Fosforilasyon Nedir - Fosforilasyon Hakkında Bilgi

[theking]

Fosforilasyon Nedir - Fosforilasyon Hakkında Bilgi

Fosforilasyon nedir? (Aykut Çiftçi)

Fosforilasyon, genel olarak ATP üretimi anlamına gelmektedir. Kelime anlamı olarak, bir moleküle fosforil grubu eklenmesi demektir. Dolayısıyla, besinlerden elde edilen enerjinin, hücre tarafından kullanılabilir bir hale getirildiği yükseltgenme tepkimeleri süreci olarak da tanımlanabilir.
Fotosentez tepkimeleri de, yine fosforil grubu eklenmesi görüldüğü, ancak bu kez ışık enerjisi kimyasal enerjiye dönüştürüldüğü için, indirgeyici bir fosforilasyon olarak ele alınır.

Deniz Candaş
tübitak
ATP Sentezi (Fosforilasyon)

ATP’nin sentezlendiği hayatsal olaylar:

1) Fotosentez(Fotofosforilasyon)
a) Devirli fotofosforilasyon
b) Devirsiz fotofosforilasyon

2) Oksijenli Solunum
a) Substrat düzeyinde fosforilasyon(Glikoliz ve krebs evresinde)
b) Oksidatif fosforilasyon(ETS’de)

3) Fermantasyon(Glikolizde)

4) Kemosentez(Kemosentetik fosforilasyon olarak)

Oksidatif fosforilasyon, canlılarda enerji kaynağı olarak kullanılan ATP sentezinde kullanılan yollardan biridir. Fosforilasyon olarak da adlandırılan ATP sentezi başlıca üç yoldan gerçekleştirilir.

* Oksidatif fosforilasyon (oksijenli solunumda)
* Substrat düzeyinde fosforilasyon (oksijensiz ve oksijenli solunumda)
* Fotofosforilasyon (fotosentezde)
* Kemofosforilasyon (kemosentezde)

Oksidatif fosforilasyon, oksijenli solunumun son evresini teşkil eder. Glikoliz ve Krebs döngüsü sırasında oluşan bileşiklerdeki hidrojen atomlarının, ökaryot hücrelerde mitokondrinin, prokaryot hücrelerde hücre zarının üzerinde bulunan elektron taşıma sisteminden (ETS) geçirilmesi sırasında oksijenle birleşerek su oluşturması ve kalan bileşiklerin ATP yapımında kullanılması olayıdır. Bilindiği gibi hidrojen atomu elektron ve protondan oluşur. Elektron ETS sürecinde protondan ayrılır, aktarmalarla oksijen molekülüne taşınır. Fazladan bir elektron almış olan oksijenin, elektronsuz kalmış hidrojen protonuyla kenetlenmesiyle de su oluşur.
Oksijenli ortamda, ökaryot hücrelerin mitokondrilerinde prokaryot hücrelerin sitoplazmasında gerçekleşir. Oksijenli solunumda enerjinin en fazla üretildiği evredir.