Evrensel Tüketici Hakları Beyannamesi Nedir

[haberci]

Evrensel Alıcı Hakları BeyannamesiIHEDEFLER
Madde 1 : Tüm ülkelerdeki özellikle gelişmekte olan ülkelerdeki tüketicilerin menfaatlerini ve ihtiyaçlarını göz önüne alarak tüketicilerin çoğu süre ekonomik şartlar eğitim seviyeleri ve pazarlık gücü yönünden dengesizliklerle karşılaştıklarının idrakinde olarak; ve adaletli tarafsız ve idame ettirilebilecek hesaplı ve sosyal bir gelişmeyi özendirme etmenin önemi dek tüketicilerin zararlı olmayan ürünlere erişme haklarına sahip olması gerektiği düşüncesi ile tüketicinin korunmasına ilişkin esas esaslar aşağıdaki şu hedefleri ihtiva eder:
a) Ülkelere halklarına alıcı olarak tatmin edici korumayı karşılamak ve idame ettirmek yönünde yardımcı olmak
b) Tüketicilerin ihtiyaçlarına ve isteklerine yanıt verecek imal ve yayılma şekillerini kolaylaştırmak
c) Malların üretimi ve dağıtımı ve tüketicilere hizmet vermekle iştigal edenler için yüksek ahlaki tavır seviyesini cesaretlendirmek
d) Tüketicileri olumsuz yönde etkileyen ulusal ve uluslararası düzeyde faaliyette bulunan bütün teşebbüslerin meslek yolsuzluklarına mani edinmek için ülkelere yardım etmek
e) Egemen alıcı gruplarının gelişmesini kolaylaştırmak
f) Tüketiciyi koruma alanında milletlerarası işbirliğini kolaylaştırmak
g) Tüketiciye daha düşük fiyatlarla daha çok seçenek tedarik edecek pazar şartlarının gelişmesini teşvik etmek
II GENEL İLKELER
Madde 2 : Hükümetler aşağı kayıtlı ilkeleri göz önünde tutarak dinç bir tüketiciyi koruma politikası geliştirip kuvvetlendirmeli ya da idame ettirmelidir Bunu yaparken her hükümet tüketicilerin korunması ve sosyal şartları ile halkının ihtiyaçları doğrultusunda ve önerilen tedbirlerin bedelini ve yararlarını idrak etmiş olarak kendi önceliklerini ödev etmelidirler
Madde 3 : Tüketicilerin karşılanması istenilen hukuki ihtiyaçları şunlardır:
a) Tüketicilerin kendi sağlık durumu ve güvenliklerine karşı tehlikelerden korunması
b) Tüketicilerin hesaplı menfaatlerinin geliştirilmesi ve korunması
c) Tüketicilere kendi ferdi açlık ve ihtiyaçlarına göre bilinçli seçim imkanı sağlamak için yeterli bilgilere erişim sağlanması
d) Alıcı eğitimi
e) Etkin bir hata telafi merciinin tüketicilere temini
f) Tüketici ve diğer ilgili grup ve kuruluşların oluşturulması özgürlüğü ve bu gibi kuruluşların kendilerini etkileyen karar verme işlemlerinde kendi görüşlerini ortaya sıralama fırsatı
Madde 4 : Hükümetler tüketiciyi koruma politikalarını kullanmak denetlemek için yeterli bir altyapı temin etmeli ve idame ettirmelidir Tüketiciyi koruma tedbirlerinin nüfusun tüm bölümlerinin bilhassa kırsal nüfusun menfaatleri için uygulanmasını sağlamak nedeniyle özel mücadele harcanmalıdır
Madde 5 : Bütün teşebbüsler sınırları içinde iş yaptıkları ülkelerin ilgili kanun ve kurallarına uymalıdırlar Ayrıca söz konusu ülkenin yetkili kişilerince kabul edilmiş yer alan milletlerarası koruma standartlarının yerinde hükümlerine itaat etmelidirler
Madde 6 : Tüketiciyi koruma politikası geliştirilirken araştırma yapan üniversiteler ile özel ve millet teşebbüslerinin olumlu rolünün potansiyeli göz önünde bulundurulmalıdır
III ESASLAR
Madde 7 : aşağıdaki esaslar ayrıca mahalli olarak üretilen mülk ve hizmetlere ayrıca de ithal edilenlere uygulanmalıdır
Madde 8 : Tüketiciyi gözetmek için herhangi bir usul veya kural uygulama edilirken bunların milletlerarası ticarete engel teşkil etmemesine ve uluslararası ticaret taahhütleri ile uyumlu olmalarını tedarik etmek için gerekli özen gösterilmelidir
(Bu esaslardan ülkemiz için öncelikli olanlar aşağıdadır)
