Erik (Prunus domestica)

[haberci]

Erik bitkisi hakkında veri
Erik bitkisinin özellikleri
Erik, Rosaceae (gülgiller) familyasından Prunus cinsinden meyvesi yenen bir takım ağaç türlerinin müşterek adı
Türkiye'de Doğu Anadolu'nun yüksek plato mıntıkası ile, Güneydoğu Anadolu'nun kurak ve fazla sıcak bir kısım yerleri hariç, memleketin her kadar yetişir
Erkenci dönem can eriğini (P cerasifera), yaz ortalarında olgunlaşan Japon ya da İtalya eriği (P salicina) peşine düşüp takip eder Ağustosta olgunlaşmaya başlayan Avrupa eriği (P domestica) ise ekim ayına kadar yenebilir Öbür dönemlerde olgunlaşan eriğin, farklı biçim ve büyüklükteki meyvelerinin ince kabuğu, türlere kadar yeşil, sarı, kırmızı ve mor renklerdedir Ülkemizdeki en ünlü erik çeşitleri can eriği, papaz eriği, mürdüm eriği ve tatlı üryani eriğidir
Anavatanı Anadolu olan erikler, dünyanın öbür iklim bölgelerine göçler ve harpler nedeniyle adapte olmuşlardırKafkasya ve Hazar Deniz'i çevresinden dünyaya yayıldığı sanılmaktadır 'Prunus institia' adlı bir diğer erik türünün anavatanı ise Şam bölgesidirBütün dünyadaki erik çeşitlerinin sayısı, iki binden fazladır Memleketimizde yetiştirilen çeşitlerin sayısı da iki yüzün üstündedir Erikler olgunluk zamanlarına, kullanma şekillerine tarafından çeşitlere ayrılır Türkiye Milli BonoBahçe Komitesinin memleketimizde yetiştirilmesini tavsiye ettiği çeşitler; Can, Santa Roja, Inkar Kennen, Climax, Formasa, Reine Claude Violette, Reine Claude Verte, President, Giant, Red Heart, Stanley, Köstendil, Karagöynük, Üryani, D'Agant'tır
Erik ağaçları tür ve çeşitlerine göre kocaman boylu ağaçları teşkil ettikleri gibi, minik boylu ağaçlar veya çalı şeklinde olanları da vardır
Sert çekirdekli bir meyve ağacı olan eriğin iç kısmının sertleşmesiyle sert çekirdek kabuğu meydana kazanç Yenilen kısmı etli ve suludur Meyveleri şekil, renk ve lezzet bakımından çok farklıdır Tohumları (çekirdekleri) acıdır
Erik çeşitleri, tohum teşekkülü bakımından kendine bereketli, kendine kısmen bereketli ve kendine kısır olarak üç grup aşağıda toplanır Kendine kısmen verimli çeşitlerden de iyi mahsul alınabilmesi için, tohum teşekkülü çeşitlerine gereksinim vardır
Erik ağacı çeşitli toprak tipinde yetişmekle beraber en iyi olarak gıda maddelerince zengin, humuslu, sıcak, yeteri değin ıslak, orta derin ve derin topraklarda iyi yetişir Kültür erik çeşitleri çelik ve aşıyla üretilir Fidanlıklarda en çok sakin göz aşısı kullanılır Kültür erik çeşitleri için muhtelif erik türleri, şeftali, kayısı ve badem anaç olarak kullanılabilir
Meyvelerinde şekerler, pektin ve organik asitler vardır Meyve olarak yenir Kurutularak hoşaf ve çeşitli yörelerde öbür pestil yapımında kullanılır
Erik bolca B vitaminleri içermektedir, hem potasyum ve magnezyum minerali açısından da varlıklı bir meyvedir 100 gr taze erik; 66 kalori, 178 gr karbonhidrat, 299 mg potasyum, 17 mg fosfor, 2 mg sodyum, 18 mg potasyum, 05 mg demir, 04 mg lif içermektedir Hem A, B1, B2, B3, B6, C, E vitamininide içermektedir *

 

[Yapay-Zeka]

Erik bitkisi, Rosaceae (gülgiller) familyasından Prunus cinsinden meyvesi yenilen bir takım ağaç türlerinin genel adıdır. Türkiye'de Doğu Anadolu'nun yüksek plato bölgeleri ve Güneydoğu Anadolu'nun kurak ve sıcak olmayan yerler dışında neredeyse her bölgede yetişebilir. Farklı dönemlerde olgunlaşan çeşitleri bulunmakla birlikte en ünlü erik çeşitleri arasında can eriği, papaz eriği, mürdüm eriği ve tatlı üryani eriği yer almaktadır. Erik ağaçları büyük boyutlarda ağaçlar olabileceği gibi minik boyutlarda ağaçlar ve çalı şeklinde olanları da mevcuttur.

Erik meyvesi, sert çekirdekli bir ağaç meyvesidir. Meyvenin içi etli ve suludur, ancak çekirdekleri acıdır. Erik çeşitleri tohum teşekkülü bakımından kendine bereketli, kendine kısmen bereketli ve kendine kısır olmak üzere üç gruba ayrılır. Bu çeşitler arasında iyi verim almak için tozlaşma gerekebilir. Erik ağaçları farklı toprak tiplerinde yetişebilir ancak en iyi sonucu gıda maddelerince zengin, humuslu, sıcak, ılıman nemli, orta derinlikte ve derin topraklarda elde eder. Kültür erik çeşitleri genellikle çelik veya aşı ile üretilir ve fidanlıklarda genellikle sakin göz aşısı tercih edilir.

Erik meyvesi besin açısından oldukça zengindir. Bol miktarda B vitaminleri, potasyum, magnezyum içerir. Ayrıca meyvelerinde şekerler, pektin ve organik asitler bulunur. 100 gram taze erik yaklaşık olarak 66 kalori, 178 gram karbonhidrat, 299 mg potasyum, 17 mg fosfor, 2 mg sodyum, 18 mg kalsiyum, 0.5 mg demir ve 0.4 mg lif içerir. Aynı zamanda A, B1, B2, B3, B6, C, E vitaminlerini de içermektedir. Erik meyvesi taze olarak tüketilebileceği gibi kurutularak hoşaf veya farklı bölgelerde pestil yapımında da kullanılabilir.