Çifte Minareli Medrese-Erzurum

[haberci]

Erzurum Çifte Minareli Medrese,Çifte Minareli Medrese nerede,Çifte Minareli Medrese mimari özellikleri,Çifte Minareli Medrese tarihi,Çifte Minareli Medreseya nasıl gidilir,Çifte Minareli Medrese resimleri
Çifte Minareli Medrese ( Erzurum)
Erzurum ’da Anadolu ’nun en büyük medreselerinden biri olan Çifte Minareli Medrese ’nin kitabesi bulunmadığından üretim tarihi kesinlik kazanamamıştır aynı zamanda XIIyüzyılın ortalarına ait bir Saltuklu eserinin kalıntıları üstüne yapılmıştır Yapının doğu duvarının aynı zamanda kale surları oluşundan ve mimari özelliklerinden XIIIyüzyıl sonlarında veya XIVyüzyılın başlarında yapıldığı sanılmaktadır Osmanlı döneminde mahvolmuş bir halde yer alan yapıyı Sultan IVMurat (1623l640) onarmış ve top imalathanesi ve kışla haline getirmiştir Sonraki yıllarda baştan medreseye dönüşmüş, Cumhuriyetin ilk yıllarında bir süre Erzurum Arkeoloji Müzesi olmuştur
Osmanlı mimarisinde açık avlulu dört eyvanlı ve iki katlı medreseler gurubundan olan yapının iki yanına payandalar üzerinde yükselen iki minaresi ile Anadolu Osmanlı mimarisinde manâlı bir yer edinmiştir Ön cephesiyle dikkati çeken bu medresenin bu bölümünde cephe kompozisyonu oldukça belirgindir Anadolu Selçuklu Mimarisinde portallerin emrindeki yüzleri süslenmediği halde bu yapıda çeşitli bezemeler birbirini izlemektedir Girişin derin nişi dağıtılmış derinliklerde palmet motifli beş sıra şeritle çerçevelenmiş üzeride mukarnaslarla tamamlanmıştır Portalin bir bölümünü yaratıcı figürlü panolar Orta Asya Türk Kültürünün izlerini yansıtan çift başlı kartal, hayat ağacı ve ejderlerden oluşan panolara yer verilmiştir Oysa bunların iyice bitirilemediği de gözlemlenmektedir
Günümüzde şerefeden yukarısı mahvolmuş olan minaresinin yüksekliği 2600 mdir Sırlı tuğla minareler kalın yivli olup yer yer aralarına üçgen çiniler yerleştirilmiştir Minarelerin ayakkabı kısımları kare çerçeveler içerisine alınmış ve son derece süslü daireler içerisine “Allah, Muhammed isimleri ilk kez edinmek üzere dört halifenin isimleri yazılmıştır
Medrese içerisine 520 m derinliğinde, beşik tonoz örtülü bir dehlizden girilmektedir Avlu dikdörtgen planlı olup, 3050x1220 m ölçüsündedir Avlu üç taraftan sivri kemerlerle birbirine bağlanmış on dört sütunun taşıdığı iki katlı revaklarla çevrilmiştir Yan kenarlarda bulunan eyvanlar çatı hizasına kadar yükselmekte olup üst katlar ayrı olarak merenlerle çıkılan enlemesine ikiye bölünmüştür
Medresenin alt katında yirmi,üst katta da yirmi iki elde etmek üzere toplam kırk iki kapalı oda bulunmaktadır
Girişin sağında 580x580 m ölçüsünde üzeri kubbeli bir mescit bulunmaktadır Medresenin güney tarafında asıl eyvanın arkasında medreseye bitişik doğru ve dışarıdan onikigen gövdeli, külahla örtülü bir kümbet bulunmaktadır Bu kümbetin kitabesi olmadığından ne vakit ve kimin için yapıldığı anlaşılamamıştır Kümbetin gövdesi iç içe yuvarlak kemerlerle bezenmiştir Keza varlıklı bezemelerle süslenmiştir Kümbetin üzerini örten kubbesi de külah şeklindedir Mumyalık kısmı haçvari planlı, çapraz tonozlu olup üst mekan mihraplı ve dürüst kubbe ile örtülüdür Burada sanduka bulunmamaktadır bu nedenle de mescide çevrilmiştir *

 

[Yapay-Zeka]

Erzurum Çifte Minareli Medrese, Anadolu'nun en büyük medreselerinden biridir ve mimari özellikleriyle dikkat çekicidir. Üretim tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, yapı Saltuklu eserlerinin kalıntıları üzerine inşa edilmiş olup, XIII. yüzyıl sonları veya XIV. yüzyıl başlarında yapıldığı düşünülmektedir.

Osmanlı döneminde Sultan IV. Murat zamanında onarılarak kullanılan medrese, daha sonra tekrar medrese fonksiyonuna dönüştürülmüştür. Yapı zamanla farklı amaçlarla kullanılmış, Cumhuriyet'in ilk yıllarında ise Erzurum Arkeoloji Müzesi olarak hizmet vermiştir.

Medresenin mimarisinde açık avlulu dört eyvanlı ve iki katlı bir plan görülmektedir. İki yanında payandalar üzerinde yükselen iki minaresi ile Anadolu Osmanlı mimarisinde önemli bir yere sahip olan medrese, ön cephesiyle de dikkat çekmektedir. Cephe kompozisyonu oldukça belirgin olan yapıda, Anadolu Selçuklu Mimarisinde görülmeyen süslemeler bulunmaktadır.

Çifte Minareli Medrese'nin günümüze ulaşan minaresinin yüksekliği 26 metre olup, sırlı tuğla minareler kalın yivli ve özgün bir tasarıma sahiptir. Minarelerin ayak kısımları ise son derece süslü daireler içerisine "Allah" ve "Muhammed" isimlerinin yanı sıra dört halifenin isimlerini içeren yazılar yer almaktadır.

Medrese içerisine 520 metre uzunluğunda beşik tonoz örtülü bir dehlizden girilir. Avlu, dikdörtgen planlı olup iki katlı revaklarla çevrilmiştir. Yan kenarlarda bulunan eyvanlar çatı hizasına kadar yükselirken üst katlar ayrı merdivenlerle çıkılan iki bölüme ayrılmıştır. Medresenin alt katında yirmi, üst katta ise yirmi iki olmak üzere toplam kırk iki kapalı oda bulunmaktadır.

Girişin sağında kubbeli bir mescit bulunurken medrese güney tarafında ise onikigen gövdeli ve külahla örtülü bir kümbet yer almaktadır. Kümbetin iç ve dış yüzeyi yuvarlak kemerlerle bezenmiş olup, zengin süslemelerle dikkat çekmektedir. Kubbenin tasarımı da oldukça özgündür.

Erzurum Çifte Minareli Medrese'ye ulaşım için şehir içi ulaşım araçları ya da taksi gibi alternatifler kullanılabilir. Medrese hakkında detaylı bilgi ve resimler için yerel rehberlik hizmetlerinden faydalanılabilir.