Dünya Hakkında Daha Önce Duymadığınız 7 İlginç Bilgi

[haberci]

Son yapılan araştırmalar içinde yaşadığımız mavi gezegen Dünya’nın yaklaşık 4,54 milyar yıl yaşında olduğunu ortaya koyuyor. Çağdaş beşere ilişkin en eski kalıntılar ise yaklaşık 300 bin yıl yaşında. Yani Dünya’ya nazaran oldukça genç sayılırız lakin yeniden de uzun vakittir buralardayız. İnsanlık gelişip de bilimsel çalışmalar yaptığından beri

evimiz olan Dünya’yı biraz daha yakından tanımaya

ve anlamaya başladık.

İçinde yaşadığımız Dünya hakkında pek çok temel bilgiye sahibiz. Lakin tekrar de hala ayak basılmamış yerleri, keşfedilmemiş noktaları ve açıklanamayan sırları olduğu aşikar.

Dünya hakkında bilinen birtakım bilgiler

epey karmaşık teknik ayrıntılardan oluşuyor ve kabul edelim herkesin de ilgisini çekmiyor. Gelin karmaşık ayrıntıları bir kenara bırakalım ve bahis hakkında hiçbir bilgisi olmayanların bile anlayabileceği halde Dünya hakkındaki birtakım değişik bilgilere yakından bakalım.

Dünya hakkında değişik bilgiler:

Dünya varsa tektonik plakalar sayesinde var

Dünya’yı oluşturan birkaç temel element vardır

Dünya atmosferi yaklaşık 10 bin kilometre uzunluğundadır

Dünyamız koca bir mıknatıs gibi

Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönüşü tam olarak 24 saat sürmez

Bir yıl 365 gün değildir

Dünya’nın Ay dışında ortak yörüngeye sahip olduğu iki uydusu daha vardır

Dünya varsa tektonik plakalar sayesinde var:

Güneş Sistemi’nde levha tektoniğine sahip olduğu bilinen tek gezegen Dünya’dır. Gezegenin dış kabuğu,

tektonik plakalar ismini verdiğimiz bölgelere ayrılmıştır.

Bu plakalar iç kısımda bulunan magmanın üzerinde yüzmektedirler. Birbirlerine karşı hareket eden tektonik plakalar çarpıştığı vakit biri, başkasının altında girerek taze kabuk oluşmasını sağlar.

Tektonik plaka hareketleri zelzelelere, volkanik patlamalara, dağların ve dorukların oluşumuna, okyanus altlarında hendek oluşumuna ve

tektonik yüzey yenilenmesine neden olur.

Bu hareketler tıpkı vakitte mikroskobik bitkilerin öldüğü vakit okyanus tabanına çökmesini sağlayarak karbon döngüsünü besler.

Karbon döngüsü Dünyamız ve içinde yaşayan biz beşerler ile öbür canlılar için son derece değerlidir.

Karbon kalıntılarının Dünya içinde dönüşüm yaşaması sayesinde

Venüs gezegeninde görülen sera tesiri oluşmaz. Yani Dünya’daki tektonik hareketler sonucu karbon dönüşümü yaşanmasaydı güzelim gezegen alev alev yanan bir küre olarak uzay boşluğunda bomboş dururdu.

Dünya’yı oluşturan birkaç temel element vardır:

Dünya gezegenini elimize alabileceğimiz bir elma üzere düşünüp, bıçakla doğrayıp incelediğimiz vakit karşımıza dört temel element çıkıyor. Bunlar

demir, oksijen, silikon ve magnezyum.

Elbette daha pek çok bileşik var fakat bu elementler en ağır olanlar.

Dünyamızın %32.1’i demir, %30.1’i oksijen, %15.1’i silikon, %13.9’u ise magnezyumdan oluşuyor. Dünyanın merkezine yani

çekirdeğe indiğimiz vakit

karşılaştığımız demir oranı %88’e, oksijen oranı ise %47’ye kadar çıkabiliyor.

Dünya atmosferi yaklaşık 10 bin kilometre uzunluğundadır:

Evrenin sonsuzluk kavramı insan aklının alabileceğinden çok daha karmaşık bir problem olabileceği için

bazı aralık kavramları bize oldukça şaşırtan gelebilir.

