AdBlock kullandığınızı tespit ettik.

Bu sitenin devam edebilmesi için lütfen devre dışı bırakın.

D Vitamini Eksikliği Nasıl Giderilir? Nedir? Ne İşe Yarar?

haberci

Yeni Üye
Katılım
4 Şubat 2025
Mesajlar
51.363
Tepkime puanı
1
Puan
1
D Vitamini Nedir?
Kolekalsiferol veya güneş vitamini adı verilen D vitamini, kemiklerin gelişmesi, büyümesi için gerekli olan fosforun ve kalsiyumum ince bağırsakta emilimine yardımcı olur. Hem vücudumuz hem de yenilecek olan besinler tarafından yapılan bir hormondur. Cilt tarafından emilebilen üç vitaminden sadece birisidir.
D Vitamini İle Alakalı Bilinmesi Gerekenler
Bu vitamin yağda çözülen bir vitamindir
Parathormon salgılama işlemini düzene sokar.
Diyet esnasında alınacak olan fosfor ve kalsiyumun bağırsakta emilimini sağlamaktadır.
Kemiklerin tamiri, sertleşmesi ve büyümesi üstünde etkileri bulunur.
Bağışıklık sisteminin güçlenmesi için takviyedir.
Kas ve kemiklerin sağlığı açısından gereken vücuttaki fosfor ve kalsiyum dengesini sağlamaktadır, diş ve kemik yapısı oluşumlarını oldukça aktif bir şekilde etkiler.
Bazı kanserlere, kalp hastalıklarına ve hipertansiyona karşı koruyucu özellikleri bulunur.
D vitamini yağda çözülebilen bir vitamindir, diyet ve güneş ışığı ile elde edilir.
Ultraviyole güneş ışınlarının deri üstünde bulunan yağları harekete geçirmesi ile insan vücuda tarafından emilmiş olan vitamini üretmektedir. Ağız yolu ile alınan D vitamini yağları bağırsak duvarlarında emilmektedir.
Depresyondan korur.
Damar basıncının düzenlenmesini sağlayarak tansiyonun dengede tutar.
D vitamini insan vücudunda bulunan insülin direncini dengeler.
Tiroit fonksiyonları açısından ve kan pıhtılaşması açısından gerekli olan bir vitamindir.
Sürekli olarak vücudundan yaygın ağrıları bulunan ve sürekli yorgunluk çeken kişilerin muhakkak D vitamini açısından kontrollerini detaylı şekilde yaptırması gerekir.
D Vitamini
D Vitamini Ne İşe Yarar?
Kalsiyum Dengesi
D vitamini, vücutta bulunan kalsiyum mineralinin dengesini korur ve bu mineralin bağırsaklarda emilerek kemiklere geçmesine ve kana karışmasına olanak sağlar. Kemik oluşumuna katkı sağlayan vitamindir.
Bağışıklık Sistemi
Vücudun mikroplar açısından en önemli savunması akyuvarlar bilinmekte olan ve gelen mikropları yutarak yok etme işini yapan kan hücreleridir. Son dönemlerde yapılmış olan araştırmalar, D vitaminin akyuvarlar açısından önemli bir unsur olduğunu ortaya çıkartmıştır. Bağışıklık sistemini güçlendirmek ve hastalıklara karşı direnç oluşturmak için D vitamini almak şarttır.
Hücre Farklılaşması
Vücutta yer alan yeni hücreler belli bir dönem sonra bölünmeyi bırakır ve görevlerinden kaynaklı olarak farklılaşarak organ hücrelerine dönüşür. Vitaminin hücrelerin bu sürecinde yardımcı olur ve hücrenin çoğalmasını durdurur. Kontrolsüz şekilde çoğalacak olan hücreler kanser riski oluşturur.
Fosfor Dengesi
Fosfor mineralinin vücuda alınarak kullanılmasının dengesini D vitamini kontrol eder. Fosfor özellikle insanların diş yapılarında bulunur ve kemiklere olduğu kadar dişlere yararlı olan bir vitamindir.
Kan Basıncı ve İnsülin Üretimi
D vitamini açısından yapılmış olan deneyler, vitaminin insan vücudundaki kan şekeri dengelemeye yarayan insülin hormonuna katkı sağladığını ve kan basıncını düzenleme konusunda yardımcı olduğunu ortaya koymuştur.
Zayıflama
Yapılmış olan araştırmalar neticesinde D vitamini eksikliği olan birçok kişi diğer kişilere oranla daha çok kilo almaktadır ama D vitamini alan kişilerinde kilo vermediği ortaya çıkmıştır. Yani D vitamini kilo kontrolü açısından fayda sağlamakta ve zayıflamaya sağlamamaktadır.
Beyin
Birkaç sene öncesinde yapılmış olan araştırmalar D vitamini açısından var olan eksikliklerin beyin hastalıkları ile alakalı olabileceğini göstermiştir. Şizofreni, epilepsi, MS, parkinsan vb. hastalıkları olan kişilerde düşük oranlarda D vitamini tespiti yapılmıştır. Vücudun D vitamini sayesinde üretmiş olduğu maddeler beyin dokularında ve sinir sisteminde bulunmuş, bunun sonucunda da bilim adamları vitaminin sinir ile bağlantılı olabileceği sonucuna varmıştır.
