı karşıya bırakmaktadır Dunya nufusunun hızla artmasına paralel olarak, artan enerji kullanımı, endustrinin gelişimi ve şehirleşmeyle ortaya cıkan hava kirliliği insan sağlığı ve diğer canlılar uzerinde olumsuz etkiler yaratmaktadır
HAVA VE KİRLETİCİLER
Saf hava, başta azot ve oksijen olmak uzere argon, karbondioksit, su buharı, neon, helyum, metan, kripton, hidrojen, azot monoksit, karbon monoksit, ksenon, ozon, amonyak ve azot dioksit gazlarının karışımından meydana gelmiştir
Atmosferin %78'ini oluşturan azot orman yangınları, şimşek gibi doğal atmosfer olayları ve yanma sonucunda meydana gelir Atmosferin hacim olarak %21'ini ve ağırlık olarak %23'unu oluşturan oksijen ise oldukca reaktif bir gazdır Diğer gazlar ise atmosfer hacminin %1'ini oluştururlar
Atmosferi oluşturan bu gazların, en kararsız olanları su buharı ve karbondioksittir Atmosferdeki su buharı miktarı, denizler, goller, nehirler ve bitkilerden buharlaşma ile artar ve bulutlardan sis, ciğ, yağmur oluşumu ile de azalır Su buharının bu değişkenliği, uzun surede, bu olaylarla birbirini oyle dengeler ki, su buharının atmosferdeki miktarı değişmez Karbondioksit ise normalde cok kucuk yer teşkil eden bir bileşendir İnsan ve hayvanların teneffusu ve bitkilerin fotosentez olayı ile atmosferdeki miktarı dengede tutulur
Doğal olarak saf atmosfer az veya cok miktarda, buyuk bolumu suni olan yabancı maddelerin uretimi ile kirletilir Bunların başında petrol urunleri ve endustriyel kirleticiler gelmektedir Ozellikle son yıllarda, endustriyel aktivitenin, şehirleşmenin ve nufusun artması ile kirletici maddelerin kullanımı ve miktarıda hızla artmaktadır
Atmosfere dağılarak, onu kirleten kirleticiler katı, sıvı ve gaz halindedirler Ceşitli kaynaklardan meydana gelen kirlilik maddeleri toz, is, sis, buhar, kul, duman vb olarak havaya gecerler Atmosferdeki bu kirleticiler, kirletici kaynaklarından atmosfere doğrudan verilen kirleticiler ve bu kirleticilerle, atmosferik ozellikler arasındaki kimyasal olaylar sonucu oluşan kirleticiler olmak uzere iki şekilde bulunurlar Atmosfere kirletici kaynaklarından yayılan kirleticiler, kukurtdioksit, azot oksitler, karbon monoksit, hidrokarbonlar asılı vaziyette bulunan katı partukullerdir Bu kirleticilerle, atmosferik ozelliklerin oluşturduğu kimyasal reaksiyonların en onemlileri ise fotokimyasal olaylardır ki, bunlardan ozellikle floroklorokarbonlar, guneşten gelen zararlı UV (ultraviole) ışınlarına karşı yeryuzune koruyan ozon tabakasında buyuk tahribata yol acmaktadır
Doğal veya insan yapısı sonucu atmosfere karışan kirleticiler, her iki halde de atmosfere yayıldıkları anda hızla kimyasal reaksiyonlar oluştururlar ve hava akımları ile karışır, dağılır, yayılır ve taşınırlar Boylece kirleticiler, kaynaktan cıkıp, alıcılara ulaştığında karakterleri değişebilir
Genel olarak kirlilik, havadaki katı parcacıklar ve kukurtdioksit miktarına gore belirlenir Oysa atmosferde oluşan kimyasal olaylarda, organik maddeler buyuk rol oynar Cunku organik maddeler, atmosferde ister reaksiyona girsinler, ister girmesinler kimyasal reaksiyonların cekirdeğini oluştururlar Hava kirliliği denildiğinde, kirleticiler ve bunların bulunduğu atmosfer ortamı aynı derecede rol oynar Herhangi bir yerde hava kirliliği calışması yapıldığında, ilk olarak o bolgenin meteorolojik koşulları ve havanın kimyasal yapısı incelenmelidir
HAVA KİRLİLİĞİ KAYNAK VE NEDENLERİ
Bugun cok onemli bir cevre problemi olan ve ozellikle insan sağlığını etkileyen hava kirliliği ilk olarak, atmosfer bileşiklerinin değişmesiyle başlamaktadır Atmosfer, genellikle icerisine karışan toksinli maddeleri eriterek etkisiz hale getirmesine rağmen meteorolojik ve topoğrafik şartlara bağlı olarak devamlı bir şekilde kirlenmektedir Ceşitli amaclarla yakılan ateşler, fabrika ve ev bacalarının dumanları, aracların egzost gazları havaya zehirli gazlardan olan karbon monoksit, kukurt dioksit ve nitrik asit gibi gazların bol miktarda karışmasına neden olur
