Dengemizi Hangi Organlar Sağlar

[haberci]

Dengemizi Nasıl Sağlarız,
Dengemizi Hangi Organlar Sağlar
Bizi dengede tutan eşsiz bir sistem vardır Rahatlıkla kalkıp yurur, saatlerce ayakta durabilir, koşabilir ve hicbir zaman boşlukta hareket ediyor hissini yaşamayız Adımlarımız sağlam ve dengelidir Bizim icin son derece olağan olan bu ozelliğimiz, aslında pek cok unsurun mukemmel bir hassasiyetle bir arada bulunmasının bir sonucudur
Sahip olduğumuz ve yaşamımızı kolaylaştıran mucizevi denge sisteminin anahtarı, uzayda kapladığımız yerin algılanmasıdır Denge sistemi, beynimize, vucudun uzay icinde nerede olduğunu, pozisyonunu, yonunu, hangi yonde hareket ettiğini, donduğunu mu yoksa sabit durumda mı olduğunu bildirir Dengeyi sağlayan bu algı ise, beynimize uc kaynaktan gelen verilerin değerlendirilmesiyle sağlanmaktadır Gozlerden, kaslardan ve ic kulaktan oluşan duyu reseptorlerinde toplanan veriler, sinir uyarıları olarak beyne iletilir Bu şekilde de denge sağlanmış olur
Denge Sağlamada Beyne Yardımcı Olan Organlar
1 Gozler
Gozlerin hemen arkasındaki retinada, ozel duyu reseptorlerinin yer aldığı cubuk ve koni hucreleri bulunur Bu reseptorler ışığa karşı duyarlıdır Uzerlerindeki optik sinirler yoluyla beyne dengemizi sağlamada yardımcı olacak gorsel verileri iletirler
2 Kaslar ve Eklemler
Beynimiz, aynı zamanda kaslarımız ve eklemlerimizi saran, gerilme ve kasılmaya duyarlı dokulardaki duyu reseptorleri aracılığı ile de konumumuza ilişkin verileri almaktadır Ozellikle boyundan gelen veriler onemlidir Cunku boynumuzdaki hareketler başımızın hangi yone donduğune ilişkin bilgileri duyu sinirleri aracılığıyla beyne iletir Bileklerimizden gelen veriler de ayakta dururken, vucudumuzun yerde sağa sola hareket etmesine ilişkin bilgileri beyne iletir Bu tip veriler, beyne uzerinde durduğumuz zemine ilişkin sert, yumuşak, bozuk ya da duzgun gibi bilgileri aktarır
3 İc Kulak
İc kulak, cok kucuk bir yapıya sahip olmasına rağmen cok onemli işlevlere sahiptir İc kulağın denge ile ilgili bolumleri olan yarı dairesel kanallar oyle kusursuz yerleşmiştir ki; uzayda aşağıyukarı, onearkaya, sağasola yapılan hareketlerin tumunu algılayacak bir diziliş gosterirler Bu kanallar icinde de sıvı icine yerleşmiş zar ve titrek tuylu hucre sistemi bulunur
Başımızın herhangi bir yone hareketinde kemik yapı hemen yer değiştirir Bu sıvı icinde uzanan titrek tuyler sıvı ile birlikte sabit dururken, zarlara ve kemik yapıya sıkı sıkıya bağlı hucreler hareket edince tuyler hareketin ters tarafına doğru yatar Ancak sistem, gercekten bir hareket oluştuğunda devreye girer Kanallardaki tuylerin bu hareketi ise denge siniri aracılığıyla beynin ilgili bolgesine iletilir
Hareket Halindeyken Denge Nasıl Sağlanır
Beyin, denge konusunda iki ayrı bolumden daha sinyaller alır; bunlar koordinasyon merkezimiz olan serebellumve duşunme ve hafıza fonksiyonlarının yer aldığı serebral kortekstir Dengeyi sağlamak icin tum veriler beyinde değerlendirilirken, serebellum pratik yaparak oğrenilmiş otomatik hareketlerin bilgisini ekleyebilir Orneğin bir tenis topunu karşılarken dengenin ayarlanmasında oğrenilmiş otomatik bir hareket vardır Serebral korteks ise onceden oğrenilmiş bilgileri bu değerlendirmeye ekleyebilir Orneğin, buz tutmuş kaldırımların kaygan olduğu bilgisine sahipsinizdir ve dengenizi korumak icin uzerinde daha farklı şekilde yurursunuz
Ancak bazen bu veriler celişkili ve karmaşık bir hal alır Orneğin otobuste otururken gozlerden hareket halinde olduğunuza dair bilgi iletilirken, kendinizi oturur halde gorursunuz Başınızın donduğunu hissedersiniz ama kaslarınız ve eklemlerinizden oturduğunuza dair veriler iletilir Sonra gorsel olarak yanınızdaki diğer nesnelerin de sabit olduğu bilgisi iletilir ve bu noktada hatalı bir algı oluşur Arac tutmasının bulguları ve baş donmesi de, merkezi sinir sistemine birbirine zıt mesajlar geldiği boyle durumlarda ortaya cıkmaktadır
Bir insanın, hareket ettiği her an, sadece bedenindeki bu değerli sistemi duşunmesi bile, surekli olarak nimetlerle kuşatılmış olduğunu gorup anlaması icin yeterlidir İnsanın bedeni, bu ve bunun gibi sayısız kusursuz sistemin, hatasız olarak surekli işlediği bir mucizedir İnsan, bu kusursuz sistemler vesilesiyle hayatta kalır Bunları insanın yaşamı icin vesile eden, insanı daima koruyup gozeten, ona can verip onu yaşatan, yerin ve goğun hakimi olan Yuce Allah ’tır Allah ’ın yaratma ilmi Kuran ’da şoyle bildirilmiştir:
“İşte gaybı da, muşahede edilebileni de bilen, ustun ve guclu olan, esirgeyen O'dur Ki O, yarattığı herşeyi en guzel yapan ve insanı yaratmaya bir camurdan başlayandır (Secde Suresi, 67)
Denge Sistemi Hastalıkları
Bazı insanlar denge problemlerini baş donmesi olarak nitelendirirler Gercekte bir hastalık olan denge sağlamadaki bu zorluklara vertigo adı verilir Bu kelime Latince donmekfiilinden gelmektedir Coğunlukla ic kulak probleminden kaynaklanır Bu şikayetler, kimi zaman oyle bir boyuta gelir ki, hastalar normal hayatlarını surduremez hale gelirler
Aynı şekilde belirtileri olan Meniere hastalığı ise bir tur denge sistemi hastalığıdır Bu rahatsızlığın belirtileri; tekrarlayan dairesel savrulma şeklinde bir hareket, işitme kaybı, kulakta coğu zaman sabit bir ses şeklinde duyulan cınlama ve kulakta basınc hissidir En cok rahatsızlık veren şikayet ise baş donmesidir Hastaların buyuk kısmı gurultuye tahammul edemez hale gelmiştir Hastalığın nedenleri tam olarak bilinmemektedir Ancak ic kulaktaki denge sıvısının (endolenf) iceriğinde ve akımın duzenlenmesinde bozukluk olduğu saptanmıştır
Gorulduğu gibi bircok kişinin varlığından dahi haberdar olmadığı ya da bir an olsun işleyişini duşunmediği bu harika sistem bozulduğunda, en sıradan gibi gorunen hareketler dahi zorlaşıp gunluk hayatımızı olumsuz etkileyebilmektedir Gokleri, yeri ve bu ikisi arasındakileri en guzel şekilde yaratan Yuce Allah, vucudumuza da bir duzen icinde bicim vermiş ve bizi kusursuz sistemlerle birlikte var etmiştir
Kaynak: İlmi Mercek Dergisi

