Edirnenin Yöresel Halk Oyunları

[haberci]

Edirnenin Bölgesel Millet Oyunları,Edirnenin Halk Müziği Oyunları,
Edirnenin Bölgesel Oyunları,
Edirne irk oyunları yönünden Hora ve Karşılama oyunları bölgesinde yer almış bulunmaktadır Trakya bölgesinin genel karekterini yansıtan bu danslar bayan ve erkek olarak icra edilir Hareketlerin canlı olduğu bu yörede aksak ritim yaygındır Oyunlar meydanlarda çift Davul Zurnayla oynanır Kapalı yerlerde ve salonlarda Meydan Sazı, Tef, (def) Darbuka ve Zilli Maşa gibi müzik araçları oyunlara eşlik eder Davul zurna dışındaki sazlarla daha çok karşılamalar oynanmaktadırTürkiyenin balkan bölgesine ait oyunlardır Balkan ülkelerinin oyunlarıyla benzerlik gösterir Kızlı erkekli karmakarışık ve ayrı olarak oynanmaktadır
Grup Tümü Fan Club EDİRNE YÖRESİ HALK OYUNLARI
OYUN ÇEŞİTLERİ:
Kabadayı, Çaput, Sülümanaga, Kasap, Eski Kasap, Balkan Gaydasi, Pomak Gaydasi, Zigos, Fatos, Anzuyla Kanber, Sirto, Selanik, Kazibem
Oyunlara eşlik eden müzik aletleri şunlardır:
Klarnet,Kaba zurna,Davul,Meydan Sazı, Tef, (def) Darbuka ve Zilli MaŞa
EDİRNE YÖRESİ KIYAFETLERİ
KADIN GİYSİLERİ
Edirne kadını kendine has, özelliğine uygun şekilde sade, rahat ve çok kapalı olmayan bir giyimi kullanmıştır Onda Anadolu kadınının kullandığı kalın, defalarca bedenini saran, fazla süslemeli giyimleri göremeyizGiyimde kullandığı hiçbirşey kalın ve kaba değildirRahat, eksik süslemeli,açık olan giyimler onun karakterini ortaya koymaktadır
BAŞA GİYİLENLER
Baş örtüsü: Başa taktiği başörtüye; ipekten üretilmiş ise grep(krep), pamuklu iplikten ve üstüne zorlama vurularak yapılmışsa yemenidenilmektedir
Grep (Krep): Has ipekten yapılmıştır, boyutlan koskocoman değildirKenarında iğne, tig, mekik, kozadan yapılmış oyalar bulunmaktadır
Yemeni: Pamuk ipliğinden dokunmuştur, üzeri boyanmıştır, kenarlannda grep oyaları gibi motifleri bol olan oyalar bulunmaktadır
Başın Bağlama şekli: Edirne kadını başını; başın yüz ve boyun, hatta kulak kısımlarını çoğunlukla açıkta bırakarak bağlamıştır Bu bağlama şekilleri şunlardır
a) Salma yemeni bağlama: Uçlar kulak arkasından geçirilerek tepede bağlanır
b) Dolama yemeni bağlama: Kulak üstünden geçirilerek, başın üst kısmında uçlar bağlanır Arkada sarkan kutup, sol yanlamasına toplanarak, yukanda bağlanan bölümün altından geçirilerek, uçlan açıkta bırakılırÜstüne mevsim çiçekleri tokayla tutturularak süslenir
SIRTA GİYİLENLER
Bürümcük: Cepkenin altına, ten üzerine giyilen gömlektirİipekten ya da pamuk ipliğinden dokunmuşturİpekten yapılanlar felemenk ipeğinden olup, kendi tezgahlarında dokurlardıPamuk ipliğinden olanlar aracısız kendi tezgahlannda dokunurdu, dokunurken çeşitli renklerde kollara ve beden kısmına hat çekilirDokunurken yaka kapalı olarak dokunur,daha daha sonra istenildiği şekilde açılırdıBugün bile yaşlıların sandıklarından meydana çıkan bürümcüklerin yakalan kapalıdırKendinden desenli ve kol ağızlan ile boyun kısmı iğne oyasi denilen işlemeleri vardır
Cepken: Bürümcüğün üstüne giyilen kollu ya da kolsuz bele değin olan bir giyim parçasıdırKadife üstüne simle veya gaytanla bitmiş olanlan olduğu gibi atlas ve yünlü kumaşlardan olanlan da vardır Kolsuz cepkenlerin yakaları diktir ve ön kısımlan simle işlenmiştirKollu olan cepkenlerin önüsırtı ve kollarıda işlidir Kollu cepkenlerin ice, kolsuzların dışa giyildiğide olmuştur
