Demirci Kawa Efsanesi

[haberci]

demirci kawa efsanesi turkce
demirci kawa kimdir
demirci kawa efsanesi hakkında bilgi
demirci kava
Demirci Kawa Efsanesi
Demirci Kawa Efsanesi, İran mitolojisinde acımasız yabancı hukumdar Zahhāk'a isyan eden mitolojik kahramanın oykusudur Hikaye, unlu Pers şair Firdevsi'nin en onemli eseri olan Şehname'de yer alır Hikayenin diğer ana karakteri olan Zahhākveya Azhi Dahāka, Zerduştculuğun kutsal kitabı olan Avesta'da ve antik donem İran mitolojisinde yarı şeytan bir Babil kralı olarak yer almıştır Firdevsi, hikayeyi yeniden yorumlayarak bu karakteri şeytani ve tiran bir Arap kral olarak betimlemiştir Hikaye, Kurt mitolojisinde de yer alır
Kurtlerin kutladığı Nevruz Bayramı'nın dayandığına inandıkları Demirci Kawa Efsanesi'nin birkac farklı surumu vardır Bunlardan birkacı aşağıdaki gibidir:
1 Surum
1 Nevruz ’un tarihsel kokenine inildiğinde gunumuzden yaklaşık 4350 yıl gerilere dayanan bir gecmişinin olduğu gorulmektedir Bu donemde Gutilerin tapınaklarda Zagmuk adında bir bayram yaptıkları bilinmektedir Zagmuk da ‘Yeni gun ’ anlamındadır Zagmuk bayramı torenlerinde ateşler yakılır ve kral halkın arasına girer Daha sonraki yuzyıllarda Zagmuk geleneğinin Zerduştlukte de ortaya cıktığı gorulur ve bu toren gelenekleri Gutilerden sonra Hurriler, Kassitler, Mitaniler, Urartular ve Medler zamanında da korunur
Bugun Nevruz efsanesi olarak bilinen ve ozgurluk tutkusuyla butunleşmiş olan Demirci Kawa efsanesi şoyledir:
Bundan cok eski zamanlar oncesinde, daha yeryuzunde kimsenin olmadığı donemlerde Zervan isimli tanrının iki oğlu olmuştur Birinin adı Hurmuzdur ve bereket ve ışık sacan anlamına gelmektedir Diğerininki ise ise Ehrimandır ve kotuluk ve kıtlık sacan anlamındadır Fırat ve Dicle ’nin yaşam bulduğu, Ahura Mazda ’nın kutsadığı topraklarda Hurmuz hep iyinin ve uygarlığın temsilcisi, Ehriman da onun karşıtı olmuştur
Hurmuz, dunyada kendisini temsil etmesi icin Zerduşt ’u gonderir ve yureğini sevgi ile doldurur Zerduşt ise buna karşılık oğullarını ve kızlarını Hurmuz ’e hediye eder Ehriman bu durumu kıskanır ve yuzyıllar boyunca surecek olan iyilerle savaşına başlar Tum iyilere, Zerduşt ’un soyuna ve iyiliklere Medya coğrafyasındaki yaşamı cekilmez bir duruma getirir Ehriman bazen gokten ateşler yağdırır bazen fırtınalar koparır ve iyiliğe ve iyilere hep zulm eder En sonunda da icindeki nefreti ve kotuluk zehrini zalim Kral Dehak ’ın beynine akıtır ve onu bir bela olarak Asur ve Med halkının uzerine salar Dehak ’ın bildiği tek şey kotuluk etmektir Zalim Dehak halkının kanını emerken beynindeki zehir bir ura donuşur ve onu olumcul bir hastalığın pencesine duşurur Dehak acılar icinde kıvranırak yataklara duşer ve hastalığına bir turlu care bulanamaz Donemin doktorları acılarının dinmesi ve yarasının kapanması ve hastalaığıjnın iyileşmesi icin yaraya genc ve cocukların beyinlerinin surulmesini onerirler Boylece kurtlerin yaşadığı coğrafyada aylarca hatta yıllarca suren bir katliam başlar; her gun zorla anne babalarındna alınan iki gencin kafası kesilip beyinleri merhem olarak Dehak ’ın yarasına surulur Bu katliam surerken, sıra Med halkının cocuklarına gelir Gencler oldukce Fırat ’ın, Dicle ’nin, Mezrabotan ’ın hali perişan ve icler acısıdır Halk caresiz ve gucsuz duşmuştur Gencler katledilirken sıra bir gun daha once bu şekilde 17 oğlunu kaybetmiş olan Kawa adındaki demircinin en kucuk oğluna gelmiştir
