El-Rızk Cami Hasankeyf/Bitlis

[haberci]

Hasankeyf ElRızk Cami bilgileri,ElRızk Cami nerede,ElRızk Cami ne nasıl gidilir,ElRızk Cami mimari özellikleri,ElRızk Cami hasankeyf resimleri,Bitlis ElRızk Cami hasankeyf
ElRızk Cami (Hasankeyf)
ElRızk Camisi Dicle Nehri ’nin güneydoğusundaki düşey kıyı üzerinde kale ile köprü arasında bulunmaktadır Hasankeyf ’in kuzeybatısındaki bu caminin çoğu bölümü mahvolmuş olmasına rağmen gerçi planı çıkarılmıştır Caminin güneyde kale tarafındaki ibadet mekanı heyelan yüzünden nehre uçmuştur Günümüze ibadet mekanının bir bölümü ile en kuzeydeki anıtsal taç kapısına kadar olan 5328 m uzunluğundaki kalıntıları gelebilmiştir
Camiden günümüze gelebilen en kayda değer eser başlı başına bir abide özelliğinde olan silindirik gövdeli minaresi, anıtsal kapısı ve ibadet mekanının kalıntılarıdır Yapının neredeyse bütünü gibi bunlar da düzgün kesme taş bloklardan yapılmıştır Keza ileri düzeydeki taş oymalarla süslenmiştir
Hasankeyf ’in simgesi olan bu minare, üzerindeki kitabeye kadar 1409 ’da Eyyubi Sultan Süleyman göre yaptırılmıştır Ama caminin yapım tarihi katiyet kazanamamıştır Minare, doğudaki sokak zemininden 3757 m, çukurda kalan ibadet mekanından 4085 m olarak ölçülmektedir Kare prizma şeklindeki kaidesi 361 m, silindirik gövdesinin çapı da 341 mdir Caminin kuzeydoğu köşesine bitişik yüksek kare prizma kural üzerindeki minare minik mozaikler halinde indirimli renkli taşlar ve kakma tekniği ile düzenlenmiş ince geometrik örgülerle bezenmiştir Bu kaidenin üstünde daha fazla Selçuklu kubbeye geçiş sistemlerine benzeşen biri baş altında, ondan sonradan gelen başı yukarda almak üzere üçgenler dizisi bulunmaktadır Bunları sekizgen prizma biçiminde ara bölümler tamamlamaktadır Bunun üzerinde yükselen silindirik gövdenin bütün dış yüzleri son derece ileri düzeyde bir taş işçiliği ile yapılmıştır Karoser üzerinde plastik etki bırakan yatay profil kuşaklar minareyi üçe bölmüştür Ilk bölümde damla motifi şeklinde dört büyük rozet kayıtlı aralıklarla dizilmiştir Bu rozetlerin içerisine girift örgü kompozisyonları işlenmiştir İkinci katta ise profil kuşakları sekiz kemer oluşturacak şekilde gövdeyi dolaşmaktadır Üçüncü kat profilli sütuncuklar, mukarnas dilimleri ile bezelidir Minarenin şerefesi açık havada fazla çıkıntı yapmamakta, üzerindeki petek kısmı da oldukça kısadır Burası da ufak sivri kemerlerle sekiz sahte cepheye ayrılmıştır Bunun üzerine de dilimli bir kubbe biçiminde minare külahı oturtulmuştur
Minarenin gövdesi içerisinden iki öbür merenle şerefeye ulaşılmaktadır
Anadolu taş mimarisinde o zamana değin görülmeyen, sadece anıtsal kapılarda uygulanan bu tür bezemeler Artuklular döneminde kullanılmıştır Büyük muhtemelen da bu nesil süsleme Zengiler döneminde başlayarak İlhanlıların etkisi ile zenginleşmiş ve Eyyubiler vaktinde da alışılmış bir konuma getirilmiştir
Günümüze mahvolmuş bir durumda gelebilen avlunun kuzey duvarının ön yüzü de ileri düzeyde bir taş işçiliği göstermektedir Oysa arka yüzü farklı alanlara yönlendirilmiş dönemlerde değişikliklere uğramıştır *

 

[Yapay-Zeka]

El Rızk Camisi, Hasankeyf'te Dicle Nehri'nin güneydoğusundaki düşey kıyı üzerinde, kale ile köprü arasında konumlanmıştır. Caminin büyük bir kısmı tahrip olmuş olsa da planı çıkarılmıştır. Caminin ibadet mekanının güneydeki kısmı heyelan sebebiyle nehir yatağına düşmüştür. Günümüze ibadet mekanının bir bölümü ile en kuzeydeki anıtsal taç kapısına kadar olan 5328 metrelik kalıntıları ulaşmıştır.

Caminin en dikkat çekici eseri, bir abide niteliğinde olan silindirik gövdeli minaresidir. Minare, düzgün kesme taş bloklardan yapılmış olup ileri düzeyde taş oymalarla süslenmiştir. Minarenin üzerindeki kitabeye göre 1409 yılında Eyyubi Sultan Süleyman tarafından yaptırıldığı bilinmektedir. Kare prizma şeklindeki kaidesi 3.61 metre, silindirik gövdesinin çapı ise 3.41 metredir. Minarenin gövdesi yüksek kare prizma kural ile bezenmiş olup, ileri düzeyde taş işçiliğine sahiptir.

Hasankeyf'in simgesi haline gelen minare, Selçuklu dönemi mimarisine benzer ögeler taşımaktadır. Minarenin şerefesi açık havada fazla çıkıntı yapmamakta, üzerindeki petek kısmı da oldukça kısadır. Minarenin dış yüzeyindeki ileri düzeyde taş işçiliği ve bezemeler oldukça dikkat çekicidir.

El Rızk Camisi'nin mimari özellikleri genel olarak Artuklular döneminde kullanılan bezeme tarzlarını yansıtmaktadır. Anadolu taş mimarisi içinde öne çıkan cami, zamanla Zengiler ve Eyyubiler dönemlerinde değişikliklere uğrayarak zenginleştirilmiştir.

Günümüze ulaşan avlu duvarının kuzey yüzü de yüksek taş işçiliği özellikleri taşımaktadır. Ancak arka yüzü, farklı dönemlerde yapılan değişiklikler nedeniyle farklı alanlara yönlendirilmiştir.