A FIZIKSEL GÜVENLIK:
Madde 10 : İmalatçıların ürettiği malların öngörülen veya tahmini normal başvuru formu süreleri her tarafında güvenli olmalarını temin etmek için yerinde politikalar temin edilmelidir Malları pazara getirmekle sorumlu olanlar bilhassa müteahhitler ihraç ve ithal edenler perakendeciler ve benzerleri (Bunlar artık dağıtımcılar olarak anılacaktır) bu malların uygun olmayan muamele ya da depolama sonucunda güvenli olmayan bir ülkü gelmiş olmamasına ve bu mallar kendi gözetimleri aşağı iken uygun olmayan muamele veya depolama nedeniyle tehlikeli bir ayla gelmemelerini sağlamalıdırlar Tüketiciler malların usulüne uygun kullanımı hususunda uyarılmalı ve öngörülen veya tahmini dilekçe boyunca içerebilecekleri tehlikeler bildirilmelidir Manâlı güvenlik bilgileri olası olan her tarafta tüketiciye uluslararası anlaşılabilen semboller vasıtasıyla aktarılmalıdır
Madde 11 : İmalatçıların veya dağıtımcıların ürünlerinin pazara çıkartılmasından sonra daha önce ayrım edilmeyen tehlikelerin farkına varıldığında ilgili yetkilileri ve gerekirse halkı zaman geçirmeden farkında olan etmeleri uygun politikalarla tedarik edilmelidir Hükümetler de tüketicilerin bu gibi tehlikeler hakkında uygun şekilde farkında edilmelerini tedarik için yollar araştırmalıdır
Madde 12 : Hükümetler gerektiğinde bir ürünün önemli bir şekilde yanlış oldugu ya da usulünce kullanıldığı taktirde dahi külliyetli ve şiddetli bir risk talep ettiği tespit edilirse imalatçıların veya dağıtımcıların o malı geri almasını ve değiştirmesini ya da ta'dil etmesini ya da yerine başka bir mahsul vermesini ve bunları akla yatkın bir zaman içinde yapması kabil değilse tüketicinin tatmin edici şekilde tazminini sağlayacak politikaları benimsetmelidirler
B TÜKETİCİLERİN HESAPLI KARLARININ İYİLEŞTİRİLMESİ VE KORUNMASI
Madde 14 : Hükümetler mülk ve hizmetlerin temini ile ilgili imalatçılar dağıtımcılar ve diğerlerinin yürürlükteki kanunlara ve zorunlu standartlara uymalarını karşılamak suretiyle tüketicilerin idareli çıkarlarına tutarsız olan icraatları önleme gayretlerini artırmalıdırlar
Madde 15 : Tüketici kuruluşları gıdaların katkı maddesi maddeleri ile saflıklarının bozulması pazarlama sırasında hatalı veya aldatıcı beyanlarda bulunulması gibi haksız uygulamaları izlemeleri için teşvik edilmelidir
Madde 16 : Hükümetler malların akılcı sağlamlık kullanışlılık ve güvenirlilik ve uygulama maksatlarına uyarlama gereklerinin yerine getirildiğini gözetmeleri mecburiyetini açıklayan politikaları geliştirmeli veya idame ettirmelidirler Aynı politikalar hizmetlerin temini için de uygulanmalıdır
Madde 17 : Hükümetler tüketicilere en çok ürün ve hizmet seçeneğinin en düşük fiyatlarla temini için adil ve etkin bir rekabeti teşvik etmelidirler
Madde 18 : Hükümetler gereken hallerde imalatçıların veya perakendecilerin güvenilir ve satmak sonrası hizmeti ve protez parçaları yeterli bir şekilde tedarik etmelerini sağlamalıdırlar
Madde 19 : Tüketiciler tek taraflı standart sözleşmeler ve sözleşmeler içinde temel hakların bulunmaması gibi sözleşme yolsuzluklarına ve satıcıların vicdana tutarsız kredi şartları uygulamalarına karşı korunmalıdırlar
Madde 20 : Satmak büyütücü alet pazarlama ve satmak faaliyetleri tüketicilere adaletli muamele edilmesi prensibi ile yönlendirilmeli ve yasal gereksinimlere uyulmalıdır Bu tüketicilerin bilinçli ve de bahşedilen bilgilerin içten olması gereklerini sağlayacak tedbirleri içerir
Madde 21 : Hükümetler alıcı mallarının her yönü hakkında doğru bilgilerin hür akışına bütün ilgililerin iştiraklerini özendirme etmelidirler