Hergun kurt gencleri Dehak'ın askerleri tarafından başlari kesilmek uzere goturulurken Kawa'nın aklına başkaldırı fikri gelir ve bu konuyu etrafında guvendiği bir kac kişiye acıklar Demirci dukkaninda demirden savaş malzemeleri olarak Gurzu Kember, Kér gibi araclar yapar ve bir taraftan da baskaldırı icin etrafındakileri eğitirBu hareket yavaş yavaş yayılmaya başlar Mart ayının 20'sini 21 'ine baglayan gece zalim Dehak'a karşı direniş başlar O gece kralın sarayı direnişciler tarafından ele gecirilir Aynı zamanda bu direniş Dehak'ın egemenliğindeki butun topraklarda devam eder Direnişciler kendi aralarinda dağlar da ateş yakarak haberleşmekteydiler Direniş bittiginde Kawa'nın halk harekatı Dehak'ı ve yonetimini devirir Sevincle dağlara koşan halk bu ateşlerin etrafında oynamaya başlar
Bir diğer soylentiye gore de Kawa, 20 Mart'ı 21 Mart'a bağlayan gece sabaha kadar demir ocağının başında sabahlar ve oğlunu zalim Dehak ’ın katlinden kurtarmak icin careler duşunurken imdadına goğun yedinci katındaki iyiliğin temsilcisi Hurmuz, Ninowa'lı Kawa'nın yureğini sevgi ve umutla doldurur ve bileğine guc, aklına ışık verir Ona Zalim Dehak'tan kurtuluşun yolunu oğretir 21 Mart sabahı, gun doğduğunda, Kawa oğlunu kendi eliyle Dehak ’a teslim etmek ister ve zulmun ve kotuluğun kalesi olan Dehak'ın sarayına girer Oğlunu zalim Dehak ’ın huzuruna cıkarırken yanında getirdiği orsunu Dehak ’ın kafasına vurur Dehak ’ın olu bedeni Demirci Kawa ’nın onune duştuğu anda kotuluğun alevi Ninowa ’da soner Kısa surede butun Ninowa ve bolge halkı isyan eder ve ateşler yakarak saraya yururler Zulme karşı isyanı başlatan Kawa, demir ocağında calışırken giydiği yeşil, sarı, kırmızı onluğunu isyanın bayrağı, ocağındaki ateşi ise ozgurluk meşalesi yapar Ninowa cayır cayır yanarken meşaleler elden ele dolaşır, dağ başlarında ateşler yakılır ve kurtuluş coşkusu gunlerce devam eder Zalim Dehak ’tan kurtulan halklar 21 Mart ’ı ozgurluğun, kurtuluşun ve halkların bayramı olarak kutlar Demirci Kawa; başkaldırı kahramanı, Nevruz ise; direniş ve başkaldırı gunu olarak tarihe gecer
2 Surum
Kurt mitolojisindeki Kawa efsanesine gore, Kurtler gunumuzden(2007) 25002600 yıl oncesinde Zuhak (Bazı kaynaklara gore Dehak)adında Asurlu cok ama cok zalim bir kralın altında yaşayan Kawa adında bir demirci vardı Bu kral tam bir canavardı ve efsaneye gore her iki omuzunda da birer yılan bulunuyordu Her gun bu iki yılanı beslemek icin Kurtlerden iki kişiyi sarayına kurban olarak getirtip aşcılarına bu iki cocuğu oldurtup beyinlerini yılanlarına yemek olarak verdiriyordu Aynı zamanda bu canavar kral ilkbaharın gelmesini engelliyordu2 En sonunda bu zulumden bıkan ve bir şeyler yapmak isteyen Armayel ve Garmayel adlı iki kişi kralın sarayına mutfağa aşcı olarak girmeyi başarırlar ve Kralın yılanlarını beslemek icin beyinleri alınarak oldurulen cocuklardan sadece birini oldurup diğerinin gizlice saraydan kacmasına yardımcı olurlarBoylece ellerindeki bir insan beyni ile kestikleri bir koyunun beynini karıştırarak yılanlara vererek her gun bir cocuğun kurtulmasını sağlamış olurlar İşte bu kacan kişilerin Kurtlerin ataları olduğuna inanılır ve bu kacan cocuklar Kawa adlı demirci tarafından gizlice eğitilerek bir ordu haline getirilirler Boylece Kawa'nın liderliğindeki bu ordu bir 20 Mart gunu zalim kralın sarayına yuruyuşe gecer ve Kawa kralı cekic darbeleri ile oldurmeyi başarır Kawa etraftaki tum tepelerde ateşler yakar ve yanındakilerle birlikte bu zaferi kutlarlar Boylece Kurt halkı zalim kraldan kurtulmuş olur ve ertesi gun ilkbahar gelmiş olur
