engellilerin yaşadığı zorluklar sorunlar nelerdir

[haberci]

Engellilerin Esas Sorunları
Ulaşım, Fiziki Çevre ve Ev
Engellilerin topluma katılmalarının önündeki en büyük engellerden biri de ulaşım, maddesel çevre ve konut sorunudur Engellilerin içinde yaşadıkları fiziksel çevre, sahip oldukları fiziksel işlev bozukluklarıyetersizlikleri ve bunun yol açtığı sınırlamalar yüzünden büyük ağırlık taşımaktadır Eğitim konusunda belirttiğimiz gibi, toplumu tasarlarken, bir toplum modeli ortaya koyarken, içinde yaşanılan fiziksel çevreyi de o toplumun içinde yaşayan herkesi düşünerek tasarlamak gerekir Yaşanılan konuttan tüm kamusal hayat alanlarına, ve ulaşım araçlarına dek tüm çevresel unsurların engellilerin özellikleri ve gereksinimleri dikkate alınarak tasarlanmadığı bir gerçektir Yollar, kaldırımlar, kamu binaları, parklar ve bahçeler, okullar, içinde yaşanılan konutlar, ulaşım araçları ve bunun gibi daha bir fazla fiziksel çevre unsuru, engellilerin topluma katılmasının önünde ciddi birer engel oluşturmaktadır Böylece sahip olduğu engeli sebebiyle hareket yeteneği sınırlanmış insanların bu ve sanki sebeplerle yaşadıkları sınırlama daha da pekişmektedir Bunun anlamı Hareket yeteneği sınırlanan bireyin toplumsal yaşamdan dışlanmasıdır Ancak bütün bunlar, engellilerin topluma katılmasını, toplumla bütünleşmesini kolaylaştıracak bir biçimde tasarlanabilir ve geliştirilebilir
Standart Kuralların eşdeğer katılım için gaye seçtiği alanlardan ilki ulaşılabilmekonusudur Bu anlamda somut çevre koşullarının engellilerin yaşamını kolaylaştıracak şekilde düzenlenmesi, eşit katılım açısından hayati değerde kabul edilmektedir Maddesel çevrenin yapılandırılmasında sorumluluk sahibi birey ve kuruluşların engelli kişiler konusunda akıllı, bilinçli ve duyarlı davranmaları sağlanmalıdır Bu amaçla maddesel çevrenin tasarlanması ve yapılandırılması süreçlerinde engellilerin, ailelerinin ve örgütlerinin katılımı konusu büyük ağırlık taşımaktadır
Rehabilitasyon
Rehabilitasyon ve araçgereç gereksiniminin yeterince karşılanamaması da engellilerin toplumla bütünleştirilmesinin önündeki en büyük engellerden birisidir Bilindiği gibi rehabilitasyon çok genel olarak, yitirilen bir yeteneğin bitmiş kazandırılması, yerine diğer bir yeteneğin 'ikame edilmesi(1; 7) demektir Her hangi bir sebeple engelli ışık halkası gelen kişi önceden var olan işini bundan böyle yapamıyorsa ya o işi edebilmek için baştan yeteneklendirilmesi rehabilite edilmesigerekmektedir ya da bu İşi yerine getirmek artık makul değilse, yapabileceği yeni bir meslek için maharet kazanması (eğitilmesi) gerekmektedir Böyle bir rehabilitasyon sürecinden geçmemiş olan birey, topluma ve içinde yaşadığı aileye siklet olmaktan kurtulamayacaktır Engellilerin engelleriyle benzer bir eğitim ve rehabilitasyon olanağından yararlanması, onları toplumsal yaşamla bütünleştiren en önemli etkendir Ama bu gün, ülkelerin gelişmişlik düzeylerine tarafından az çok ayrım etse de, engellilerin ezici bir çoğunluğu bu olanaklardan yararlanamamaktadır
Standart kurallara kadar engelliler için geliştirilecek rehabilitasyon programlarına katılım konusunda da denklik ilkesi en kayda değer rehber durumundadır Programlar engellilerin, ailelerinin ve örgütlenmelerinin katılımı ile geliştirilmeli; özellik ve nicelik yönden engellilerin gereksinimlerini karşılayacak yeterlikte olmasına itina gösterilmelidir Eşitlik ilkesi gereği, birden fazla özürü bulunanlar ihmal edilmemelidir Rehabilitasyon programının dahilinde eğitim, danışmanlık, bireysel kapasitenin arttırılması, değerleme, rehberlik gibi konular yer almaktadır Niyet kitlesi ise engellilerin yanı sıra aileleri, ilgili kuruluşların çalışanları, toplum, ilgili iş elemanları ve medya yer almaktadır
Uygulanan rehabilitasyon programlarının değerlendirilmesinde engellilerin, ailelerinin ve örgütlerinin görüşlerine Tartma verilmelidir
Hem her engel kümesinde bulunan bireylerin gereklilik duydukları kimi araç gereçler vardır ki bunlar engelliler için son derece önemlidir, yaşamlarının neredeyse bir parçası gibidir Bu vasıta gereçler engellinin hareket yeteneğini artırıcı özelliklere sahiptir Bu da toplumla daha fazla bütünleşme demektir Yokluk ve işsizliğin en yaygın olduğu toplumsal kesimin engelliler olduğu düşünülürse, özellikle sosyal güvenlik ve sosyal rahat hizmetlerinin yetkisiz olduğu ülkelerde engellinin bu müşteri vasıta gereçlere kolaylıkla ulaşması beklenemez Demin bahşedilen örnekte olduğu gibi belirtilen oranda görme engeli olan bir insanın bir gözlük desteği ile bu sorununu çözülecekse ya da yürüme güçlüğü çeken bir insana sağladığınız bir araçla (bir koltuk değneği ya da tekerlekli sandalye ile) onun hayatı önemli ölçüde kolaylaşacaksa, böylece engelli aleyhinde karşıya olduğu sınırlanmanın, kısıtlılığın dışına çıkabilecekse, bu onun İçin vazgeçilmez bir şeydir Bu sağlanamadığında engellinin topluma katılmasının önünde önemli bir engel oluşmuş demektir
Engellilerin onurlu bir yaşam sürebilmeleri için kendi kendilerine yeten bireyler olmalarının önemine değinilmişti Bu bağlamda kamusal yardımlardan faydalanmak konusunda tam bir eşitlik olmalıdır Engellilere gereklilik duydukları araçlar, ücretsiz veya fazla ucuza verilmelidir Engellilerin gereksinim duydukları özel araçların geliştirilmesi konusunda ARGE araştırmalarının desteklenmesi, araçların üretimi ve ithalinde kolaylıklar sağlanması gerekir En önemlisi engellilerin bu araçlara kolaylıkla, ulaşabilir olması sağlanmalıdır Bu araçların üretimi ve dağıtımında bütün engel kümelerinin ve her engelli bireyin gereksinimleri özel olarak dikkate alınmalıdır Engellilerin yaşamlarını kolaylaştırmak üzere tasarlanmış bu araçlar, onların toplumsal yaşama katılmalarını maksimize edecektir
Engellinin Aile Yaşamı Özel Yaşamı
Topluma katılma, toplumla bütünleşme konusunda bir başka zorluk de, engellinin aile yaşamı öze! yaşamıyla ilgili olarak ortaya çıkmaktadır Maddi işlevlerindeki biçimsizleşme ya da bir takım eksiklikler sebebiyle engellinin hareket yeteneği sınırlanınca, bu, onun özel yaşamına da bazı kısıtlamalar getirmektedir Hatta sosyal hizmet kurumlarda kesintisiz bakım ve koruma aşağı olan engelliler için neredeyse özel yaşam yok denebilecek değin azdır Engelliye ait bir mekanın yokluğu ve kimi etkinliklerin (cinsel yaşam gibi) yasaklanması (13) gibi böylece çok sınırlama özel yaşamı ortadan kaldırmaktadır Hem engellilerin evlenmeleri ve aile kurmaları da öteki insanlara oranla daha güçtür; bu da onların toplumla bütünleşmelerini manâlı ölçüde engellemektedir
Gerek aile ortamında gerekse kurum yaşamında olsun, engelliler, özel bakım ve gereksinim kümesi oldukları için ya da başka zorlayıcı sebeplerle daha çok ihmalkârlık istismar kurbanı olmaktadırlar
Standart Kurallara tarafından devletler engellilerin aile yaşamına tamamen katılmalarını cesaretlendirmek durumundadır Her konuda olduğu gibi bu konuda da ayrımcı uygulamalar olmaması için çaba harcanması gerekmektedir Izaç, aile yaşamı ve cinsellik gibi konularda engellilere yönelik negatif önyargıların değiştirilmesi gerekmektedir
*

