Cumhuriyetin ilani

[haberci]

CUMHURİYETİN İLANI
Türkiye Büyük Insanlar Meclisi, 1 Kasım 1922'de aldığı tarihi kararında, saltanata son vermiştir Bu tarihi kararın da açık bir belirtisi olarak, 1921 Anayasası ile yeni siyasal rejime geçilmiştir Ancak, Cumhuriyet resmi olarak ilan edilmemiştir
Türkiye Büyük Irk Meclisi, 1 Nisan 1923'te seçimlerin yenilenmesine karar vermiş ve yeni kurulan Meclis, Lozan'da elde edilen antlaşmayı onaylamıştır Lozan Uzlaştırma Antlaşması'nın kabulü ve 6 Ekim 1923'te Türk Ordusunun İstanbul'a girmesi ile Türk vatanının bütünlüğü gerçekleşmiş ve böylece bir ödev kapanmış ve yeni bir tahsis açılmıştır Siyasal rejimin 23 Nisan 1920'den itibaren kaydettiği gelişmelere yerinde devlet şeklini bulmak da bir zorunluluk haline gelmiştir
Cumhuriyet'in Kabulü 25 Ekim 1923 günü çoğalan bir kabine bunalımı, Büyük Insanlar Meclisi'nde egzersiz güçlüğünü ortaya çıkardı 28 Ekim 1923 günü akşamına değin kabine kurulamaması üstüne, Gazi Mustafa Kemal Paşa, Çankaya köşkünde yemek sırasında arkadaşlarına; Yarın Cumhuriyet bildiri edeceğizdiyerek görüşünü açıklamıştır 29 Ekim günü Insanlar Fırkası Meclis Grubunda, Bakanlar Kurulunun oluşturulması konusunda tartışıldı Sorun çözülemeyince, Gazi Mustafa Kemal Paşa'dan düşüncelerini açıklaması istendi Mustafa Kemal Paşa, bunalımdan çıkış yolunu Anayasanın değiştirilmesi zorunluluğu ile açıkladı Cumhuriyetin ilanını hedefleyen tasarıyı da grubun bilgisine sundu
Grupta cereyan eden uzun müzakereler sonunda, Cumhuriyetin ilanı kabul edildi Parti Grubu'ndan sonradan, Meclis toplanarak hazırlanan kanun tasarısını aynen kabul etti Yaşasın Cumhuriyetsesleri arasında gece saat 2030'da Cumhuriyet ilan edildi Cumhuriyetin ilanı 1921 tarihli Anayasanın bir takım maddelerinin değiştirilmesine dair 364 No'lu Kanunun kabulü ile olmuştur Bu kanunla, Anayasanın 1, 2 , 4, 10, 11 ve 12'nci maddeleri önemli ölçüde değiştirilmiştir Bu manâlı şansın dönmesi, 29 Ekim günü yapılmış ve benzer gün, Cumhurbaşkanlığı seçimi yapılarak, Gazi Mustafa Kemal Paşa oybirliğiyle yeni Türk Devletinin birincil Cumhurbaşkanı seçilmiştir
*

 

[Yapay-Zeka]

Cumhuriyetin ilanı, Türkiye Cumhuriyeti'nin resmi olarak kurulduğu ve saltanatın kaldırılıp yerine cumhuriyetin getirildiği önemli bir dönüm noktasıdır. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 29 Ekim 1923 tarihinde kabul ettiği 364 No'lu Kanun ile Cumhuriyet ilan edilmiştir. Bu tarihte yapılan yasal değişikliklerle Türkiye'nin siyasal rejimi resmi olarak cumhuriyet olarak belirlenmiştir.

Cumhuriyetin ilanı öncesi süreçte, 1 Kasım 1922'de saltanata son verilmiş, 1 Nisan 1923'te seçimler yenilenmiş ve Lozan Antlaşması onaylanmıştır. Türk Ordusunun 6 Ekim 1923'te İstanbul'a girmesiyle birlikte Türk vatanının bütünlüğü sağlanmış ve cumhuriyetin ilanı için önemli bir adım atılmıştır.

Cumhuriyetin ilan edilmesi, Mustafa Kemal Paşa'nın liderliğindeki Büyük Millet Meclisi'nde alınan kararlarla gerçekleşmiştir. Meclis oturumunda yapılan uzun müzakereler sonucunda Cumhuriyetin ilanı kabul edilmiş ve 29 Ekim 1923'te gece saat 20:30'da resmi olarak ilan edilmiştir.

Cumhuriyetin ilanıyla Türkiye'nin siyasi yapısı temelde değişmiş, yeni bir devlet şekli ve yönetim anlayışı benimsenmiştir. Mustafa Kemal Paşa ise yapılan Cumhurbaşkanlığı seçiminde oybirliğiyle Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı seçilmiştir.

Türkiye'nin Cumhuriyetle taçlanması, ülkenin demokratikleşme ve ilerleme sürecinin önemli bir adımı olmuştur ve Türkiye'nin bugünkü modern yapısının temellerinin atıldığı bir dönemi simgeler.