SoruCevap
Yeni Üye
- Katılım
- 17 Ocak 2024
- Mesajlar
- 350.999
- Çözümler
- 1
- Tepkime puanı
- 17
- Puan
- 308
- Yaş
- 36
Civa kullanım alanları,civa nerde kullanılır
Civa cok yonlu kullanılan bir metaldir 2000 den fazla ticari ve endustriyel aracta civa kullanımına rastlarız
Civa kullanılan yerlere bazı ornekler verelim:
Piller
Deterjanlar ve temizleyiciler
Lambalar
Tıbbi urunler
Bocek ilacları (eskiden kullanılanlar)
Termometreler
Termostat probları
civa nerelerde kullanılır
Kimyasal bir eleman Sembolu Hg atom numarası 80, atom ağırlığı 200,6 ozgul ağırlığı 1359 dur Gumuş gibi parlak, sıvı halinde ağır bir madendir Donma derecesi, sıfırın altında 40 C dir Madenler icinde katı olmayan tek madendir Tabiatta bilhassa kukurt bileşikleri (zencefre) bulunur Teknikte bazı fizik aletlerinin (termometre, barometre vs) yapımında, eczacılıkla antiseptik ilacların yapımında, elektrik pillerinin yapımında, cıva boyalarında kullanılmaktadır Buharı ve bileşikleri (ozellikle klorla birleşmesinden meydana gelen sublime) cok zehirlidir
Doğada bulunuşu: Cıva, bazen, filizinin yeryuzune cıkan tabakasında doğal damlacıklar halinde bulunur Bu yuzden Tarihoncesi insanınca da bilindiği sanılır Aristoteles (İO 384322), o zamanın tek onemli filizi olan zencefreden cıva ozutlendiğinden soz eder Zencefre kırmızı renkte cıva sulfurdur (HgS) ve uzun bir sure sulyen boyasının hazırlanmasında kullanılmıştır
Cıva istemi 1557′de Meksika ’da GUMUŞ ’un ozutlenmesi icin amalgamalama yonteminin geliştirilmesiyle arttı ve bu amac icin kaynak, Peru ’daki madenlerden sağlandı 1849′da, Kaliforniya ’daki ALTIN ’a hucumdan sonra gene istem artışı oldu ve bu,Kaliforniya cıva madenlerinin gelişmesiyle sonuclandı Hem altın, hem de gumuş ozutleme işlemlerinde cıva,amalgamaları (bk resim) kullanıldı Gunumuzde ABD Nevada, İdaho, Arizona, Oregon ve Alaska ’daki madenleriyle hala en buyuk cıva ureticisidir
Yeryuzu kabuğunda, orneğin PLATİN ve URANYUM ’dan daha az bulunmasına karşın, cıva yataklarının derişikliğinin yuksek olması, bu metalin cok değerli sayılmamasına yolacmaktadır
Ozutleme: Cıva, genellikle filizinin oksijenli bir ortamda kavrulması ve ortaya cıkan cıva buharının yoğunlaştırılmasıyla elde edilir
Oldukca kaba filiz, duşey şaftlı fırında kavrulabilir Daha ince filizler ise, ocağın icinden havanın akmasını engellerler Bu yuzden filiz tozunun şaft boyunca,, birbirlerine 45° meyilli bir dizi tavadan duşerek ilerlediği ocaklar geliştirilmiştir Gunumuzde butun filizi ince toz haline gelinceye kadar oğuttukten sonra fırında kavurmak, gecerli bir sistemdir Bu kavurma işlemi, ya filizin bir ocaktan, donen bıcaklı ikinci bir ocağa indirildiği cok ocaklı mekanik bir fırında, ya da donme ekseni yatayla birkac derece acı yapan uzun silindir bicimli doner fırında yapılır İnce filizin kavrulmasında, oldukca buyuk miktarda toz, fırın gazları yoluyla ocağın bacasına taşınır Bu toz, yoğunlaştırma borularını tıkamaması icin, alınır Yoğunlaştırma borularında toplanan cıva, icindeki kurumdan, filtreden gecirilerek ayrılır Bazı cıva bileşikleri iceren kurumdan, daha sonra, kirecle işlenerek metal alınabilir Son olarak metal, vakumla DAMITMA yontemiyle saflaştırılır
Kullanım alanları