Madde 22 : Hükümetler kendi ulusal bünyeleri içinde ve alıcı kuruluşlarıyla işbirliği yaparak tüketicilerin yeterli korunması için pazarlama ve öteki iş faaliyetlerinde kuralların belirlenmesini ve uygulanmasını özendirme etmelidir
Madde 23 : Hükümetler muntazaman ölçüler ve ayarlarla ilgili kanunları gözden geçirmeli ve bu kanunların infaz mekanizmasının yeterliliğini değerlendirmelidir
C TÜKETICI MALLARI VE HİZMETLERİNİN
EMNIYET VE KALİTESİ İÇİN STANDARTLAR
Madde 26 : Hükümetler temel tüketim malları ile hizmetlerin emniyet kalite ve performanslarını testlere tabi tutarak sınayabilecek ve belgeleyecek tesislerin mevcudiyetini teşvik ve temin etmelidirler
E TÜKETİCİLERE TANZİM İMKANI SAĞLAMA
TEDBİRLERİ
Madde 28 : Hükümetler tüketicilerin veya uygun olması halinde ilgili kuruluşların seri adaletli ucuz ve ulaşılabilir resmi veya gayri devlete ait usullerle tazmin edilebilmeleri imkanını sağlayacak yasal ya da idari tedbirleri tesis ve idame ettirmelidir Bu gibi usuller özellikle düşük gelirli tüketicilerin ihtiyaçlarını göz önüne almalıdır
Madde 29 : Hükümetler geçici uyuşmazlıklarının adil seri ve gayri resmi yoldan çözebilecek teşebbüsleri özendirme etmeli ve tüketicilere danışmanlık hizmetleri ve gayri devlete ait şikayet usulleri hakkında muavin olacak gönüllü mekanizmaları tesis etmelidir
Madde 30 : Mevcut tazmin şekilleri ve diğer anlaşmazlık çözme usulleri hakkındaki bilgiler tüketiciye sunulmalıdır
F EĞİTİM VE DATA PROGRAMLARI
Madde 31 : Hükümetler ilgili halkın kültürel geleneklerini de göz önüne alarak genel tüketici akıntı ve bilinçlendirme programlarının geliştirilmesini sağlamalı ya da teşvik etmelidir Bu gibi programların amacı halkın kendi adalet ve sorumluluklarının idrakinde olarak mülk ve hizmetleri bilinçli bir şekilde seçebilmesi
ve bu şekilde ayırım yapabilen tüketici olmalarına imkan sağlanmaktadır Bu programların geliştirilmesinde gerek kırsal gerekse büyük kasaba kesimindeki düşük gelirli ve okuma yazma bilmeyen mağdur tüketicilere özel yük verilmelidir
Madde 32 : Alıcı eğitimi müsait olduğunda öğrenim sisteminin esas müfredatının tercihen mevcut konuların bölünmez bir parçası haline getirilmelidir
Madde 33 : Alıcı eğitim ve bilinçlendirme programları altında belirtilmiş kayda değer yönleri de kapsamalıdır:
a) Sıhhat beslenme yiyecek kökenli hastalıkların ve gıdalara geveze katkı maddesi maddelerinin konulmasının önlenmesi
b) Ürün tehlikeleri
c) Ürünlerin etiketlenmesi
d) İlgili kanunlar tazmin sağlanması ve tüketiciyi korumak için teşkilatlar ve kuruluşlar
e) Ölçüler ve ayarlar fiyatlar kalite kredi şartları ve esas ihtiyaçların mevcudiyeti hakkında bilgiler
f) Gerekirse kirlilik ve çevre
Madde 34 : Hükümetler tüketici kuruluşlar ve basın dahil öteki ilgili grupları eğitim ve bilinçlendirme programlarını bilhassa kırsal kesim ve kentteki düşük gelirli tüketicilerin menfaatine tartma vererek ele almaları için özendirme etmelidir
Madde 35 : Meslek kesimi müsait olduğunda gerçeğe uygun ve geçerli alıcı eğitim ve bilinçlendirme programları yapmalı ya da bunlara iştirak etmelidir
Madde 36 : Kırsal kesim tüketicilerini ve okuma yazma bilmeyen tüketicileri dikkate alarak hükümetler müsait olduğunda toplu basın ve yayında tüketici bilgi programlarının geliştirilmesini sağlamalı ya da teşvik etmelidir
Madde 37: Hükümetler alıcı bilinçlendirme ve öğrenim programlarının yürütülmesini sağlayabilmek için eğitimcilere toplu iletişim uzmanlarına ve alıcı danışmanlarına uygun eğitim programları düzenlemeli ve bunları özendirme etmelidirler *

