Gazlarda Basınc Nedir?

[SoruCevap]

Gazlarda Basınc Nedir?
Gazlarda Basınc
Gazlar


Acık Hava Basıncı

Atmosfer adını verdiğimiz ve kalınlığı kilometreleri bulan hava yer kureyi kuşatmaktadırAcık hava hem yeryuzune hem de icerisinde bulunan butun yuzeylere ağırlığı nedeniyle bir kuvvet uygularBu kuvvetin yuzeyin birim alanına duşen kısmına acık hava basıncı ya da atmosfer basıncı denir Toricelli 8090 cm uzunluğunda bir cam boru alarak tamamen civa ile doldurmuşturDaha sonra civa dolu cam boruyu ters cevirerek,icerisinde civa bulunan civa kabına koyduktan sonra borudaki civanın bir kısmının civa kabına boşaldığını ve 76 cm yuksekliğini alacak şekilde dengede kaldığını gozlemiştir

Civanın tamamen boşalmamasının sebebi,acık hava basıncının borudaki civa basıncını dengelemesidirYani borudaki civa (sıvı)basıncı kaptaki civanın ust yuzeyine etkiyen acık hava basıncına eşittirToricelli bu deneyi değişik kesitteki borularla denemiş ve sonucun değişmediğini gozlemiştirO halde civa yuksekliğe borunun kesitine bağlı değildirToricelli bu deneyi deniz kıyısında ve sıcaklığın 0'C olduğu bir gunde yapmıştı Civanın oz ağırlığı 13,6 olduğundan borudaki sıvı basıncı (ki bu basınc acık hava basıncına eşittir); Po hd 1 atm olur Acık hava basıncını olcen aletlere barometre denirBarometredeki civa sevyesi her 10,5 m yuksekliğe cıkıldıkca 1 mm duşerBundan yararlanarak rakım olculur

 

[Editör]

Gazlarda basınç, gaz moleküllerinin bir kabın duvarlarına uyguladıkları kuvvettir. Gazlar bir kap içerisinde moleküller arası çarpışmalar sonucu duvarlara bir kuvvet uygularlar. Bu kuvvetin kap duvarlarına yüzey birimine (alanına) düşen miktarına basınç denir. Basınç genellikle paskal (Pa) veya atmosferik basınç birimiyle ölçülür.

Açık hava basıncı, atmosfer adını verdiğimiz ve dünyayı çevreleyen hava tabakasının yüzeye uyguladığı basınçtır. Atmosfer basıncı, yeryüzüne ve içinde bulunan tüm yüzeylere kendi ağırlığı nedeniyle bir kuvvet uygular. Bu kuvvetin yüzeyin birim alanına düşen kısmına atmosfer basıncı denir. Evrensel gaz sabiti 8,314 J/(mol·K) olup, deneyle 76 cm yüksekliğine borunun kesitine bağlı olmadıklarını gözlemlemiştir.

Torricelli'nin cam boru deneyi ile açık havadaki basıncın cıva sütununu dengede tuttuğunu görmüştür. Cıva kabına doldurduğu cıva, açık hava basıncı ile denge halinde olduğundan borudaki cıva sütunu yükseklğini korumuştur. Bu deney sonucunda elde edilen verilerle barometre icat edilmiş ve atmosfer basıncı ölçümü kolaylaştırılmıştır. Cıva seviyesinin deniz seviyesinden yükselebileceği en fazla yükseklik 10,5 m olduğunda 1 mm düştüğü kabul edilmiş ve bu da rakım ölçümlerinde kullanılmıştır.