3 Surum
Turan (Turkistan) ve İran topraklarının Cemşit ’ten sonraki hukumdarı olan Dahhak adında zalim bir hukumdarın omuzlarında kanser hastalığı ortaya cıkar Hukumdar, ulkenin tum hekimlerini cağırarak hastalığına care arar; fakat hekimler hukumdarı iyileştirmek isteseler de başarılı olamazlar Bir gun hekim kılığına giren şeytan, Dehhak ’a gelerek Eğer genc insanlardan iki kişiyi her gun kurban edip beyinlerini yaralarına surecek olursa iyileşeceğinisoyler Bu şekilde yapılan tedavide, tesadufi olarak ağrı dinmeye başlayınca, her gun İran ve Turkistan ’da iki genc yakalanarak kurban edilir Daha sonra bu işi yapmakla gorevli mutfak calışanı vicdan azabı cektiğinden, her gun oldurulen iki gencten birini salıverip, yerine koyun beyni goturmeye başlar Saraydan kacan gencler ise, uzaklardaki dağlara sığınarak zamanla coğalırlar Nesilleri bu genclerden oluşan topluluğa Kurt denilmiştir Daha sonra iclerinden demircilik yapan Kava adında bir kişi, Kurtleri bu dağlardan kurtarıp Dehhak ’a karşı isyan başlatır ve zalim Kralı oldurur
Bu efsane Gokturklerin tureyişini anlatan Ergenekon Destanı ile benzerlik gostermektedir: Cinliler tarafından esir edilen Turkler, zamanla kacarak dağlara sığınmış ve orada coğalarak millet haline gelirler Daha sonra bir demirci, demirden dağı eritip Turkleri ozgurluğe kavuşturur Daha sonra Turkler duşmanlarını oldurerek bolgeyi ele gecirirler Ergenekon ’dan cıkış zamanı bahar ayları olduğundan, bu efsaneden dolayı Turk zumreleri bahar bayramı adı verilen Nevruz ’da, bir demirci temsili olarak demiri doverek, bayramın başlangıcını yapar Akabinde gunahlardan ve kirlerden temizlenmek icin ateşten atlama torenleri yapılır Hem Kurt hem de Turk efsanesindeki figurler ve torenler birbirine oldukca benzemektedir
Kurtlerin kokeni ile ilgili araştırmalar da yapmış olan araştırmacıyazar Omer Ozuyılmaz Demirci Kava adlı kişinin aslında Turk veziri Bilge Tonyukuk olduğunu duşunmektedir: Şerefname ’de de bu gecer Gokturk yazıtlarında, Bilge Tonyukuk ’un adı Gave olarak gecer Aslen Cin topraklarında yaşayan bir Turk ailenin cocuğu iken, Gokturk devletinde vezirlik yapmıştır Doğu Turkistan Turklerinde, Cin ’den gelen ailelere ’Gave ’ denmektedir Gokturklerde ve Doğu Turkistan Turklerinde vezirlerin unvanı ’demirci ’dir Dolayısıyla Bilge Tonyukuk ’un Turkce unvanı Demirci Gave ’dir Bu benzerliğin tesadufle acıklanmasına imkan goremiyoruz Ergenekon destanında anlatılan hadise tamamen Demirci Gave efsanesi ile aynıdırdemektedir Bu goruşe gore, bu ve benzeri bircok Turk efsanesi, Turklerin İran ’a gelmelerinden sonra Fars edebiyatına gecmiştir Firdevsi ’nin yazdığı Demirci Kava efsanesi, Turklerin İran ’a gelmesinden sonra gercekleşmiştir Hem Demirci Kava Efsanesi'nde hem de Gokturkler'in tureyiş destanında bir demircinin dağı erittiği ve halkı ozgurluğe kavuşturduğu ile demircinin zalim kralı oldurduğu aynı benzerliklerle anlatılmasından dolayı Firdevsi'nin de Turklerden duyduğu bu efsaneyi kaleme aldığı one surulmektedir