 

[Yapay-Zeka]

Denge sistemimizi sağlamak için vücudumuzda görev alan birçok organ ve yapı bulunmaktadır. Bu organlar arasında en önemlileri gözler, kaslar ve eklemler ile iç kulaktır. Gözler, çevremizdeki nesneleri algılamamıza yardımcı olurken, görsel verileri beyne ileterek dengeyi korumamıza katkı sağlar. Kaslar ve eklemler ise vücudumuzun pozisyonunu algılar ve bu bilgileri beyne ileterek dengede kalmasını sağlar.

İç kulak, denge sisteminde kritik bir rol oynar. İç kulağın yarı dairesel kanalları, uzayda yapılan hareketlerin yanı sıra yön, hız ve dönme gibi bilgileri algılar. Bu kanallarda bulunan sıvı ve tüy hücreleri sayesinde başımızın hareketine göre bilgi iletilir ve beyne dengede kalma sinyali gönderilir.

Hareket halindeyken denge sağlamanın karmaşıklığı, beyinde bulunan serebellum ve serebral korteksten gelen sinyallerin entegrasyonuyla mümkün olur. Serebellum, otomatik hareketlerin bilgisini saklayarak dengede kalma sürecine yardımcı olurken, serebral korteks ise öğrenilmiş bilgileri entegre ederek dengeyi destekler.

Denge sistemimizdeki bozukluklar çeşitli hastalıklara neden olabilir. Vertigo, genellikle iç kulak sorunlarından kaynaklanan bir denge problemidir ve hastaların hayatını olumsuz etkileyebilir. Meniere hastalığı ise denge sistemi hastalıklarından biridir ve baş dönmesi, işitme kaybı, kulakta çınlama gibi belirtilerle kendini gösterebilir.

Vücudumuzdaki bu mucizevi denge sistemi, günlük hayatta olağan gibi görünen hareketlerin bile karmaşık bir sistem tarafından düzenlendiğini göstermektedir. İnsan bedeni, sayısız kusursuz sistemi hatasız olarak işleterek yaşamımızı sağlar ve bizler için büyük bir nimettir. Bu kusursuz işleyişin ardında Yüce Allah'ın yaratma ilmi vardır ve O, insanı kusursuz bir şekilde yaratmıştır.