Cıvalı BAROMETRE 1643′te Torricelli,TERMOMETRE ise 1714′te Fahrenheit tarafından geliştirildi Daha yakın donemde cıva, bircok bilimsel aygıtta ve ev eşyalarında kullanım alanı buldu Orneğin, doktorların kan basıncını olcmek icin yararlandıkları tansiyon aleti ve kapalı ŞALTER ’lerde cıva kullanılır Başka bir kullanım alanı da, yuksek akım soz konusu olduğunda alternatif akımı doğru akıma cevirmek icin yararlanılan cıva arklı REDRESOR ’dur Ancak bu tur aygıtlar, giderek, yerlerini yari iletken aygıtlara bırakmaktadır Cıva buharının icinden gecen elektrik deşarjıyla oluşan parlak mavibeyaz ışık ise, floresan lambalarının temelini oluşturur
Cıvalı alaşımlara amalgam denir En cok bilinen amalgam ’ %69,4 gumuş, %3,6 bakır, %0,8 cimento ve %26,2 kalay iceren bir alaşım ile cıvayı karıştırarak yapılan ve diş dolgularında kullanılan amalgamdır Sıvı ile katı halleri arasında yayınma oluşurken, dolgu ‘tutar ’ Cıvanın lamalgam oluşturma ozelliğinden, altın ve gumuş ozutlemede yararlanılır Cıva, tuzlu suyun ELEKTROLİZ ’iyle KLOR ureten pillerde katot olarak kullanılır Katotta acığa cıkan sodyum, hemen bir amalgam oluşturur ve sud kostik (sodyum hidroksit) olarak alınır Cıvanın talyum metaliyle oluşturduğu amalgamm, cıvadan daha duşuk bir erime sıcaklığı (—60°C) vardır; bu yuzden, duşuk sıcaklık termometreleri yapımında kullanılır Cıvalı PİL ’lerin gucleri oteki pillere oranla daha cok, omurleri de daha uzundur Boyutlarının cok kucuk tutulması gereken aygıtlarda, orneğin duyma aygıtı ve fotoğraf makinasının ışık olculerinde, bu piller kullanılır
Cıvalı piller de anot, cıva ile cinkonun amalgamıdır: katot da yaklaşık % 5 grafit ile karıştırılmış cıva oksit ’ten (HgO) oluşmuştur
Cıva bileşikleri, sınırlı olcude de olsa, endustri ve tıp alanında da kullanılır Cıva sulfat (HgSO), asetilen ve sudan asetaldehit (Bk ALDEHİT) elde edilmesinde bir katalizor işlevi gorur Bakır, cıva ve iyot ’tan oluşan kompleks tuz Cu2(HgI4), ısıtılınca renk değiştiren bir ısı belirtecidir Cıva fulminat Hg(CNO)2, surtunme ve şoka cok duyarlı olduğu icin PATLAYICI ’larda ateşleyici olarak kullanılır Cıva ve bileşikleri, zehirli olmaları nedeniyle gunumuzde daha az kullanılmaktadır; ama kalomel (Hg2Cl2) gibi bazı cıva bileşiklerinden mikrop kırıcı olarak yararlanılır Fenil cıva asetat (PMA), mantarların buyumesini engellemek icin tohumluk tahıllara puskurtulur Aynı zamanda kağıt fabrikalarında balcık oluşmasını, duvar kağıdı yapışkanlarında mantar oluşumunu ve cayırlarda kalın otların buyumesini engellemek icin kullanılır
Zehirliliği
Cıva, ozellikle cıva buharı ve cıva bileşiklerinin buyuk bolumu zehirlidir Bu nedenle, genellikle cevre kirlenmesi acısından tehlikeli olduğu kabul edilir Fenil cıva asetat ile işlem gormuş tohumlar, İsvec ’teki sarı yelve kuşu soyunun yok olmasına yolactı ve bu yuzden 1960′da yasaklandı 1971 yılında ise, gene bu bileşikle ekim icin hazırlanan tahıllık tohumu yiyen yuzlerce Iraklı oldu Yakın zamanda buna benzer bir başka hata yuzunden, Avrupa ’da binlerce olamızlık hayvanın zorunlu olarak oldurulmesi gerekti
Civa cok yonlu kullanılan bir metaldir 2000 den fazla ticari ve endustriyel aracta civa kullanımına rastlarız
Civa kullanılan yerlere bazı ornekler
Piller
Deterjanlar ve temizleyiciler
Lambalar
