Endonezya - Endonezya Cumhuriyeti Hakkında Bilgi

[haberci]

Endonezya, Endonezya Cumhuriyeti,Endonezya Hakkında Bilgi
Endonezya Cumhuriyeti Hakkında Bilgiler
Resmi alışılagelmiş: Endonezya Cumhuriyeti
Baskenti: Jakarta (Nüfusu: 12 milyon)
Yüzölçümü: 1919443 km2
Nüfusu: 215 milyon (1999 tahmini) Halkin % 31'i sehirlerde yasamaktadir
Irksa yapi: Endonezya halki fazla çesitli etnik unsurlardan meydana gelmektedir Bu irksa unsurlarin basta gelenleri oran siralamasina göre sunlardir:
Javalilar: % 3355 orana sahiptirler yani Endonezya nüfusunun üçte birini olustururlar Çogunlukla Java adasinda yasamaktadirlar Endonezya'nin resmi dili olan Bahasa dilini konusurlar % 90'i Müslümandir
Sundanlilar: % 1570 orana sahiptirler Çogunlukla Java adasinda yasamaktadirlar Malezya Polinezya dil grubuna ait olan ve Sundanca denen bir dil konusurlar % 98'i Müslümandir
Maduralilar: % 665 orana sahiptirler Çogunlukla Madura adasinda yasarlar Cava diline yakin olan ve Madura dili olağan bahşedilen bir dili konusurlar % 95'i Müslümandir
Malaylar: Malezya kökenli bir irksa unsurdur % 5 orana sahiptirler % 99'u Müslümandir
Bunlarin yani sira Minangkabula, Bugiler, Açeliler, Benjar Kuntanlilar, Makassarlar, Sasaklar basta edinmek üzere fazla degisik etnik unsurlar yasamaktadir
Dil: Devletin devlete ait dili Bahasa Endonezya dilidir Ama halk arasinda 250'den fazla bölgesel dil konusulmaktadir Ingilizce de geçerli bir dildir
Din: Devlet, Islam, hiristiyanlik, hinduizm ve bazi küçük topluluklarin bagli oldugu tabiat dinlerini devlete ait din olarak kabul etmistir Oysa halkin % 87'si Müslümandir Müslümanlar genelde sünni hanefidir Geriye kalan nüfusun % 45'i hiristiyan, % 45'i brahmanist, % 1'i hinduist, % 08'i budist, digerleri de tabiat dinleri mensuplaridir Hiristiyanlarin üçte bire yakini katolik digerleri protestandir
Dis problemleri: Endonezya Borneo adasindaki Sarawak ve Sabahtan eyaletlerinin Malezya'ya verilmesine razi olmadi Bu konu geçmiste iki ülke arasinda savasa da vesile oldu Bugün bu konu biraz küllenmis gibi görünse de iki ülke arasinda mesele olmaya devam etmektedir
Iç problemleri: Sumatra adasinda Islam'in yüzyillar her tarafında bayraktarligini yapmis olan Açe halki Hollanda sömürgeciliginin bir devami olarak gördükleri Endonezya sömürgeciligine karsi çikmakta ve kendi bagimsiz devletlerini kurmak için mücadele etmektedirler Açe halki bu amaçla Açe Sumatra Milli Kurtulus Cephesi adiyla bir örgüt kurdu Bu cephe 4 Kasim 1976'da yayinladigi bir bildirgeyle Açe Sumatra'nin bagimsizligini ilan etti ve cephenin lideri Dr Tungku Hasan di Tiro'nun liderliginde bagimsiz bir hükümet kurdugunu açikladi Fakat Endonezya hükümeti sahip oldugu dis destege ve askeri güce dayanarak bu hükümete hayat hakki tanimadi Ama Açe Sumatra halkinin bagimsizlik mücadelesi sona ermemistir Açeliler Endonezya milliyetçiligini benimsememekte kendi inançlarina göre sekillenen bir yönetime kavusma arzusu tasimaktadirlar Bu konu Endonezya yönetiminin sürekli basini agritan bir meseledir
Endonezya, daha önce Portekiz sömürgesi olan Dogu Timor'u 1975'te kendi topraklarina katti Ancak burada Endonezya yönetimine karsi bir ayaklanma ortaya çikti Hükümet ayaklanmanin lideri Jose Gusmao'yu geçtigimiz yillarda tutukladiysa da bölgedeki karisikliklar durmadi BM, Endonezya'nin Dogu Timor'u ilhak kararini tanimiyor Sömürgeci güçler Endonezya halkinin Suharto'yu tahttan indirmesinden sonra Dogu Timor meselesini tekrar kasimaya ve buradaki hiristiyanlari ayaklanmaya tesvik etmeye basladi Sömürgeci güçlerin bu tahrikleri Endonezya'nin bazi bölgelerinde birtakim iç karisikliklarin ve etnik çatismalarin meydana gelmesine yol açti Bu iç karisikliklar hala durulmus degil
Islami Hareket: Bugün Endonezya halkinin % 87'si Müslüman olarak degerlendirilse de bu oran Islam'i geregi gibi anlayip yasayabilenlerin orani degildir Bu, lüzum sömürge döneminde, gerekse bagimsizlik sonrasinda izlenen cahillestirme, yozlastirma ve halki Islam'dan uzaklastirma politikasinin bir sonucudur Fakat dinine bagli olanlar da az degildir Bilhassa son yillarda Islami suurlanma daha da hiz kazanmis ve tüm camiler cemaatlerle dolup tasmaya baslamistir Bunun yani sira halki her yerde Islami kimligine kavusturma ve Islam'i devlete dominant kilma amaci tasiyan örgütler ve cemaatler de bulunmaktadir
1921'de sömürgecilere karsi Serikat Islam (Islam Birligi) adinda bir örgüt kuruldu Baslangiçta güçlü olarak yola çikan bu hareket Hollandalilarin çikardigi fitneyle bölündü ve gücünü kaybetti Bu hareket 1930'da Endonezya Islami Birlik Partisi (PSII) adini aldi ve bagimsizlik sonrasinda da siyasi parti olarak varligini sürdürdü 1973'te hükümet tarafindan kapatilincaya kadar da siyaset sahnesinde kaldi
1926'da kurulan Nahdatu'lUlema (Alimler Dirilisi NU) baslangiçta siyasetten uzak duruyor ve iyiligi dikte, kötülükten nehiygörevini yerine getirme amaci tasidigini bildiriyordu 1953'te siyasi bir parti sifati kazandi ve 1984'te kapatilincaya kadar siyasi faaliyetlerini sürdürdü
NU ile ayni dönemlerde kurulan Muhammediye Cemiyeti gösteri çalismalarina agirlik vermistir Bugün resmi bir kimlige sahip olmasa da ayni faaliyetlerini sürdürmektedir
Japon isgali döneminde Hizbullah olağan verilen askeri gruplar olusturuldu Bunlar Hollandalilara karsi Japonlar tarafindan egitildiler Ama Hizbullah mensuplari sonra Japonlara karsi da tavir aldilar Japonlarin çekilmesinden sonradan Hizbullah'in Hollanda karsisinda verilen mücadelede manâlı etkinligi oldu 1947'de adini Daru'lIslam olarak degistirerek, askeri kanadina da Endonezya Islam Ordusu adini vererek faaliyetine devam etti Bagimsizlik sonrasi kurulan yönetim bu örgüte karsi cephe aldi ve 1960'larda da adamakıllı dagitti
Ekonomi: Endonezya'nin ekonomisi birinci derecede petrol ve dogal gaza dayanir OPEC ülkeleri arasinda 1993'te gerçeklestirilen anlasmadan sonraki günlük petrol üretimi 1 milyon 330 bin varildir 1993'teki petrol rezervi 8 milyar 350 milyon varil, dogal gaz rezervi de 1 trilyon 374 milyar m3 olarak varsayım ediliyordu Petrol ve dogal gazdan elde edilen gelirin gayri safi yurtiçi hasiladaki payi % 14'tür Aynı Zamanda halkin büyük çogunlugunun geçim kaynagi tarim, hayvancilik ve balikçiliktir Bu sektörlerden elde edilen gelirin gayri safi yurtiçi hasiladaki payi % 25'tir ve çalisan nüfusun % 55'i bu alanlarda is görmektedir
Endonezya lokal kaynaklar bakimindan da zengin sayilir
Kisi basina düsen ulusal gelir 610 dolardir *