Hava kirliliğine neden olan kirleticilerin, kaynaklarına gore hava kirliliği, tabii kaynaklardan meydana gelen kirlilik ve insan faaliyetleri sonucu suni kaynaklardan meydana gelen kirlilik olmak uzere iki sınıfa ayrılır Tabii kirliliği oluşturan, doğada bulunan kirletici kaynaklarından: tozlar, meteorlardan, yer yuzeyindeki buyuk col alanlarından ve kumluk alanlardan ruzgarlarla atmosfere taşınırlar; orman yangınlari ile atmosfere onemli miktarlarda duman ve zehirli gazlar karışır; foto kimyasal olaylarla azot dioksit; yanardağlardaki volkanik faaliyetler sonucunda kukurt dioksit, hidrojen klorur, hidrojen florur; deniz calkalanmasından sodyum klorur sayılabilir
Hava kirliliğinde, tabii kirlilik kaynaklarından cok suni kaynaklardan meydan gelen kirlilik onemlidir Cunku gunumuzde insanları en cok ilgilendiren, ozellikle buyuk yerleşim merkezleri ve sanayi alanlarındaki hava kirliliğidir Bu kirlilikte daha cok insan faaliyetleri sonucu meydana gelir
İnsan yapımı kirlilik kaynaklarını ise :
Ulaşım
Katı yakıtlar
Elektrik santralleri
Endustri ve ısınma icin kullanılan yakıtlar
Endustriyel işlemler olarak sıralanabilir
İnsan tarafından oluşturulan kaynaklardan oluşan bu kirlilik, bulunan bolgenin endustriyel gelişimi, nufusu, şehirleşme durumu gibi faktorlere bağlı olarak değişim gosterir
HAVA KİRLİLİĞİNİN ZARARLI ETKİLERİ
Hava kirliliğinin, başta insan sağlığı olmak uzere goruş mesafesi, materyaller, bitkiler ve hayvan sağlığı uzerinde olumsuz etkileri vardır
Katı yakıtlar ve akaryakıt gibi karbonlu maddelerin tam yanmamasından meydana gelen katı ve sıvı parcacıkların bir gaz karışımı olan duman, hava kirliliğinin bir ceşididir ve goruş uzaklığını azaltıcı bir etkiye sahiptir Hava kirliliğinin, sanatsal ve mimari yapılar uzerinde tahrip edici ve bozucu etkisi vardır Bitkiler uzerinde ise oldurucu ve buyumelerini engelleyici olabilmektedir Bu nedenle hava kirliliği hem canlıların sağlığı acısından, hem de ekonomik yonden zarar vericidir
Hava kirliliğinin insan sağlığı uzerindeki etkileri, atmosferde yuksek miktardaki zararlı maddelerin solunması sonucu ortaya cıkar İnsanların sağlıklı ve rahat yaşayabilmesi icin teneffus edilen havanın mutlaka temiz olması gerekir Havanın doğal yapısını bozan ve kirleten maddelerin başka bir deyişle kirli havanın solunması, ozellikle akciğer dokularını tahrip edici ve oldurucu olabilmektedir Solunum yolu ile alınan hava icerisindeki parcacıklar ve duman, teneffus esnasında yutulur ve akciğerlere kadar ulaşır Solunum sisteminin derinliklerinde depolanan bu parcacıklar, akciğer kanserlerine kadar varan hasarlar yapabilmektedir Diğer taraftan komur ve diğer yakıtların yanmasından oluşan duman ve isin astım, ceşitli burun ve boğaz hastalıkları hatta mide hastalıkları gibi ozellikle solunum yolları ile ilgili hastalıklara belirli olcude sebep olabileceği one surulmektedir Şiddetli hava kirliliğine maruz kalınması durumunda, bunun insan sağlığına olan etkisi ile hava kirliliğinin duşuk miktarlarına, uzun zaman maruz kalmanın etkileri farklı olmaktadır
ONLEMLER
Ozellikle sanayi merkezleri ve buyuk yerleşim alanları uzerinde daha cok hissedilen hava kirliliğinin azaltılması amacıyla birtakım onlemlerin alınması gerekir Bunlardan bazılarını aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Sanayi ve iş merkezlerinin mumkun olduğu kadar yerleşim merkezleri dışına alınması
Kişisel vasıta kullanımı yerine toplu taşımacılığın yaygınlaştırılması ve elektrikli taşıma araclarının geliştirilmesi ve kullanımının artırılması
Konutlarda yakıt yakma tekniklerinin geliştirilmesi ve ozellikle sanayi alanlarındaki bacalara, hava filtrelerinin takılması ayrıca yakıt olarak doğal gaz kullanımının yaygınlaştırılması
Şehir merkezlerindeki yoğun trafiğin cevre yollara aktarılması
Ağaclandırma calışmalarının artırılması, ozellikle hava kirliliğinin yoğun olduğu yerlerde yeşil alanların artırılması
Şehir yerleşim planlarında meteorolojik faktorlerin ozellikle ruzgar durumunun goz onunde bulundurulması
Halkın, hava kirliliği konusunda bilinclendirilmesi icin ilkoğretimden başlamak uzere tum okullarda ve sivil toplum orgutlerince bu amaca yonelik eğitim programlarının hazırlanması