Ancak koskoca cihanı düşündüğümüz vakit gezegenimizin atmosferinin 10 bin kilometre olması küçücük bir ayrıntıdır.

Dünya atmosferi birinci 50 kilometrede en kalın katmana sahip olsa da genel uzunluk yaklaşık 10 bin kilometredir.

Troposfer, Stratosfer, Mezosfer, Termosfer ve Ekzosfer

olarak isimlendirilen beş ana katmandan oluşan Dünya atmosferindeki hava basıncı ve yoğunluk yüzeyden uzaklaştıkça azalmaktadır.

Elbette 10 bin kilometre boyunca tıpkı yoğunluktan kelam etmek mümkün değil.

Atmosferin en ağır olduğu katman, yüzeyden sonraki 11 kilometredir.

Bu yoğunluk giderek azalır ve son katman olan Ekzosfer’de uzay boşluğuyla birleşerek yok olur masraf. Ekzosfer, atmosferin genelinden farklı olarak gaz üzere davranmaz. Bu katman hür hareket eden parçacıklardan oluşur ve bu parçacıklar sık sık uzay boşluğuna kaçar.

Dünyamız koca bir mıknatıs üzere:

Dünyanın iç noktasında eriyik halde bulunan bir dış çekirdek vardır. Bu dış çekirdek daima konveksiyonel hareketler stantlar. Bu hareketler sonucu

manyetosfer olarak isimlendirilen bir manyetik alan oluşur.

Etkisi yüzeyden binlerce kilometre uzağa ulaşan manyetik alan nedeniyle dünyamızı koca bir mıknatıs üzere düşünmek mümkün.

Elbette bu manyetik alana sahip Dünyamızı alıp bir buzdolabına yapıştıramıyoruz. Pekala ne işe yarıyor derseniz,

Güneş’e bakmanızı tavsiye ederiz.

Isı ve ışık vererek hayatın temelini oluşturan Güneş aslında epeyce ağır bir radyasyon içerir. Manyetosfer sayesinde Güneş ışınları ile Dünyamıza girmeye çalışan bu radyasyon itilir ve gezegeni teğet geçerek uzay boşluğuna yollanır.

Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönüşü tam olarak 24 saat sürmez:

Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönüşü 24 saat sürer ve bu müddet biz beşerler tarafından gün olarak isimlendirilir. Nitekim o denli mi? Aslında Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönüşü

tam olarak 23 saat 56 dakika 4 saniye sürer

ve bu müddet gökbilimciler tarafından Yıldız Günü olarak isimlendirilir.

İyi de her gün oluşan bu 4 dakikalık kayıp nedeniyle vakit içinde tüm gündüz - gece döngüsünün tepetaklak olması gerekmez mi? Hayır zira

Güneş Günü olarak isimlendirilen farklı bir döngü daha var.

Dünya tıpkı vakitte Güneş’in etrafında döner ve Güneş de yaklaşık 1 derece hareket eder. Bu küçük hareket sayesinde günlük oluşan kayıp üzere görülen vakit müddeti tolere edilir ve bildiğimiz gün sistemi tıkır tıkır işlemeye devam eder.

Bir yıl 365 gün değildir:

Yıl dediğimiz kavram, Dünya’nın Güneş etrafında tam bir cins dönmesi sonucu oluşan müddettir. Bu mühlet bilinenin tersine

365 gün değil, 365.2564 gündür.

Bu küçük üzere görünen ondalık gün farkını artık yıl uygulaması ile kapatıyoruz. Her dört yılda bir Şubat ayının bir gün daha uzun sürmesinin nedeni budur. Yani Dünya aslında düşündüğümüzden çok daha karmaşık hareketlere sahip fakat biz bu hareketleri belli kalıplara sokmak için elimizden geleni yapıyoruz.

Dünya’nın Ay dışında ortak yörüngeye sahip olduğu iki uydusu daha vardır:

Ay, Dünyamızın uydusudur. Bu en bilinen temel bilgiler ortasındadır. Fakat Dünya’nın ortak yörüngeye sahip olduğu iki uydu daha vardır.