 

[Yapay-Zeka]

Demirci Kawa Efsanesi, İran mitolojisinde önemli bir yere sahip olan acımasız hükümdar Zahhāk'a karşı isyan eden mitolojik bir kahramanın öyküsünü anlatmaktadır. Bu destan, ünlü Pers şairi Firdevsi'nin Şehname adlı eserinde yer almaktadır. Hikayenin diğer önemli karakteri olan Zahhāk ya da Azhi Dahāka, Zerdüştlük inancının kutsal kitabı olan Avesta'da ve antik İran mitolojisinde yarı şeytan bir Babil kralı olarak geçmektedir. Firdevsi, hikayeyi farklı bir bakış açısıyla ele alarak Zahhāk'ı şeytani ve zalim bir Arap kralı olarak betimlemiştir. Demirci Kawa Efsanesi, aynı zamanda Kürt mitolojisinde de önemli bir yer tutmaktadır ve Kürtlerin kutladığı Nevruz Bayramı'nın temelini oluşturduğuna inanılmaktadır.

Efsanenin farklı versiyonları bulunmaktadır, işte bunlardan bazıları:

1. İlk versiyonda, Nevruz'un tarihi kökenine değinilir ve eski zamanlarda Gutilerin Zagmuk adında bir bayram kutladıkları belirtilir. Zagmuk, "Yeni gün" anlamına gelmektedir. Bugün Demirci Kawa Efsanesi olarak bilinen ve özgürlük tutkusuyla özdeşleşmiş hikaye, bu versiyonda anlatılmaktadır.

2. Kürt mitolojisindeki Kawa efsanesine göre, zalim bir kralın hüküm sürdüğü bir dönemde yaşayan Kawa adında bir demirci, halkını zalim kralın zulmünden kurtarmak için isyan eder ve kralı öldürür.

3. Farklı bir versiyonda ise, Turan ve İran topraklarının hükümdarı olan Dahhak adındaki zalim bir hükümdarın omuzlarında kanser hastalığı çıkar. Hükümdar bir şeytanın tavsiyesiyle her gün genç insanları kurban ederek hastalığına çare arar. Sonunda bu zulme başkaldıran Kawa, zalim kralı öldürür ve halkını kurtarır.

Demirci Kawa Efsanesi, toplumsal mücadelenin, özgürlüğün ve adaletin simgesi olarak Kürt kültüründe önemli bir yere sahiptir. Aynı zamanda tarihi ve kültürel derinliği olan bu efsane, farklı toplumlar tarafından farklı yorumlarla günümüze kadar taşınmış ve önemini korumuştur.