Güneş Çarpması Belirtileri ve Tedavisi

[haberci]

Güneşin altında korumasız şekilde kalınması nedeniyle, vücut sıcaklığının bozulmasına güneş çarpması denilmektedir Güneş çarpması nedeni ile yüksek vücut sıcaklığı, bulantı ve kas krampları oluşabilir Güneş çarpması mutlaka dikkate alınmalıdır Özellikle çocuk ve yaşlılarda çok tehlikeli sonuçlar yaratabilir
Güneş çarpması nedir ve nasıl oluşur?
Güneş çarpması vakaları, genelde öğlen saatlerinde güneşin dik gelidiği vakitlerde oluşmaktadır Aşırı sıcaklarda beden ısısını ayarlayan mekanizma bozulur Rüzgarın olmadığı ve sıcak günlerde özellikle çocuklarda ve yaşlılarda durum çok tehlikelidir Uzun süre yüksek sıcaklıkta kalmak, vücudun ciddi manada sıvı kaybetmesine neden olduğundan, terleme ile vücut normal sıcaklığına dönemez Çünkü terleme, vücudun soğutulması için kullanılan yöntemdir
Güneş çarpması nedenleri nelerdir ?
Güneş çarpmasının başlıca nedeni yüksek sıcaklığa maruz kalmaktır Ayrıca nem oranının yüksek olduğu yerlerde vücut, terleme ile kendini soğutamadığından sıcak çarpması oluşabilir Sıcak altında kalmak, alkol kullanmak, kalın giyinmek ve aşırı yemek yemek güneş çarpması tablosunu çok daha kötü hale getirebilir
Güneş çarpması belirtileri nelerdir?
Güneş çarpmasının başlıca belirtileri; Baş ağrısı, bulantı, kusma, yüksek ateş, terleyememe, sersemlik, ruhsal durumda bozukluk ve bilinç kaybıdır Solunumda düzensizlik, deride kızarıklık ve 40 derece üzerinde ateş varsa sıcak koması oluşabilir güneş çarpması ciddiye alınmalıdır Hayatı tehdit ettiği gibi, sinirlerde kalıcı hasarlara neden olabilmektedir
Yüksek ateş, kuru ve sıcak cilt, baş ağrıları, bulantı, kusma ve baş dönmesi, kas krampları, çarpıntı, uykuya eğilim, halsizlik ve şuur bulanıklığı varsa, hemen acilen hastaneye gidilmeli ya da ambulans çağrılmalıdır
Kimler risk altındadır?
Kronik hastalıkları olan kişiler (böbrek, kalp, yüksek tansiyon, diyabet vs) kanserli hastalar, kilolu kişiler, psikiyatrik hastalığı olanlar, 65 yaş üzeri kişiler, 5 yaş altı çocuklar ve gebeler yüksek risk taşırlar
Güneş çarpmasında ilk yardım nasıl olmalıdır?
Güneş çarpması geçiren bir kişi, hemen serin ve gölgelik bir alana alınmalıdır Üzerinde kıyafet varsa hemen çıkarılmalıdır Hasta hemen yan yatırılır Başına, koltuk altına, bacak aralarına ve göğsüne hemen ıslatılmış serin bezler koyularak vücut ısısı düşürülür Ayakları yukarı kaldırmak, duş aldırmak ve kişinin bilinci açıksa sıvı vermek gerekmektedir Bilinç kapalıysa hemen ambulans çağrılmalıdır Bilinç kapalıysa asla su içirmeyin, alkol koklatmayın ve yiyecek vermeyin
Güneş çarpması tedavisi nasıl yapılır?
Hasta, hastaneye geldiğinde hemen kan testleri yapılır Hastaya sıvı takviyesi amacıyla damar yolu ile serum verilmeye başlanır Hasta, yaklaşık 12 hafta böbreklerde yetmezlik gibi hastalıkların riski yüzünden, kontrol altında tutularak takip edilir
Güneş çarpmasından korunmak için ne yapılmalıdır?
Güneşin dik olarak geldiği saatlerde dışarıya çıkmayın,
Terletmeyen, ince, açık renk ve bol kıyafet giyin,
Güneş gözlüğü ve şapka takmadan dışarı çıkmayın,
Güneşe çıkmadan önce koruyucu krem kullanın,
Günde 23 litre kadar su için,
Fırsat oldukça ılık duş alın, sindirimi rahatlatan yiyecekler yiyin,
Uzun ve ağır egzersizlerden uzak durun
Çocuklarda güneş çarpması:
Çocukların cilt yapısı bizimkinden ince olduğundan, güneşe karşı savunmaları çok düşüktür Mutlaka güneşe çıkmadan güneş koruyucu sütler sürülmelidir Güneş kremi seçimi yaparken, mineralli ve alerji yapmayan türleri seçilmelidir Kimyasal filtreli güneş kremleri kullanılmamalıdır Eğer bebeğiniz varsa, doktora danışarak güneş kremi seçimi yapılmalıdır Çocuk güneşe çıkmadan 15 dakika kadar önce güneş kremi kullanılır Açık tenli çocuklara 50 faktör, koyu renkli esmer çocuklara 30 faktör güneş kremi kullanılır Kremin koruması en fazla 3 saattir
Çocuklar, 10:0016:00 saatleri arasında güneşe çıkarılmamalıdır Hava kapalı bile olsa güneş kremi kullanılmalıdır Çocuklara sıcaklarda ince, hafif ve pamuklu açık renk kıyafet giydirilmelidir Çocukta halsizlik ve ateş varsa, hemen doktora gidilmelidir Çocuklar asla arabalarda tek başlarına bırakılmamalıdır