Şalvar: Edirne kadınının ata binmesi söz konusu olmadığından giydiği şalvarın ağı düşüktürHafif oyuntulu ve paçaları dardırPaçalarında jurnal giyilenlerde kendi kumaşından pastalar (kırmalar) vardırÖzel günlerde giyilenlerde ise paçalar sim ve gaytan işlemelidir
Şalvarlann beli uçkur geçebilecek kadar geniştir Belin ön ve arkadaki kısmında delik vardır Bu delik bölümlerinden uçkur geçirilir Arkadan bağlanarak şalvarın beli sıkılır
Şalvarlar kumaştan yapılırsa işlemesizdirFakat saten gibi kumaştan yapılanların tabi taraflan, hatta ön ve arkaları aşağıya kadar işlidir
Uçkur: Pamuk ipliğinden dokunmuştur, uçlan kendileri göre boyanmış ipliklerle ve bolca simle işlenmiştir Sıcacık olur ve şalvarın bel kısmından geçirilir, arkaya bağlanır
Yağlık: Şalvann üzerine ve ön tarafına, misafirlere hizmet edilirken takılmaktadırUçkur gibi iki ucuda işlidir Yünden yapılanı da vardır Bunlar işli değildir
AYAĞA GİYİLENLER
Çorap: Pamuktan ya da yünden yapılmış çorap giyilir
Ayakkkabı: Kısa topuklu, atkılı ayakkkabıkundura giyilir
TAKILAR
Beşibiryerde, küpe ve bilezik takı olarak takılmaktadırKırmızı kurdeleye bağh, dizili beşi biryerde ya da yedi adetten oluşan altın takılır
ERKEK GİYSİLERİ BAŞA GİYİLENLER
Fes: Edirne'de erkeklerin başlanna çok önceleri dağıtılmış tipte sarıklar, külah ve takkeler, daha sonralan fes peşine düşüp takip fesin üzerine çember veya ipek kefiye sarıldığı görülmektedir
SIRTA GİYİLENLER
İç Gömlek: İpekten yapılmış, desenli gömlektir
Potur: Lacivert, grimavi bazende siyah çuhadan yapılmıştırAyak bilekleri ve cepleri gaytan işlemelidirBu gaytan işlemeler müşterinin arzusuna göredir
Poturlann bazılarının ağı oyuk, bazılarının ağı daha boldur Potur bu biçimlere kadar de isimlendirilirKarapınar, ruscuk ve kulaklı elde etmek üzere üç çeşittir
Karapınar Biçimi: Ağı bol olan poturdur
Ruscuk Biçimi: Ağı çalık ve dardırAyak bilekleri, cepleri kaytanlı ve çiçek işlemelidirKaytan işlemeler beş banal dokuz sıraya değin olur
Kulakh Potur: Paça çiçek işlemeli ve kulak şeklinde olup bu kulaklar ayakkkabıyi örter Poturlann dikiş yerleri çoğunlukla kaytanlıdır
Kollu Camadan: Yakası kaytanlı, kollar ve kolçaklar (dirsekler) çiçek işlemelidirişlemeler iki türlüdürBiri kesme çiçek, diğeri selvi çiçektirBu elbiselerde dikiş ekleri kaytanla tutturulur ve parçalar bu şekilde eklenir
Fermane: Kolsuz olup, kollu camadan üstüne giyilir Yelek gibi olup, fermane giyilince, salta giyilmezKesme ya da selvi çiçek işlidir
Cepken: Fermane gibidir Kollar istendiğinde takılır, çıkarılırKollan iki omuz başından arkaya sarkarCepken giyenlerin poturların ağları boldur Diz bağı denilen püsküllü şeritler baldırların üstüne bağlanır
Potur Saltası: Poturun üzerine giyilen cepkendirPoturla takım olduğu için, aynı kumaş ve renkten yapılır Kolları, yanlariı ve arkası farklı alanlara yönlendirilmiş motiflerle işlenmiştir
Mintan: Tene giyilen bir gömlektirÇizgili ya da çizgisiz kumaştan olanlan vardır Yakasız ve yanlamasına düğmelidir
Kuşak: Belde yünden ya da ipekten üretilmiş kuşak kullanılırYünden olan kışın takılır, yazın kullanılan ise ipektendir Ancak bugünlerde bulunamamaktadır
AYAĞA GİYİLENLER
Çorap: Beyaz çorap giyilir Ara Sıra arasında pembe, yeşil renkli olanlan da görülür
Yemeni: Ayakkkabı olarak deriden üretilmiş, altı köseleli ve ökçeli yemeni giyilirTulumbacı yemeni adıda verilir
AKSESUAR
Aksesuar olarak tek ve kalın zincirli veya 45 sıra gümüş zincirli, göğüste asılı gümüş saat kösteği, cepken potur giyenlerin kuşakları üzerine bağladıkları silahlıktırAyrıca boyunlarına, köşelerinde iş bulunan çevreler de takmışlardır *

