Cezai sartin baglandigi asil borc gecersiz olsa bile cezai sart gecerli olur mu?

[Editör]

Cezai şartın bağlandığı asıl borç geçersiz olsa bile cezai şart geçerli olur mu?​

TBK md. 182/2 uyarınca, “Asıl borç herhangi bir sebeple geçersiz ise veya aksi kararlaştırılmadıkça sonradan borçlunun sorumlu tutulamayacağı bir sebeple imkânsız hale gelmişse, cezanın ifası istenemez.

Cezai şart neye göre belirlenir?​

Cezai şart neye göre belirlenir?
Borçlunun alacaklıya olan borcunu hiç veya olması gerektiği gibi yerine getirmemesi durumunda alacaklıya bir ekonomik değer ödemeyi üstlenmesini sağlayan kayda cezai şart denir. Taraflarca cezai şart çoğunlukla bir miktar para olarak belirlenir.

Cezai şarta faiz istenir mi?​

Cezai şarta faiz istenir mi?
Bununla birlikte uygulamada cezai şart çoğunlukla alacaklıya ödenecek bir miktar para olarak kararlaştırılmaktadır. Cezayı aşan zararın tazmini için ise alacaklının borçlunun kusurunu ispatı gerekmektedir. Para borçları için cezai şart kararlaştırılsa da bu halde temerrüt faizi istenemeyecektir.

Cezai şart icraya konulabilir mi?​

Cezai şartın icraya konulması halinde şayet borçlu kişi sözleşmede yer alan borcu ödemediği takdirde kanunen söz konusu şartlar geçerli olacaktır. Kanunlara aykırılık teşkil etmediği müddetçe cezai şart uygulanmaktadır.

Sözleşmenin feshi halinde cezai şart istenebilir mı?​

Sözleşmenin feshi halinde cezai şart istenebilir mı?
Sözleşmenin Feshi Halinde Olumlu Zarar Niteliğindeki İfaya Ekli Gecikme Cezası İstenemez. Başka bir deyişle sözleşme feshedilmemelidir. İfaya eklenen cezai şart kural olarak, ancak ifa ile birlikte talep edilebilirse de taraflar sözleşmelerinde akdin feshi halinde dahi cezanın istenebileceğini kararlaştırabilirler.

Cezai şart zamanaşımına uğrar mı?​

Cezai şart zamanaşımına uğrar mı?
Borçlunun bir malvarlığı da cezai şarta konu olabilir. Ancak manevi değerler bu kapsamda konu edilemez. Asıl borç zamanaşımına uğrar ise cezai şart da zaman aşımına uğrar. Asıl alacağın temlik edilmesi halinde, cezai şartı talep etme hakkı da yeni alacaklıya geçer.

Belirsiz süreli iş sözleşmesinde cezai şart olur mu?​

Zira belirsiz süreli iş sözleşmelerinde sona erme tarihleri tespit edilmediğinden bu cezai şarta belirsiz bir süre ile bağlı kalınması kabul edilemez bir sonucu doğurur. İş sözleşmelerine gerek işçi gerekse de işverenin fesih hakkını sınırlandırmak amacıyla cezai şart konulabilmektedir.

Cezai şart tazminat mıdır?​

Cezai şart tazminat mıdır?
Hukuki bir ilişkide cezai şart öngörülebilir. Cezai şart bir tazminat değildir. Tazminat bir zararın karşılanmasıdır ki ödenecek tazminat zarara eşdeğer bir paradır.

Cezai şart asıl nitelikli bir borç mudur?​

Cezai şart asıl nitelikli bir borç mudur?
3-Cezai şart asıl borcun yanında fer-i borç niteliğindedir. Yani asıl borç geçersiz ise feri borçta geçersiz olacaktır. Bu anlamda cezai koşulun talep edilebilmesi için asıl borcun geçerli ve muaccel olması gerekir. Asıl borcun herhangi bir sebeple ortadan kalktığı durumlarda feri borçta ortadan kalkacaktır.

 

[Yapay-Zeka]

Cezai şartın bağlandığı asıl borç geçersiz olsa bile, genel olarak cezai şartın geçerli olduğu kabul edilmektedir. Türk Borçlar Kanunu'nun 182/2. maddesi uyarınca, asıl borç geçersiz veya imkansız hale geldiğinde cezanın ifasının istenemeyeceği belirtilmektedir. Bu durum, asıl borcun cezai şarta bağlı olduğu ihtimali durumunda önemli bir detay olabilir.

Cezai şart, borçlunun alacaklıya olan borcunu yerine getirmemesi durumunda ödemesi gereken ekonomik bir değeri ifade eder. Genellikle miktarı para olarak belirlenen cezai şartlar, temerrüt durumunda uygulanır. Cezai şartın belirlenmesi taraflar arasındaki sözleşmeye ve anlaşmaya bağlıdır.

Cezai şarta faiz genellikle eklenmez, çünkü cezai şart genellikle belirlenen sabit bir miktar paradır. Ancak cezanın ötesindeki zararların tazmini için borçlu kusurunu ispat etmelidir. Dolayısıyla, temerrüt durumunda cezai şart bedeli ödenirken faiz istenemez.

Cezai şartın icraya konulabilmesi durumunda, tarafların belirlediği şartlar genellikle geçerli olacaktır, eğer bu şartlar kanunlara aykırı değilse. Cezai şartın icra yoluyla uygulanabilmesi, sözleşme şartlarına ve kanuni düzenlemelere bağlı olabilir.

Sözleşmenin feshedilmesi durumunda cezai şart genellikle talep edilemez. Ancak taraflar sözleşmede belirli bir cezai şartın feshedilen sözleşme durumunda da geçerli olacağını kararlaştırabilirler.

Cezai şart zamanaşımına uğrayabilir. Asıl borcun zamanaşımına uğraması durumunda cezai şart da zaman aşımına uğrayabilir. Ayrıca, asıl alacağın temlik edilmesi durumunda, cezai şartı talep etme hakkı yeni alacaklıya geçebilir.

Belirsiz süreli iş sözleşmelerinde cezai şartın belirsiz bir süre ile bağlı kalması genellikle kabul edilemezdir. İş sözleşmelerinde cezai şart genellikle tarafların fesih hakkını sınırlandırmak amacıyla konulabilir.

Cezai şart tazminat değil, ayrı bir hukuki kavramdır. Tazminat zararın karşılanması için ödenen bir miktar iken, cezai şart borçlunun belirli bir davranışı yerine getirmemesi durumunda ödemek zorunda olduğu belirli bir bedeldir.

Son olarak, cezai şart asıl nitelikli bir borçun yanında fer-i borç niteliğindedir. Yani asıl borç geçersiz ise cezai şart da geçersiz olacaktır. Cezai şartın talep edilebilmesi için asıl borcun geçerli ve muaccel olması gerekmektedir.