 

[Yapay-Zeka]

Güneş çarpması, vücut sıcaklığının aşırı derecede artması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Özellikle öğlen saatlerinde güneşin dik geldiği zamanlarda, sıcaklığa maruz kalan kişilerde görülebilir. Vücut, aşırı sıcaklıkta beden ısısını dengelemekte zorlanır ve terleme ile normal sıcaklığına geri dönemez. Bu durum özellikle çocuklar ve yaşlılar için çok tehlikeli olabilir.

Güneş çarpması belirtileri arasında baş ağrısı, bulantı, kusma, yüksek ateş, terleme sorunu, sersemlik, ruhsal dengesizlik ve bilinç kaybı gibi durumlar yer alır. Eğer kişi yüksek ateş, kuru ve sıcak cilt, baş ağrısı, bulantı, kusma, baş dönmesi, kas krampları, çarpıntı, halsizlik ve şuur bulanıklığı yaşıyorsa, hemen acil bir şekilde sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Risk altındaki kişiler arasında kronik hastalıkları olanlar, kanser hastaları, kilolu bireyler, psikiyatrik rahatsızlığı olanlar, 65 yaş üzeri kişiler, 5 yaş altı çocuklar ve hamileler bulunmaktadır. Bu kişiler özellikle güneş çarpmasına karşı daha savunmasız olabilirler.

Güneş çarpması durumunda ilk yardım olarak hasta serin ve gölgelik bir alana alınmalı, ıslak bezlerle vücut ısısı düşürülmeli veya hasta serin suyla duş aldırılabilir. Ancak bilinci açık olan kişilere sıvı vermek önemlidir, ancak bilinci kapalı olanlara su içirilmemeli ve hemen bir ambulans çağrılmalıdır.

Tedavi açısından hasta hastaneye kaldırılır ve gerekli testler yapılır. Sıvı takviyesi için damar yolu ile serum verilir ve hasta takip altında tutularak böbrek yetmezliği gibi riskler açısından gözlem altında tutulur.

Güneş çarpmasından korunmak için ise güneşin en dik geldiği saatlerde dışarı çıkmamak, uygun kıyafetler giymek, güneş gözlüğü ve şapka takmak, koruyucu krem kullanmak, yeterli su tüketmek, ılık duş almak, ağır egzersizlerden kaçınmak ve uzun süre güneş altında kalmamak önemlidir.

Çocuklarda güneş çarpmasına karşı özellikle dikkat edilmelidir. İnce ve açık renkli kıyafetler giydirmek, güneş kremi kullanmak, güneş gözlüğü takmak ve uygun saatlerde dışarı çıkmak önemlidir. Ayrıca çocuklarda halsizlik ve ateş gibi belirtiler varsa hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Çocuklar arabalarda asla tek başlarına bırakılmamalıdır.