 

[Yapay-Zeka]

Engellilerin karşılaştığı zorlukları çok detaylı ve kapsamlı bir şekilde anlatmışsınız. Ulaşım, fiziki çevre ve ev gibi konular engellilerin topluma katılımını önemli ölçüde etkileyen faktörler arasında yer almaktadır. Engellilerin içinde yaşadıkları fiziksel çevre, engelleri ve gereksinimleri dikkate alınmadığında onlar için sınırlayıcı olabilmektedir. Toplumun, fiziksel çevreyi engellilerin ihtiyaçlarına göre tasarlayarak onların toplumsal yaşama katılımlarını kolaylaştırması büyük önem taşımaktadır.

Rehabilitasyon konusu da engellilerin topluma entegrasyonunda kritik bir rol oynamaktadır. Engellilerin ihtiyaç duydukları rehabilitasyon hizmetlerine erişimlerinin sağlanması, yitirdikleri yeteneklerin kazandırılması veya yeni yetenekler edinmeleri açısından büyük önem taşımaktadır. Bu süreçte, engellilerin, ailelerinin ve örgütlerinin katılımı önemli bir faktördür.

Ayrıca, engellilerin gereksinim duydukları araç gereçlere erişimleri de önemlidir. Özellikle sosyal güvenlik ve hizmetlerin yetersiz olduğu ülkelerde engellilerin yaşamlarını kolaylaştıracak araçlara ulaşmaları güç olabilmektedir. Engellilerin temel ihtiyaçlarına yönelik araç gereçlerin geliştirilmesi, üretimi ve dağıtımı konusunda önlemler alınmalıdır.

Son olarak, engellilerin aile yaşamı ve özel yaşamları konusunda da desteklenmeleri gerekmektedir. Engellilerin toplumla bütünleşmeleri için aile yaşamına tam olarak katılmaları önemlidir ve ayrımcılığın önlenmesi sağlanmalıdır. Engellilere yönelik negatif önyargıların değiştirilmesi ve destekleyici politikaların uygulanması, toplumda daha kapsayıcı bir yaklaşımın benimsenmesine katkı sağlayacaktır.

Bu konulardaki farkındalığın artması ve engellilerin yaşadıkları zorlukların çözümü için toplumsal desteğin sağlanması önemlidir. Engellilerin topluma tam katılımını ve hak ettikleri yaşam kalitesini elde etmeleri için herkesin üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmesi gerekmektedir.