ÇOCUK VE ERGENLERDE GÖĞÜS AĞRISI

[SoruCevap]

Çocukluk ve ergenlik çağında göğüs ağrısı yakınması sık görülmekte ve çoğunlukla ailelerde endişeye yol açmaktadır. Erişkinlerde göğüs ağrısı ciddi kalp hastalıklarının bir işareti olabilirken, çocuklarda kalp hastalıklarından kaynaklanan göğüs ağrıları nadirdir.

Göğüs ağrısı yakınması sıklıkla 12-14 yaşlar arasında görülmekle birlikte, 4 yaş gibi küçük çocuklar da göğüs ağrısından yakınabilir. Erkeklerde kızlara göre biraz daha fazladır.

Göğüs ağrısı nedenleri

Göğüs ağrıları en sık (% 35) göğüs duvarını oluşturan kas, kemik ve eklemlerden kaynaklanır. Çocuklarda en sık rastlanan, nedeni bilinmeyen (idiyopatik) göğüs ağrılarıdır. Çocuğa ağrının yeri sorulduğunda, sıklıkla göğsün ortası veya sol meme altını işaret eder. Birkaç saniye veya dakika süren, bıçak saplanması veya iğne batması şeklinde tarif edilen, keskin, derin nefes almakla artan ağrılardır. Çocuk ağrı geçinceye kadar nefesini tutar. Nedeni bilinmeyen göğüs ağrıları 4 hafta ile 2 yıl arasında aralıklı devam edebilmektedir. Üst kaburga kemiklerinin göğüs kemiğine birleşme noktalarında olan ağrılı durumlarda (kostokondrit) ise ağrı genellikle tek taraflı, batıcı, birkaç saniye veya dakika süren, derin nefes almakla ve o noktaya basmakla artan ağrılardır. Spor veya travmaya bağlı göğüs ağrıları ise erkek çocuklarda daha sıktır ve hareketle artar.

Solunum sistemi rahatsızlıklarına (bronjit, zatürre, astım gibi) bağlı ağrılar göğüs ağrılarının % 10’ unu oluşturur. Aynı zamanda ateş, öksürük, hışıltılı solunum, eforla artan ağrı ve nefes darlığı yakınmaları ile birlikte, fizik muayene bulguları mevcuttur.

Psikolojik nedenler (anne-baba ayrılığı, yakın akraba ölümü, yeni kardeş olması, okul başarısızlığı gibi) göğüs ağrılarının % 5-15’ ini oluşturur.

Sindirim sistemi rahatsızlıklarından kaynaklanan (gastrit, regürjitasyon gibi) ağrılar genellikle açlıkta, yemek sonrası veya yatarken ortaya çıkar, eforla ilişkisizdir.

Ataklar şeklinde tekrarlayıcı göğüs ağrılarına yol açan Akdeniz ateşi de nadir nedenlerdendir.

Kalp hastalıklarından kaynaklanan göğüs ağrıları

Kalp kökenli ağrılar göğüs ağrılarının % 5’ ini kapsar. Göğüs ağrısına neden olan kalp hastalıkları, sol kalp kasında aşırı kalınlaşma (hipertrofik kardiyomiyopati), ağır aort darlığı, kalp zarı iltihabı (perikardit), ritim bozuklukları, koroner yetmezliği (Kawasaki hastalığı, doğuştan koroner anomalileri gibi durumlarda) ve mitral kapak sarkmasıdır (mitral valv prolapsusu). Çocukta ağrı ile birlikte çarpıntı, bayılma, baş dönmesi, efor sırasında artan ağrı ve çabuk yorulma gibi yakınmalar olabilir. Fizik muayenede üfürüm, kalp seslerinin derinden gelmesi veya ritim bozuklukları bulunabilir.

Yapılacak tetkikler

Öykü (ağrının yeri ve süresi, ne zamandır olduğu, sıklığı, eforla ilişkisi, başka şikayetleri olup olmadığı), fizik muayene ve akciğer grafisi göğüs ağrısının önemli bir nedeninin olup olmadığı konusunda fikir verebilir. Ancak kalple ilgili bir şüphe varsa, Pediatrik Kardiyolog tarafından yapılacak ekokardiyografi ve EKG incelemesi ile değerlendirme gerekir. Eforla ilişkili göğüs ağrılarında Efor testi önerilir.

Tedavi

Nedene yönelik tedavi planlanır. Kas, kemik ve eklemlerden kaynaklanan ağrılarda tedavi gerektirecek bir durum yoksa, çocuk ve ailesi bu konuda ikna edilmelidir. Gerekirse ağrı kesici ilaçlar önerilebilir. Psikolojik nedenli ağrılarda psikolog desteği gerekebilir. Sindirim, solunum sistemi veya kalple ilgili ağrılar konunun uzmanı tarafından tedavi edilmelidir.