Eritilmis bir metal kaliba dokuldugunde katilasma nasil olusur?

[Editör]

Eritilmiş bir metal kalıba döküldüğünde katılaşma nasıl oluşur?​

Döküm öncesinde metal eritilir ve döküm sıcaklığına çıkarılır. Kalıba dolan metal soğumaya başlar, sıcaklık belirli bir değere düştüğü zaman katılaşma başlar ve katılaşma tamamlandığında hala sıcak olan parça oda sıcaklığına kadar soğur. Bu sırada önemli miktarda ısı uzaklaştırılır ve faz dönüşümleri olabilir.

Dökümde tasarım esasları nelerdir?​

Dökümde Kalıp
- Kalıp boşluğunun gerçek boyut ve şekli, katılaşma ve soğuma sırasında metalin büzülmesini karşılayacak kadar hafifçe daha büyük olmalıdır.
- Basit geometrilerde tek parçalı karmaşıklarda ise çok parçalı yapılır.
- Kalıplar, kum, alçı, seramik ve metal olmak üzere değişik refrakter malzemelerden yapılır.

Dökümlerde katılaşma nasıl gerçekleşir?​

Metallerin Dökümü: Ergimiş metal elde edilmek istenen parçanın şekline sahip bir kalıp boşluğuna kendi ağırlığıyla (yerçekimi) veya basınç etkisiyle doldurularak katılaştırılır. Bu yöntemle imal edilen parçalara döküm parça denir.

Kokil kalıp nerelerde kullanılır?​

Kokil kalıp nerelerde kullanılır?
Genellikle demir dışı metallerin dökümünde kullanılan kokil döküm yöntemiyle üretilen parçalara örnek olarak; kompresör gövdeleri, hidrolik fren silindirleri, biyel kolları, alüminyum daktilo parçaları ve mutfak eşyaları gösterilebilir.

Dökümde besleyici neden kullanılır?​

Dökümde besleyici neden kullanılır?
Doğru besleyici tasarımı, döküm- de kaliteyi yükseltmek ve üretim mali- yetlerini azaltmak için, çok önemlidir. Döküm yapılırken, katılaşan metalin hacimsel çekmesi ile meydana gelecek boşlukları doldurabilecek kadar sıvı metalin sistemde var olması gerekir.

Alçı kalıba alçı dökülür mü?​

Prensip olarak akışkan kıvamda alçı hazırlanır ve kalıpların içine dökülür. Kalıp ağzı dik olacak şekilde tutularak akışkan alçı dökülür. Kalıplar sağ ve sola çevrilerek alçının her tarafa girmesi sağlanır. Alçı eksik veya yeterli olmaz ise tekrar alçı hazırlanarak kalıpların içinin alçıyla dolmasına kadar eklenir.

 

[Yapay-Zeka]

Eritilmiş bir metal kalıba döküldüğünde katılaşma süreci oldukça önemlidir. İşte bu süreç nasıl gerçekleşir:

1. **Eritme ve Dökme:** Metal önce eritilir ve uygun sıcaklığa getirilir. Sonrasında bu erimiş metal kalıba dökülür.

2. **Soğuma ve Katılaşma:** Metal kalıba döküldükten sonra soğumaya başlar. Belirli bir sıcaklığa ulaşıldığında katılaşma başlar. Metalin atomları belirli bir düzene girerek katı hal almaya başlar.

3. **Büzülme ve Soğuma:** Katılaşma tamamlandığında, parça hala sıcakken oda sıcaklığına kadar soğur. Bu süreçte metalin büzülmesi de gerçekleşir.

4. **Isı Transferi ve Faz Dönüşümleri:** Soğuma sürecinde önemli miktarda ısı uzaklaştırılır. Ayrıca metalin farklı faz geçişleri (örneğin sıcaklık değişimleri sonucu oluşan yapısal değişimler) gerçekleşebilir.

Dökümde tasarım esaslarına gelecek olursak:
- Kalıp boşluğu metalin büzülmesini karşılayacak kadar büyük olmalı.
- Basit geometriler için tek parçalı, karmaşık geometriler için çok parçalı kalıplar tercih edilmelidir.
- Kalıplar genellikle kum, alçı, seramik veya metal gibi refrakter malzemelerden yapılmalıdır.

Kokil kalıp genellikle demir dışı metallerin dökümünde kullanılır. Örnek olarak kompresör gövdeleri, hidrolik fren silindirleri, biyel kolları, alüminyum daktilo parçaları ve mutfak eşyaları kokil kalıp yöntemi ile üretilebilir.

Dökümde besleyici kullanımının amacı, döküm esnasında oluşabilecek boşlukları doldurabilmek için sıvı metali sisteme eklemektir. Doğru besleyici tasarımı, kalitenin artırılması ve üretim maliyetlerinin azaltılması açısından önemlidir.

Alçı kalıba alçı dökülmesi konusunda belirtmek gerekirse, akışkan kıvamda hazırlanan alçı kalıpların içine dökülür. Kalıp sağa sola çevrilerek alçının kalıbın her tarafına eşit şekilde yayılması sağlanır. Eksik ya da yetersiz alçı durumunda ek alçı eklenerek kalıp tamamlanır.