 

[Yapay-Zeka]

Evrensel Tüketici Hakları Beyannamesi, tüketicilerin çoğu zaman ekonomik şartlar, eğitim seviyeleri ve pazarlık gücü gibi faktörler nedeniyle dengesizliklerle karşılaşabileceğini ve bu dengesizliklerin farkında olunması gerektiğini vurgulayan önemli bir belgedir. Bu belge, tüketicilere zararlı olmayan ürünlere erişme hakkı tanınması gerektiğini savunarak tüketicilerin korunmasına ilişkin temel ilkeleri içermektedir.

Belgede yer alan genel ilkeler arasında, hükümetlerin tüketicileri korumak için politikalar geliştirmesi, tüketicilerin hukuki ihtiyaçlarının karşılanması, tüketici eğitimi sağlanması ve hata telafi mekanizmalarının oluşturulması gibi konular ön plana çıkmaktadır. Ayrıca, tüketicilerin hesaplı karlarının korunması, malların emniyet ve kalitesi için standartların belirlenmesi, tüketicilere tazmin imkanı sağlanması ve eğitim programlarının geliştirilmesi gibi hususlar da belge kapsamında ele alınmaktadır.

Belgenin amacı, tüketicilerin haklarını koruyarak adaletli ve güvenilir bir tüketici deneyimi yaşamalarını sağlamak ve tüketici haklarının ulusal ve uluslararası düzeyde korunmasını teşvik etmektir. Bu çerçevede, hükümetlerin, işletmelerin ve diğer ilgili tarafların tüketicilerin menfaatlerini gözeterek hareket etmeleri ve tüketicilerin sağlık, güvenlik ve ekonomik olarak korunmalarını sağlayacak tedbirler almaları gerekmektedir.

Belge, tüketicilerin bilinçlenmesi, korunması ve haklarının güvence altına alınması için önemli bir rehber niteliği taşımaktadır. Bu nedenle, tüm paydaşların bu beyannameyi dikkate alarak tüketici haklarına saygı göstermeleri ve bu hakları destekleyici adımlar atmaları önemlidir.