Denge Nedir ve Denge Nasıl Geliştirilir?

[SoruCevap]

İki ayak uzerinde dik durabilmek ve dik bir bicimde yurume eylemini gercekleştirmek oldukca ciddi bir denge ister Boyle bir dengenin sağlanması ise vucuttaki bircok sistemin birlikte calışmasının urunudur Bu sistemler vucudu dik tutabilmek ve ayakta dik bir bicimde durabilmeyi sağlamak icin birlikte calışırlar İnsan vucudunda dengenin sağlanmasına yardımcı uc ana sistem vardır
Gorsel sistem: Vucudunuzdaki gorsel sistem, cevrenizdeki nesnelerin nerede olduğunun resmini ve bununla birlikte bulunduğunuz cevreye gore sizin nerede konumlandığınızı da beyninize aktarır Zaman zaman gorme bozukluğuna denge kaybı yaşanmaktadır Vucudunuzdaki gorsel sistem dengenizi sağlamak icin vestibuler sistemle yakın ilişki icerisindedir
Vestibuler sistem: Kulağınızın icinde beyninize kafanızın bulunduğu konum ve kafanıza etki eden kuvvetler ile ilgili bilgiler yollayan ozel yapılar bulunur Bu yapılar kademe şeklindedir ve icleri sıvı doludur, kafanızın hareketiyle birlikte bu sıvılar yer değiştirdikce sinirler uyarılır ve sinirlerin oluşturduğu bu sinyaller beyne gonderilir Kafanızın dengeye uygun bicimde konumlanması vestibuler sistemin başlıca gorevlerinden biridir Vestibuler sistem kafa ve goz hareketlerinin koordinasyonunu sağlamak icin gorsel sistemle yakın ilişki icerisindedir
Propriyoseptif sistem: Kas, eklem ve tendonlarınızda vucudunuzun ve uzuvlarınızın konumunun beyin tarafından algılanmasına yardımcı olan ozel hucreler bulunmaktadır Bu hucreler aynı zamanda bir kas veya eklem uzerindeki baskı ve kuvvet miktarı hakkında da beyne bilgi gonderirler Propriyoseptif sistem, beyninizin ne ceşit bir zeminde oturduğunuzu ya da vucudunuzun nasıl konumlandığını anlamasına yardımcı olur
Bu sistemlerden herhangi birinin ya da birkacının hasar gormesi insanlarda denge kaybına yol acar Yaşlılık da bu uc sistemin calışma verimliliğini duşurebilir ve buna bağlı denge kaybı yaşanabilir
Kas – iskelet sistemi ile sinir sisteminin de denge sağlanmasında cok ciddi bir rolu bulunur Bu sistemlerden herhangi birinde yaşanan bozukluk normal bir bicimde ayakta durmayı veya yurumeyi engelleyebilir Sıklıkla karşılaşılan bozukluklardan bazıları:
• Kuvvet kaybı
• Vucut esnekliğinin kaybedilmesi
• Omurgaya bağlı şekil bozuklukları
• Reflekslerin zayıflaması
Denge sağlamada sıkıntı yaşayan insanlarda duşme riski bulunur mu?
Herhangi bir insanın dengesini kaybetmesi ve yere duşmesi gundelik hayatta bile zaman zaman karşılaşılan bir durumdur Fakat bazı insanlar surekli olarak denge sağlayamama ve ayakta duramama riskiyle karşı karşıyadır
Yaşlı yetişkinler: Yaşlı insanlar sıklıkla denge kaybı yaşar ve duşmek onlar icin oldukca risklidir Yaşlılarda denge kaybı kaslarda zayıflama, esneklik kaybı ve reflekslerin zayıflaması gibi yaşlılığa bağlı rahatsızlıklardan kaynaklanır Ayrıca insanlar yaşlandıkca belirli oranlarda gorme kaybına uğrarlar, gorsel sistemdeki bu zayıflama da yaşlı insanların ayakta duramamasına ve dengelerini kaybedip duşmelerine yol acabilir Ayrıca yaşlandıkca insanlarda omurga şeklinde bozulmalar gorulur Bu durumda vucuttaki ağırlık merkezi değişir ve duruş, yurume şekli ve ağırlık merkezi değişikliğine bağlı denge kaybı ve denge kaybına bağlı duşme riski de artar
Gorme bozukluğu olanlar: Gorme bozukluğu vucudun ve vucut cevresindeki nesnelerin kesin konumları hakkında beyne yanlış bilgiler yollanmasına sebep olur Bu durum da vucutta denge kaybına yol acar
Ağır ayak ve bacak sakatlığı gecirenler: Bir veya daha fazla bacakta yaşanan ciddi sakatlıklar kaslarda zayıflamaya ve propriyoseptik sistemde bozulmalara yol acabilir Bacaklardaki zayıflama duruş ya da yuruyuşte bozulmaya yol acabilir, bu da denge kaybına ve buna bağlı duşmelere sebep olabilir
Denge sağlama sıkıntısı olanlar: Daha once denge kaybına bağlı duşme yaşayan insanlar diğerlerine kıyasla cok daha buyuk risk altındadır
Denge Geliştirilen Bir Ozellik Midir?

Vucutta denge sağlayan sistemler dengeyi arttırmak ve denge kaybına bağlı duşmeler yaşamamak adına kuvvetlendirilebilir Kasların kuvvetlenmesi icin ceşitli kas egzersizleri, reflekslerin gelişmesi icinse belirli denge egzersizleri yapılarak denge kaybına bağlı duşmeler en aza indirgenebilir Ayrıca denge kaybına bağlı duşme sıkıntısı yaşayan hastanın evinde yapılacak ufak duzenlemeler hastanın guvenliğini arttırabilir ve duşmeleri engelleyici olabilir Vestibuler sistemdeki bozulmalar baş donmesi ve sersemlemeye sebep olabilir ve cok ciddi derecelerde denge kaybına yol acabilir Sık olarak baş donmeleri yaşıyor ve sersemleme geciriyorsanız lutfen bir doktora danışın Doktorunuz ve fizik tedavi uzmanınız baş donmenizin sebebini belirleyecek, semptomların indirgenmesi ve dengenizin sağlanması icin ceşitli tedaviler uygulayacaklardır
Ayrıca denge egzersizlerinin sizin icin guvenli olup olmadığını bilmek adına bir fizik tedavi uzmanına danışmanızı da tavsiye ediyoruz Fizik tedavi uzmanları bu konuda sizi bilgilendirecek, denge kaybına yol acan bozuklukları tespit edecek ve egzersizlerinizi bu yonde uygulamanız icin sizi yonlendirecektir Dik yurume ve ayakta durmada sıkıntı yaşıyorsanız bir demarş değerlendirmesi isteyebilirsiniz Ayrıca fizik tedavi uzmanınız dik yurume ve denge sağlama icin hangi destek aletinin vucudunuza daha uygun olduğunu bilecektir
Denge vucuttaki bircok sistemin karmaşık bir bicimde ortaklaşa calışmasının urunudur Bu sistemlerin hangileri olduğunu bilmek ve nasıl calıştıklarını anlamak denge kaybına sebep olan rahatsızlıkları da anlamanızı sağlayacak, dengenizi arttırmak ve duşme riskinizi azaltmanıza yardımcı olacaktır