Cevre (Lamarckcılık) Nedir? Hakkında Bilgi

SoruCevap

Yeni Üye
Katılım
17 Ocak 2024
Mesajlar
350.999
Çözümler
1
Tepkime puanı
17
Puan
308
Yaş
36
Cevre (Lamarckcılık) Nedir? Hakkında Bilgi

Bir canlı varlığın bağıntı kurduğu olaylarla varlıkların tumu

Cevre herhangi bir varlığın belirlenmesinde dış etkenleri dile getirir, diyalektik anlamda 'dış celişmeler'i kapsar Orneğin bir yumurtadan civciv cıkması icin cevresel bir ısı gereklidir Oysa bu cevresel ısı bir taş parcasını civcivleştiremez Cevreni etken olabilmesi icin aynı zamanda 'ic celişmeler' de gereklidir Bunun gibi orneğin Beethoven bir muzisyen cevresinde yetişmeyip bir koy cevresinde yetişseydi muzik ustası değil, ciftci olabilirdi, ama Beethoven'ı yetiştiren muzik cevresi de icsel yeteneği olmayan herhangi bir insanı bir muzik ustası yapamaz Nitekim yumurta da gereken cevresel ısıyı bulamazsa civcivleşemez

Cevre terimi, donuşumculuğun kurucusu Fransız bilgini Lamarck (1744 1829) oğretisinin de başkavramıdır Lamarck, Le Philosophie Zoologique adlı unlu yapıtında hayvan turlerinin cevrenin zoruyla değişerek tek bir turden oluştuklarını ileri surmuştu Tek turu farklılaştırıp bircok turler meydana getiren cevreye uyma zorunluluğuydu Bu uyma (Fr Adaptation) turun hem alışkanlıklarını değiştirmiş, hem de ceşitli orgenlerinin gorevlerini başkalaştırmıştı Bir turun ozellikleri ancak uygun cevrelerde kalıtımla korunabilirdi, yoksa cevre değişiklikleri tur değişikliklerini gerektiriyordu Boylelikle cevrenin etkisi eski turlerden yeni turler meydana getirmişti Lamarck, ''ihtiyac organ yaratır'' diyor ve orneğin zurafanın yuksek ağaclı bir cevrede ağacların yapraklarını yiyebilmek icin uzun boyunlu olduğunu ileri suruyordu, eş deyişle zurafanın boynu bu yuzden uzamış ve kalıtımla bu ozellik korunarak yeni bir zurafa turu turemişti Lamarck, idealist goruşlerine rağmen, 1809 yılında yayımladığı adı gecen yapıtıyla evrim kuramına onculuk etme şerefini taşır Aynı zamanda kendi cağında pek etkili olan Cuvier ve Linne'nin yaratımcılık kuramına (ki bu kurama gore orneğin kedi, kedi olarak yaratılmıştır ve sonsuzca kedi olarak kalacaktır) karşı cıkmak ve bu metafizik duşculuğu sarsmak şerefi de onundur Lamarck'ın 'cevre' ve 'kalıtım' savları, elli yıl sonra buyuk İngiliz bilgini Charles Darwin tarafından geliştirilip bilimselleştirilmiştir

Bundan başka 19 yuzyıl Fransız duşunurleri A Comte'la H Taine'in, cevrenin insanlar ustundeki buyuk etkisine dair ileri surdukleri idealist goruşlere de 'cevre kuramı' denir
 
Geri
Üst