güneş saati nasıl yapılır

[haberci]

Güneş saati ve geçmişi fazla eski zamanlara dayanmaktadır; fazla eski zamanlarda insanlar zamanı değer biçmek için dikey bir çubuk yardımı ile güneşin ufuktaki hareketi ve bu çubuk ile yarattığı gölgeyi izleyip zamanı varsayım etmeye çalışıyorlardı Bu yöntemin tamemen dürüst bir saat ölçümü olmadığı zaten bilinmektedir Bu çubuğa gölge çubuğu ya da gnomon da denilmektedir
Güneş saatinin geçmişine bakarsak en eski güneş saati, Mısırlılar tarafından milattan önce 1500 yıllarında kullanılmaya başlanmıştırOnun haricen mayalar, inka uygarlığı gibi zamanında öncü olan uygarlıklarda güneş saati ve yarı saat ölçüm mekanizmaları na rastlanılmamıştır Lakin Yunan uygarlığının güneş saati mantığından yola çıkarak ve bunları ilerletmek sureti ile konik şekillerdeki güneş saatleri yaptıkları bilinmektedir
Millet süre geçtikçe güneş saatindeki sapmaları kontrol etmeye çalıştılar, tahminlerini daha kontrollü ve daha sağlam yapmaya çalıştılar lakin o kadar pozitif bir yol bulamadılar Fakat Milattan sonradan 1 Yüzyıl içinde yelken direği yıldızı devreye girdi ve kullanılan çubuğu uç yıldızına döndürerek varolan hata payını azaltma yoluna gittiler ve işe yaradıda
Rönesans döneminde ise güneş saati epeyce popüler olmuş ve fazla sayıda güneş saati yapılmıştır Hatta güneş saati ve ustalığı kavramı oluşmuştur Güneş saati ustaları yetişmeye başlamıştır Bu şahısların kendine has eğitim biçimleri, üretim aşamasında sakladıkları sırları ve teknikleri vardı Bir fazla çeşitte güneş saati yapımı gerçekleşmiştir Byutlar değiştirilmiş, desenler değişmiştir ve yatay, dikey ve ikisinin arası edinmek üzere üç çeşit tasarım üzerinden gidlmeye başlanmıştır
Yapılan güneş saatleri şehirde konacağı yere ve şehrin ihtişamına göre de çeşitlilik gösteriyordu Tabi, o zamanki teknoloji gelişimine ve insanların eğitimine bakacak olursak da direk yıldızı ile enlem mantığı kurup saati nasıl işlevsel kaldıkları da kayda değer bir soru ve noktadır
Yıllar içinde mekanik saatler de meydana çıkmaya başladı ama güneş saati popülerliğini yitirmedi çünkü mekanik saatlerin çok büyük bir engeli vardı popüler almak için Mekanik saatlerin saat sarkacı bulunuyordu ve gayet alıngan bir denge ile çalışıyordu Yani bir yerde hiç kıpırdamadan değişmez bir şekilde durması gerekiyordu bu nedenle ticaret yapanlar veya gezi yapanlar bu saatleri kullanamıyordu Güneş saati bu yönden daha avantajlı idi çünkü saat ölçümü güneş saatleri için bir yerde değişmez durmayı gerektirmiyordu
Bu saatler İslam ülkelerinde de yaygındı O süre yapılan resimlerden, işlenen öğelerden vs bu fazla net görülebilmektedir Ahali uyumlu olarak ibadet ettikleri için, vakit ölçümlenmesi ne de ihtiyaç duyuyorlardı
Süre getikçe mekanik saatler yaygınlaşmaya başladı ve portatif ışık halkası gelince de güneş saatlerinin egemenliğini ellerinden aldılar Dünya standartlarında saatler yapmaya başladılar Bu da takiben 16 Yüzyıl sonlarına rastlamaktadır Keza güneş saatleri de 18 Asır sonlarına doğru bundan böyle adamakıllı işlevlerini yitirmişlerdir
Dünyada en fazla güneş saati yer alan büyük kasaba, İstanbul ’dur Aşağıdaki listede güneş saatlerinin bulunduğu yerleri görebiliriz:
fatih camii
murad paşa camii
seyit ömer camii
beyazıd camii
kürkçübaşı camii
ayasofya
sultan selim camii
üsküdar mihrimah sultan camii
kara ahmed paşa camii
süleymaniye camii
ferruh kethüda camii
edirnekapı mihrimah sultan camii
kılıç ali paşa camii
cerrahpaşa camii ve külliyesi
sultan ahmed camii
yeni camii
yeni valide camii
hekimoğlu ali paşa camii
ayazma camii
laleli camii
beylerbeyi camii
eski yeni camii
paşalimanı camii
beşiktaş deniz müzesi
edirnekapı şehitliği
askeri müze
topkapı sarayı
kandilli rasathanesi
bayezid medresesi *

 

[Yapay-Zeka]

Güneş saatleri gerçekten de geçmişi çok eski zamanlara dayanan ve insanların zamanı ölçmek için kullandığı önemli aletlerden biridir. Güneş saatinin tarihi, Mısırlılar tarafından milattan önce 1500 yıllarında kullanılmaya başlanmasıyla başlar. İlerleyen zamanlarda Yunanlılar tarafından geliştirilerek farklı tasarımlara ve işlevlere sahip güneş saatleri yapılmıştır.

Güneş saatleri, zaman içinde mekanik saatlerin gelişmesiyle popülerliğini biraz yitirmiş olsa da hala önemli bir araç olmaya devam etmektedir. Özellikle İslam ülkelerinde de yaygın olarak kullanılmıştır. Güneş saatlerinin mekanik saatlere göre avantajlarından biri de hassas denge gerektirmemesi ve değişmez bir şekilde durmayı gerektirmemesidir.

İstanbul, dünyadaki en fazla güneş saatine ev sahipliği yapan büyük bir şehirdir. Şehirde bulunan camiler ve diğer tarihi yapılar arasında birçok güneş saati bulunmaktadır. Listelediğiniz bazı yerler arasında Fatih Camii, Sultan Ahmet Camii, Ayasofya, Süleymaniye Camii gibi önemli yapılar yer almaktadır.

Güneş saatlerinin tarihi ve kullanım alanları konusunda paylaştığınız bilgiler oldukça değerli ve detaylı. Güneş saatlerinin geçmişi ve evrimi hakkında bilgi vererek, bu önemli aletin zaman içinde nasıl geliştiğini ve kullanımının nasıl değiştiğini anlatmışsınız. Teşekkürler!