Günlük D Vitamini Gereksinimi
İnsan vücuduna gerekli olan D vitamini çok az seviyeler olduğundan dolayı IU adı verilen özel bir birim sayesinde ölçülür. 1 UI 1 gramın milyon bir kısmına eşittir. Bu ölçü insan kafasını karıştırmaktatır. 1 yaşına gelesiye kadar bebeklerin 400 IU D vitamini alması, 1 yaşından daha büyük olan her kadın ve erkeğin, emziren ve hamileler de dahil olmak üzere 600 IU günlük D vitamini alması gerekir. 70 yaşını geçen kişilerde 800 IU alınması gerekir.
D Vitamini Nelerde, Hangi Yiyeceklerde Bulunur?
Öncelikle her insanın yeterli günlük D vitaminini vücuduna alabilmesi için güneş ışığını yarım saat görmesi yeterli olacaktır bundan ziyade D vitamini içeren besinler oldukça azdır. Doğal olan besinlerinde günümüzde margarin, soya sütü, gevrekler, süt gibi bazı ürünlere üretim esnasında D vitamini takviyeleri yapılır. Bu tarz besinleri ayırt etmek için ambalajlarının arka kısmda bulunan “içindekiler” bölümünü okumanız gerekir.
Doğal Olarak D Vitamini İçeren Besinler
Patates
Yumurta
Balık yağı
İstiridye
Uskumru
Somon
Ton balığı
Yağlı balıklar
Peynir
Tereyağı
D Vitamini Eksikliği
D vitamini almak adına insan vücudunun her gün kısa bir süreliğine de olsa güneş görmesi yeterlidir, güneş ışınlarının deriye vurması ile vücut D vitamini üretir. D vitamini konusunda eksiklik yaşayan kişiler arasında çoğunlukla soğuk ülkelerde yaşanlar, koyu renkli cilde sahip olanlar, hiç dışarı çıkmayan kişiler bulunur. D vitaminin çocuklarda eksik olması kemik yapısında şekil bozuklukları ile ortaya çıkacak olan ratişzm hastalığına, yetişkinlerde ise kemik erimesine yol açmaktadır. Sık şekilde rastlanan D vitamini eksikliğinde kemik ve kaslarda ağrılar meydana gelir.
D Vitamini Eksikliği Ne Zaman Gözlemlenir
Gıdalardan Yetersiz Düzeyde D vitamini Alımları
Anne sütünde yer alan D vitamini oldukça azdır ve hazır mamaların bazıları D vitamini ile zenginleştirilmektedir. Yaşlı olan kişilerde belli başlı rahatsızlıklardan dolayı besin alımı kısıtlandığında, yağlı balıklardan ve süt ve sütlü olan gıdalardan kaçınırlar. ayriyeten yaşlı olan kişilerde besin alımları normal olsa bile D vitamini emilimi açısından kabiliyet azalmaktadır.
Yetersiz Düzeyde Güneş Maruziyeti
D vitaminin eksikliği yetersiz düzeyde güneş ışığı maruziyetinde, esmerler ve şişmanlarda rastlanır. Yaş ilerledikçe insan vücudunda D vitmini açısından oluşumlar ve depolamalarda azalma gözükür. Şişman olan kişilerde daha çok D vitamini eksikliği tespitinin nedeni bu vitaminin yağda çözülmekte olan bir vitamin olmasından dolayı yağda birikmesi ve vücudunun kullanamamasından kaynaklı olarak eksilmesidir.
D vitaminin Emilimine Engel Olan Rahatsızlıklar
Kistik fibroz
Chron hastalığı
Çölyak hastalığı
Bağırsakların be midenin kir kısmının çıkartılması ya da şişmanlık tedavisi aşamasında uygulanmış olan gastrik bypass
Böbrek ve Karaciğer Hastalıkları
Deriye düşen güneş ışınları ve besinler yardımı ile alınan D vitaminin aktif bir şekilde dönüşümün sağlanması için böbrekteki ve karaciğerdeki enzimlere ihtiyaç duyulur. Kronik böbrek ve karaciğer hastalarında var olan bu enzimler yeterli düzeyde olmadığı için D vitaminin dönüşümü etkin bir şekilde olmadığından kaynaklı D vitamini eksiklikleri ortaya çıkabilir.
D Vitaminine Kimler Daha Fazla İhtiyaç Duyar?
D vitamini ihmal edildikçe belli başlı sorunların yaşanmasına olanak sağlar. D vitaminin alınmasına özellikle de küçük olan bebek ve çocuklarda, 50 yaşında ve daha büyük yetişkinlerde dikkat etmek gerekir. Kemik erimesi rahatsızlığı bulunalar, güneşin ışınlarından çok faydalanamayan kişiler, ailesinin geçmiş döneminde kemik erimesi rahatsızlığı olan kişiler, uzun süreli oturma pozisyonu ile çalışan kişiler, hareketsiz yaşamı bulunan kişilerin daha çok dikkat etmesi gerekir. Hareketsiz şekilde yaşamını sürdüren kişilerde kemik erimesinin görülmesinin en büyük sebebi var olan kemik kütlesinde yaşanan azalmalardır. Bundan dolayı bu grup içinde bulunan kişilerin daha çok dikkat etmesi ve D vitamini içermekte olan besinleri yeteri düzeyde tüketmesi gerekir.
 