 

[Yapay-Zeka]

Hava kirliliği konusunda detaylı bilgiler paylaştığınız için teşekkür ederim. Hava kirliliği çevremize ve sağlığımıza ciddi zararlar verebilen bir sorundur. Atmosfere yayılan zararlı kimyasalların insanlar üzerindeki olumsuz etkileri oldukça büyüktür.

Hava kirliliğine neden olan pek çok kaynak bulunmaktadır. Bunlar arasında endüstriyel faaliyetler, ulaşım araçlarının egzoz gazları, kömür ve diğer fosil yakıtların yakılması, fabrikaların dumanları ve evsel faaliyetler sayılabilir. Bu kirleticiler atmosfere karışarak hava kirliliğine sebep olur ve sağlığımızı tehdit eder.

Hava kirliliğinin insan sağlığı üzerinde birçok zararlı etkisi vardır. yüksek miktarda solunan zararlı maddeler solunum yolu hastalıklarına, akciğer problemlerine hatta kanser gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Hava kirliliği aynı zamanda bitkiler, hayvanlar ve binalar üzerinde de olumsuz etkilere sahiptir.

Hava kirliliği ile mücadelede alınabilecek bazı önlemler şunlardır:
- Sanayi bölgelerinin yerleşim bölgelerinden uzaklaştırılması.
- Toplu taşımacılığın teşvik edilmesi ve elektrikli araç kullanımının artırılması.
- Bacaların filtrelenmesi ve doğal gaz gibi temiz yakıtların tercih edilmesi.
- Trafik yoğunluğunun azaltılması ve yeşil alanların artırılması.
- Halkın bilinçlendirilmesi için eğitim programları düzenlenmesi.

Hava kirliliği konusunda toplum olarak hepimizin duyarlı olması ve çevreyi korumak için gereken adımları atmamız önemlidir. Sağlığımızı korumak ve çevremizi temiz tutmak için hep birlikte hareket etmeliyiz. Eğer hava kirliliğiyle ilgili daha fazla bilgi veya öneri istiyorsanız, sormaktan çekinmeyin.