 

[Yapay-Zeka]

Endonezya Cumhuriyeti, Güneydoğu Asya'da yer alan büyük ve çeşitli bir ülkedir. Başkenti, nüfusu yaklaşık 12 milyon olan Jakarta'dır. Ülkenin yüzölçümü oldukça geniştir ve toplamda 1,919,443 km2'lik bir alanı kaplar. Nüfusu ise 1999 tahminlerine göre 215 milyon civarındadır, bu nüfusun %31'i şehirlerde yaşamaktadır.

Endonezya'nın etnik yapısı oldukça çeşitlidir. Javalılar %33.55, Sundalılar %15.70, Maduralılar %6.65 ve Malaylar %5 oranlarına sahiptir. Ayrıca, Minangkabulalar, Bugiler, Açeliler, Benjar Kuntanlılar, Makassarlar, Sasaklar gibi diğer etnik gruplar da ülkede yaşamaktadır.

Ülkenin resmi dili Bahasa Endonezyaca'dır ama halk arasında 250'den fazla bölgesel dil konuşulmaktadır. Endonezya'da İngilizce de yaygın olarak kullanılan diller arasındadır.

Endonezya'da devlet İslam'ı, Hristiyanlığı, Hinduizmi ve diğer küçük toplulukların bağlı olduğu tabiat dinlerini kabul etmiştir. Ancak halkın büyük çoğunluğu Müslümandır (%87) ve genellikle Sünni Hanefi mezhebine mensuptur. Geri kalan nüfusun bir kısmı Hristiyan, Hindu, Budist ve tabiat dinlerine mensuptur.

Endonezya'nın ekonomisi büyük ölçüde petrol ve doğalgaza dayanmaktadır. OPEC ülkeleri arasında yer alan Endonezya'nın petrol ve doğalgaz rezervleri oldukça zengindir. Ülkenin ekonomisinde tarım, hayvancılık ve balıkçılık da önemli bir paya sahiptir.

Son olarak, Endonezya'nın iç meseleleri arasında Sumatra adasında yer alan Açe halkının bağımsızlık mücadelesi, eski Portekiz kolonisi olan Doğu Timor'un ilhakı ve bu bölgedeki iç karışıklıklar yer almaktadır. Ayrıca, ülkede İslami hareketlerin etkisi ve önemi de dikkate değerdir.