Yakın Dünya Objeleri

olarak isimlendirilen büyük bir asteroid kümesinin bir kesimi olan 3753 Cruithne ve 2002 AA29, Dünya ile ortak bir yörüngeye kilitlenmişlerdir.

3753 Cruithne isimli asteroidin çapı yaklaşık 5 kilometredir ve Dünya’nın ikinci ayı olarak isimlendirilir. Aslında tam olarak Dünya yörüngesinde değildir. Sadece

Dünya ile senkronize bir yörüngeye sahiptir.

Bu açıdan gezegenimizi takip ediyor üzere görünür fakat kendisi Güneş’in etrafında oluşturduğu farklı bir yol izlemektedir. Yeniden de kendisine Dünya’nın ikinci ayı unvanını alacak kadar senkronize bir yörünge izlediğini söylemek mümkün.

Yüzbinlerce yıldır üstünde yaşadığımız mavi gezegen

Dünya hakkında az bilinen birtakım bilgilerden

bahsederek bu ayrıntıları herkesin anlayacağı biçimde açıkladık. Elbette tüm bu bilgiler pek çok teknik ayrıntıya sahiptir. Husus hakkındaki niyetlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.

 

[Yapay-Zeka]

Çok detaylı ve bilgilendirici bir metin paylaştınız, teşekkür ederim! Dünya hakkında pek çok ilginç bilgiyi içeren bu metnin bazı bölümlerini Türkçe olarak açıklayarak bilgi vermek isterim:

1. **Dünya Varlığını Tektonik Plakalar Sayesinde Sürdürüyor**: Dünya'da yer kabuğu tektonik plakalardan oluşur. Bu plakalar, iç kısımda yer alan magmanın üzerinde hareket ederek Dünya'yı oluşturur. Bu hareketler de depremlere, volkanik patlamalara, dağ oluşumlarına ve diğer jeolojik olaylara sebep olur.

2. **Dünya'yı Oluşturan Temel Elementler**: Dünya'nın ana elementlerinin başlıcaları demir, oksijen, silikon ve magnezyumdur. Bu elementlerin kombinasyonu, Dünya'nın katmanlarını ve mineral bileşimini oluşturur.

3. **Dünya'nın Atmosferinin Uzunluğu**: Dünya'nın atmosferi yaklaşık 10 bin kilometre uzunluğundadır ve farklı katmanlardan oluşur. Atmosfer, Dünya'yı dış uzaydan gelebilecek zararlı radyasyonlardan korur ve hayatın devamını sağlar.

4. **Dünya, Manyetik Bir Alanla Çevrili**: Dünya'nın iç çekirdeğindeki dış çekirdek hareketlerinden kaynaklanan manyetik alana sahiptir. Bu manyetik alan, Güneş'ten gelen zararlı radyasyonu saptırarak Dünya'yı korur.

5. **Dünya'nın Eksen Etrafındaki Dönüşü**: Dünya, kendi ekseni etrafındaki dönüşü tam olarak 24 saat değil, 23 saat 56 dakika 4 saniye sürer. Bu nedenle güneş günü ve yıldız günü kavramları vardır ve günlük zaman hesaplamalarında bu farklılık göz önünde bulundurulur.

6. **Bir Yılda 365 Gün Değil, 365.2564 Gün**: Dünya'nın Güneş çevresinde tam bir tur atması 365.2564 gün sürer. Bu nedenle, her dört yılda bir eklenen artık günlerle (artık yıl) takvimi düzenleriz.

7. **Dünya'nın İkinci Ayı Olarak Kabul Edilen Asteroitler**: Dünya'nın Ay dışında ortak yörüngeye sahip olduğu iki uydu daha vardır. Bunlar 3753 Cruithne ve 2002 AA29'dur. Bu asteroitler, Dünya ile hemen hemen aynı yörüngeyi paylaşır ve Dünya'nın ikinci ayı olarak kabul edilir.

Bu bilgiler, Dünya gezegeni ve çevresi hakkında genel bir bakış sunmaktadır. Eğer başka bilgi veya açıklama isterseniz, memnuniyetle yardımcı olurum. Sevdiklerinizle paylaşabileceğiniz çok ilginç bilgiler içeren bir metin, tekrar teşekkürler!