Tıbbi urunler
Bocek ilacları (eskiden kullanılanlar)
Termometreler
Termostat probları
Civa cok yonlu kullanılan bir metaldir 2000 den fazla ticari ve endustriyel aracta civa kullanımına rastlarız
Civa kullanılan yerlere bazı ornekler verelim:
Piller
Deterjanlar ve temizleyiciler
Lambalar
Tıbbi urunler
Bocek ilacları (eskiden kullanılanlar)
Termometreler
Termostat probları
civa nerelerde kullanılır
Kimyasal bir eleman Sembolu Hg atom numarası 80, atom ağırlığı 200,6 ozgul ağırlığı 1359 dur Gumuş gibi parlak, sıvı halinde ağır bir madendir Donma derecesi, sıfırın altında 40 C dir Madenler icinde katı olmayan tek madendir Tabiatta bilhassa kukurt bileşikleri (zencefre) bulunur Teknikte bazı fizik aletlerinin (termometre, barometre vs) yapımında, eczacılıkla antiseptik ilacların yapımında, elektrik pillerinin yapımında, cıva boyalarında kullanılmaktadır Buharı ve bileşikleri (ozellikle klorla birleşmesinden meydana gelen sublime) cok zehirlidir
Doğada bulunuşu: Cıva, bazen, filizinin yeryuzune cıkan tabakasında doğal damlacıklar halinde bulunur Bu yuzden Tarihoncesi insanınca da bilindiği sanılır Aristoteles (İO 384322), o zamanın tek onemli filizi olan zencefreden cıva ozutlendiğinden soz eder Zencefre kırmızı renkte cıva sulfurdur (HgS) ve uzun bir sure sulyen boyasının hazırlanmasında kullanılmıştır
Cıva istemi 1557′de Meksika ’da GUMUŞ ’un ozutlenmesi icin amalgamalama yonteminin geliştirilmesiyle arttı ve bu amac icin kaynak, Peru ’daki madenlerden sağlandı 1849′da, Kaliforniya ’daki ALTIN ’a hucumdan sonra gene istem artışı oldu ve bu,Kaliforniya cıva madenlerinin gelişmesiyle sonuclandı Hem altın, hem de gumuş ozutleme işlemlerinde cıva,amalgamaları (bk resim) kullanıldı Gunumuzde ABD Nevada, İdaho, Arizona, Oregon ve Alaska ’daki madenleriyle hala en buyuk cıva ureticisidir
Yeryuzu kabuğunda, orneğin PLATİN ve URANYUM ’dan daha az bulunmasına karşın, cıva yataklarının derişikliğinin yuksek olması, bu metalin cok değerli sayılmamasına yolacmaktadır
Ozutleme: Cıva, genellikle filizinin oksijenli bir ortamda kavrulması ve ortaya cıkan cıva buharının yoğunlaştırılmasıyla elde edilir
Oldukca kaba filiz, duşey şaftlı fırında kavrulabilir Daha ince filizler ise, ocağın icinden havanın akmasını engellerler Bu yuzden filiz tozunun şaft boyunca,, birbirlerine 45° meyilli bir dizi tavadan duşerek ilerlediği ocaklar geliştirilmiştir Gunumuzde butun filizi ince toz haline gelinceye kadar oğuttukten sonra fırında kavurmak, gecerli bir sistemdir Bu kavurma işlemi, ya filizin bir ocaktan, donen bıcaklı ikinci bir ocağa indirildiği cok ocaklı mekanik bir fırında, ya da donme ekseni yatayla birkac derece acı yapan uzun silindir bicimli doner fırında yapılır İnce filizin kavrulmasında, oldukca buyuk miktarda toz, fırın gazları yoluyla ocağın bacasına taşınır Bu toz, yoğunlaştırma borularını tıkamaması icin, alınır Yoğunlaştırma borularında toplanan cıva, icindeki kurumdan, filtreden gecirilerek ayrılır Bazı cıva bileşikleri iceren kurumdan, daha sonra, kirecle işlenerek metal alınabilir Son olarak metal, vakumla DAMITMA yontemiyle saflaştırılır
Kullanım alanları
