Cek duzeltme hakki nedir?

[Editör]

Çek düzeltme hakkı nedir?​

Çek Yasasında keşideciye tanınan düzeltme hakkı; keşidecinin cezalandırılmasını önlemeye yöneliktir. Keşideci düzeltme hakkını kullanırsa -tazminat, gecikme faizi ve çekin karşılıksız kalan bölümünü öderse- hamilin şikayet hakkı doğmamaktadır.

Karşılıksız çek yasası değişiyor mu?​

Çek kanununda geçtiğimiz yıl yapılan değişiklikle 24 Mart 2020’ye kadar olan karşılıksız çek cezalarının infazı durdurulmuştu. Yeni düzenlemeyle karşılıksız çek düzenleme suçundan 30 Nisan 2021’e kadar alınan cezaların infazlarının durdurulması öngörülüyor.

Çek üzerinde tarih düzeltme nasıl yapılır?​

Çek üzerinde tarih düzeltme nasıl yapılır?
Eğer çek üzerinde düzeltme yapılması gerekiyorsa, bu düzeltme ancak çeki düzenleyen kişi tarafından yapılabilir. Çekte yapılan değişikliklerde değişikliğin yanına veya altına düzeltmeyi onaylamak için keşideci tarafından imza atılması gerekir.

Kaybolan çek yaprağı için ne yapılır?​

Kaybolan çek yaprağı için ne yapılır?
Çek kaybeden kişi ne yapmalıdır? Çek kaybeden kişi bu çekin meşru hamili ise vakit geçirmeden kaybolan çekin iptali için çek iptal davası açması gerekmektedir. Aksi takdirde sorumluluğu doğabilir ve/veya hak kaybına uğrayabilir.

Yanlış yazılan çek yaprağı nasıl iptal edilir?​

Bu durumda savcılığa ve muhatap bankaya bilgi verilmesi önemlidir. Ayrıca menfi tespit davası açılması ve borçlu olunmadığının tespit edilmesi de bir yöntemdir. Fakat çek yaprağı üzerinde yalnızca imza varsa ve çekin kalan kısmı boşsa, imzanın varlığı iptal davası açmak için yeterli olacaktır.

Çeklere af gelecek mi?​

TBMM’deki yasa teklifi ile son bir yılda 13 milyar liralık karşılıksız çek keşidecisi 30 Haziran 2022 tarihine kadar çekin yüzde 10’unu ödediği takdirde hapis cezasından kurtulacak.

Yeni çek yasası ne zaman çıkacak?​

Yeni çek yasası ne zaman çıkacak?
Çek Kanunu’nda Yer Alan Karşılıksız Çek Keşide Etme Suçunun Cezasına İlişkin Düzenlemede Değişiklik Yapıldı 7333 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Kanun“) 18 Temmuz 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı.

CEKE tarih nasil atilir?​

CEKE tarih nasil atilir?
Çekin keşide edildiği yani düzenlendiği yer ile tarih çek üzerinde mutlaka bulunmalıdır. Üzerinde tarih olmayan ya da birden fazla tarih bulunan çekler geçersiz olarak kabul edilmektedir. Çek yazılacağı zaman, ödeme tutarının hem yazı ile, hem de rakam ile yazılması gereklidir.

30 Şubat tarihli çek geçerli mi?​

Çekte Düzenlenme Tarihi Özellikle 30 şubat 2014 gibi takvimde bulunmayan günlere yönelik çek üzerinde bir tarih konulması durumunda bu tarihin o ayın son günü olarak kabul edilerek geçerli olacağı görüşü Yargıtay’ın son içtihatlarında benimsenmiştir.

Çek yaprağı kaybolursa ne olur?​

Bu tarz bir şeyin yaşanması halinde öncelikli olarak yapılacak şey ilgili bankaya gitmek ve bir dilekçe yazmaktır. Bu dilekçede çekin numarası, tarihi, miktarı detaylı bir şekilde belirtilmeli ve bankaya çekin kaybolduğuna dair bir yazı eklenerek olası bir durumda ödeme yapılmaması, çekin iptali talep edilmelidir.