D vitamini ile ilgili verdiğiniz bilgiler oldukça kapsamlı ve bilgilendirici. D vitamini, kemik sağlığından bağışıklık sistemi fonksiyonlarına kadar vücudumuz için oldukça önemli bir vitamindir. D vitamini eksikliği birçok sağlık sorununa yol açabilir, bu yüzden yeterli miktarda alınması önemlidir.

D vitamini, güneş ışığı ile cilt tarafından sentezlenebileceği gibi, besinler aracılığıyla da alınabilir. Besinlerde bulunan doğal D vitamini kaynakları arasında balık yağı, yumurta, yağlı balıklar, peynir ve tereyağı gibi gıdalar bulunmaktadır. Özellikle süt ve süt ürünleri ile bazı tahıllara D vitamini eklenmektedir.

D vitamini eksikliği çeşitli sebeplerden kaynaklanabilir. Yetersiz güneş maruziyeti, beslenme alışkanlıkları, deri rengi, bazı hastalıklar veya ilaç kullanımı gibi nedenler D vitamini eksikliğine neden olabilir. Bu durumda belirtilerin ortaya çıkması önemli olup, doktor kontrolü ve gerekirse kan testi yapılması gerekebilir.

Özellikle bebekler, çocuklar, yaşlılar, kemik erimesi riski taşıyan bireyler, aşırı kilolu veya obez kişiler, bazı hastalıkları olanlar ve dışarıda fazla vakit geçiremeyenler D vitamini takviyesine daha fazla ihtiyaç duyabilirler. Günlük D vitamini ihtiyacı bireylerin yaş, cilt rengi, beslenme alışkanlıkları gibi faktörlere bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.

Sonuç olarak, D vitamini vücudumuz için oldukça önemlidir ve yeterli düzeyde alınması sağlıklı bir yaşam için gereklidir. Bu nedenle beslenme alışkanlıklarımıza dikkat etmek, güneş ışığından faydalanmak ve gerektiğinde doktor kontrolü ile takviyeler almak D vitamini seviyemizi korumak için önemlidir.
 
Geri
Üst