Cıvalı BAROMETRE 1643′te Torricelli,TERMOMETRE ise 1714′te Fahrenheit tarafından geliştirildi Daha yakın donemde cıva, bircok bilimsel aygıtta ve ev eşyalarında kullanım alanı buldu Orneğin, doktorların kan basıncını olcmek icin yararlandıkları tansiyon aleti ve kapalı ŞALTER ’lerde cıva kullanılır Başka bir kullanım alanı da, yuksek akım soz konusu olduğunda alternatif akımı doğru akıma cevirmek icin yararlanılan cıva arklı REDRESOR ’dur Ancak bu tur aygıtlar, giderek, yerlerini yari iletken aygıtlara bırakmaktadır Cıva buharının icinden gecen elektrik deşarjıyla oluşan parlak mavibeyaz ışık ise, floresan lambalarının temelini oluşturur
Cıvalı alaşımlara amalgam denir En cok bilinen amalgam ’ %69,4 gumuş, %3,6 bakır, %0,8 cimento ve %26,2 kalay iceren bir alaşım ile cıvayı karıştırarak yapılan ve diş dolgularında kullanılan amalgamdır Sıvı ile katı halleri arasında yayınma oluşurken, dolgu ‘tutar ’ Cıvanın lamalgam oluşturma ozelliğinden, altın ve gumuş ozutlemede yararlanılır Cıva, tuzlu suyun ELEKTROLİZ ’iyle KLOR ureten pillerde katot olarak kullanılır Katotta acığa cıkan sodyum, hemen bir amalgam oluşturur ve sud kostik (sodyum hidroksit) olarak alınır Cıvanın talyum metaliyle oluşturduğu amalgamm, cıvadan daha duşuk bir erime sıcaklığı (—60°C) vardır; bu yuzden, duşuk sıcaklık termometreleri yapımında kullanılır Cıvalı PİL ’lerin gucleri oteki pillere oranla daha cok, omurleri de daha uzundur Boyutlarının cok kucuk tutulması gereken aygıtlarda, orneğin duyma aygıtı ve fotoğraf makinasının ışık olculerinde, bu piller kullanılır
Cıvalı piller de anot, cıva ile cinkonun amalgamıdır: katot da yaklaşık % 5 grafit ile karıştırılmış cıva oksit ’ten (HgO) oluşmuştur
Cıva bileşikleri, sınırlı olcude de olsa, endustri ve tıp alanında da kullanılır Cıva sulfat (HgSO), asetilen ve sudan asetaldehit (Bk ALDEHİT) elde edilmesinde bir katalizor işlevi gorur Bakır, cıva ve iyot ’tan oluşan kompleks tuz Cu2(HgI4), ısıtılınca renk değiştiren bir ısı belirtecidir Cıva fulminat Hg(CNO)2, surtunme ve şoka cok duyarlı olduğu icin PATLAYICI ’larda ateşleyici olarak kullanılır Cıva ve bileşikleri, zehirli olmaları nedeniyle gunumuzde daha az kullanılmaktadır; ama kalomel (Hg2Cl2) gibi bazı cıva bileşiklerinden mikrop kırıcı olarak yararlanılır Fenil cıva asetat (PMA), mantarların buyumesini engellemek icin tohumluk tahıllara puskurtulur Aynı zamanda kağıt fabrikalarında balcık oluşmasını, duvar kağıdı yapışkanlarında mantar oluşumunu ve cayırlarda kalın otların buyumesini engellemek icin kullanılır
Zehirliliği
Cıva, ozellikle cıva buharı ve cıva bileşiklerinin buyuk bolumu zehirlidir Bu nedenle, genellikle cevre kirlenmesi acısından tehlikeli olduğu kabul edilir Fenil cıva asetat ile işlem gormuş tohumlar, İsvec ’teki sarı yelve kuşu soyunun yok olmasına yolactı ve bu yuzden 1960′da yasaklandı 1971 yılında ise, gene bu bileşikle ekim icin hazırlanan tahıllık tohumu yiyen yuzlerce Iraklı oldu Yakın zamanda buna benzer bir başka hata yuzunden, Avrupa ’da binlerce olamızlık hayvanın zorunlu olarak oldurulmesi gerekti
Civa cok yonlu kullanılan bir metaldir 2000 den fazla ticari ve endustriyel aracta civa kullanımına rastlarız
Civa kullanılan yerlere bazı ornekler
Piller
Deterjanlar ve temizleyiciler
Lambalar
Tıbbi urunler
Bocek ilacları (eskiden kullanılanlar)
Termometreler
Termostat probları