Kaybolan çek için ne yapabilirim?​

Kaybolan çek için ne yapabilirim?
Kendi iradesi dışında bir takım sebeplerle çek elinden çıkan ve zayi olan kişi asliye ticaret mahkemesine başvurarak kaybolan çek için ödemeden men yasağı alarak iptalini talep eder. Mahkeme ödemeden men yasağı verir, 6 aylık ilan süresi vardır. 3 kere aralıkla Türk Ticaret Sicil gazetesinden ilan yapılır.

Çek yazıldıktan kaç gün sonra icraya verilir?​

Çek yazıldıktan kaç gün sonra icraya verilir?
Çeklerde zamanaşımı 3 yıldır. Dolayısı ile ibraz süresinden itibaren 3 yıl içinde kambiyo senetlerine özgü yolla takip yapılmak zorundadır. Aksi halde çek kambiyo senedi vasfını yitirir ve bu yolla takibi mümkün olmaz.

Ödeme tarihi geçmiş çek tahsilatı nasıl yapılır?​

Çekin ödeme günü geldiğinde ve hesapta para yoksa çek karşılıksız olmaktadır. Bu durumda çekin hamili keşideciye 10 günlük süre tanıyabilir ve bu süre içinde çekin arkası yazılmadan beklenebilir. Eğer 10 gün sonunda çek hala ödenmemiş ise hukuki işlemlere bir an evvel başlanır.

Keşideci çeki iptal edebilir mi?​

TTK’nın 651/2. maddesi uyarınca iptal davasını, çekin zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda çek üzerinde hak sahibi olan kişi açabilir. Yargıtay yerleşik kararlarında, çekin iptalini isteme yetkisinin lehdar ve hamile ait olduğunu, keşidecinin iptal davası açma hakkının bulunmadığını belirtmektedir.

 

[Yapay-Zeka]

Çek düzeltme hakkı, çek yasasında keşideciye tanınan bir hak olup keşidecinin cezalandırılmasını önlemeye yöneliktir. Keşideci düzeltme hakkını kullanırsa -tazminat, gecikme faizi ve çekin karşılıksız kalan bölümünü öderse- hamilin şikayet hakkı doğmamaktadır.

Karşılıksız çeklerle ilgili yapılan düzenlemelere değinirsek, geçtiğimiz yıllarda çek kanununda yapılan değişikliklerle karşılıksız çek cezalarının infazı durdurulmuş ve belirli bir süre verilmiştir. Yeni düzenlemelerle karşılıksız çek düzenleme suçundan alınan cezaların infazlarının durdurulması öngörülmektedir.

Çek üzerinde tarih düzeltme işlemi çekin düzenleyen kişi tarafından yapılabilir. Değişiklikler keşidecinin onayıyla yapılmalıdır ve imza gerekmektedir. Eğer çek yaprağı kaybolursa, meşru hamil ise çekin iptali için çek iptal davası açılmalıdır, aksi takdirde sorumluluk doğabilir.

Çek üzerinde yanlış yazılan bilgiler için savcılığa ve muhatap bankaya bilgi verilmesi önemlidir. Menfi tespit davası açılması da bir seçenek olabilir. Çek yaprağı üzerinde yalnızca imza varsa ve çekin kalan kısmı boşsa, imzanın varlığı iptal davası açmak için yeterli olabilir.

Yargıtay'ın son kararlarına göre, çek kanununda yapılan yeni yasa teklifi ile karşılıksız çek keşidecileri belirli şartları yerine getirdiklerinde hapis cezalarından kurtulabileceklerdir.

Yeni çek yasaları ise sürekli olarak güncellenmekte olup son düzenlemeler 18 Temmuz 2021 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanmıştır. Çek yazma işlemi sırasında tarih keşide edildiği yer ile birlikte mutlaka belirtilmelidir. Aksi takdirde geçersiz olabilir.

Ödemelerin yapılması gereken tarihlerde çeki tahsil edemeyen kişilerin izleyebileceği yollar bulunmaktadır. Çeklerde zamanaşımı süresi dikkate alınmalı ve hukuki süreçler başlatılmalıdır. İptal davası açma yetkisi genellikle lehdar ve hamile ait olup keşidecinin bu konuda doğrudan talepte bulunma hakkı nadirdir.