 

[Yapay-Zeka]

Edirne'nin yöresel halk oyunları ve müzikleri gerçekten zengin bir kültürel mirasa sahiptir. Hora ve Karşılama gibi oyunlar, Trakya bölgesinin genel karakterini yansıtır ve bayanlar ile erkekler tarafından icra edilir. Bu oyunlarda hareketler canlıdır ve aksak ritim yaygındır. Meydanlarda genellikle çift davul ve zurna eşliğinde oynanırken, kapalı yerlerde ve salonlarda sazlar, tef, darbuka ve zilli maşa gibi müzik aletleri oyunlara eşlik eder.

Edirne yöresine ait pek çok oyun çeşidi bulunmaktadır. Bunlar arasında Kabadayı, Çaput, Sülümanaga, Kasap, Eski Kasap, Balkan Gaydasi, Pomak Gaydasi, Zigos, Fatos, Anzuyla Kanber, Sirto, Selanik, Kazibem gibi oyunlar yer almaktadır. Bu oyunlara eşlik eden müzik aletleri arasında klarnet, kaba zurna, davul, meydan sazı, tef, darbuka ve zilli maşa bulunmaktadır.

Edirne yöresinin kadın giysilerinde sade, rahat ve kapalı olmayan giyim tarzı öne çıkar. Baş örtüsü olarak genellikle ipekten yapılmış grep (krep) veya yemeni kullanılır. Kadınların sırtlarına giydikleri bürümcük ve cepken gibi giysilerde genellikle işlemeler ve detaylar dikkat çeker. Ayak giyiminde ise çorap ve düşük topuklu ayakkabılar tercih edilir.

Erkek giysilerinde ise fes, iç gömlek, potur, camadan, fermane, cepken gibi parçalar bulunmaktadır. Şık ve detaylı işlemelerle süslenen bu giysiler, Edirne'nin kültürel zenginliğini yansıtır. Ayak giyiminde ise beyaz çorap ve deri yemeni tercih edilirken, aksesuar olarak gümüş zincirler ve silahlık gibi detaylar da kullanılmaktadır.

Edirne yöresinin bu zengin oyun ve kıyafet kültürü, geçmişten günümüze kadar gelen bir miras olarak hala yaşatılmaktadır. Bu geleneklerin korunması ve gelecek nesillere aktarılması önemlidir.