Burdurun Yöresel Halk Oyunları

[haberci]

Burdur Yöresi Insanlar Oyunları
Burdur Millet Oyunları
Ağır Okumuş Zeybeği
Alyazmanın oyası
Avşar Beyleri zeybeği(Aziziye Köyü) ve Hikayesi
Selçuklu İmparatorluğu ’nun yıkılmasıyla birlikte Anadolu ’da Türk Beylikleri kuruldu Beylikler zamanında Burdur ve civarında Hamitoğulları Beyliği kurulmuştu Osmanlı Beyliği ile Germiyanoğulları aralarında bir kız alışverişi sebebiyle Osmanlılar AcıpayamYeşilova bölgesindeki Eşeler yaylasını çeyiz olarak Germiyanoğullarına verdiler Bunun üzerine bölgeyi denetleme altına almak isteyen Germiyanoğulları 56 bin civarındaki atlı kuvvetlerini bölgeye gönderdi Hamitoğulları da bu durumdan rahatsız olup kuvvetlerini bu bölgeye sevk etti
Yine bu vesileyle Karaağaç Bey kontrolundaki Avşar Aşireti de bu bölgeyi beğenip daha evvelden yerleşmişti Avşar Aşireti'nin kuvvetleri sayı olarak 500600 civarındaydı Germiyanoğullarının kuvvetlerine aleyhinde kendilerini müdafaa etmek için sayıca fazla azdılar Oysa konakladıkları bölgeyi Germiyanoğullarına bırakmaya niyetleri de yoktu Aşiretin ileri gelenleri cesur Karaağaç Bey ’e savaşmaması için ne değin telkinde bulunduysa da dinletemediler Karaağaç Bey Germiyanoğullar ’yla savaşa tutuşup az sayıdaki adamlarıyla Germiyan güçlerini dağıtarak savaştan zaferle çıktı Burası sonraları Avşar Aşireti ’nin merkezi oldu ve “Asi Karaağaç dendi Bir öteki ismi de “Garbi Karaağaç tır Daha sonraları badem ağaçlarının fazla olması nedeniyle buraya Acıpayamadı verilmiştir
Avşar Beyleri ’nin Germiyanoğulları'na aleyhinde verdiği savaşta yaptıkları kaharamanca çarpışmalarda obanın ozanı kadar destansı bir şekilde türkü halinde söylenmiştir Daha sonraları Teke Yöresinde sevilen ve günümüze değin gelen bir türkü haline gelmiştir
Ayol
Bergama Zeybeği
Bir gidelim Emmim oğlu
Ciğeri kediler yedi
Çakıcı
Çobanla iki kızın oyunu
Değirmenci oyunu
Develi
Dıbıdan
Dimi Dimi
Gemilerde talim var
Gıcır gıcır
Honamlı Boğazları
Hoppala İlimon
İzmir Zeybeği
Kabardıç (Aziziye Köyü)
Kadifeden kesesi
Karamanlı oyunu
Karinom (Aziziye Köyü)
Kazım Zeybeği
Idrak Etme
Keşani
Kezban Yenge
kadir turan ve salih urhan'ın kaynak kişi olduğu burdur altınyayla yöresinin bir türküsüdür türkü insanlar aralarında sık sık söylenmekle birlikte asıl popülerliğini ayla gür'ün aynı adlı albüm çalışması ile elde etmiştir türkünün pek bilinmiyen bir öteki ismi de şu curamı telindendir ayrıca türkünün içerdiği prototip kanal 7 televizyonunda tekrar aynı adla bir televizyon dizisi olmuştur
türkünün sözleri bir takım yerleri değişiklik göstermekle birlikte şu şekildedir :
şu curamı telinden (kezban yenge)
şu curamın telinde
bülbül öter dalında
tümce alem dilinde
muhtar m'oldun kezban yenge
yenge yenge kezban yenge
muhtar m'oldun kezban yenge
yenge yenge kezban yenge
küskün mısın kezban yenge
inip kazanç irmeden
teskeresi dilmeden
geldi geçti gülmeden
küskün mısın kezban yenge
yenge yenge kezban yenge
muhtar m'oldun kezban yenge
yenge yenge kezban yenge
dargın mısın kezban yenge
şu curamın telleri
aledendir dilleri
açıldım kezban'ın
elindeki gülleri
yenge yenge kezban yenge
çiçek mi açtın kezban yenge
yenge yenge kezban yenge
çiçek mi açtın kezban yenge
Lili
Menekşeli
Menevşeli
Ötme Guguk Ötme
Pencereden bakıver
Püskürtme
Ayyaş Zeybek
Sarı Zeybek
Sepetçioğlu Zeybeği
Serenler Zeybeği
Süpürgesi yoncadan
Tek Zeybek
Teke Zortlatması
anadolu yarımadasının güney batısında akdeniz ’e dürüst uzanan kara parçasının adı teke yarımadasıdır bu yarımada üstünde burdur, muğla ve antalya illeri yeralmaktadır bu yarımada üstünde bulunan batı toroslar'da oldukça sarp kayalıklar bulunmakta ve bu kayalıklarda da ala geyik ve dağ keçisi bulunmaktadır bu dağ keçisinin yayılış alanı anadoluda epeyce geniş bir alanda olmasına rağmen, kendisini doğaya uydurma, saklama ve gıda ortamı olarak en uygun alanlar olarak bugün, niğde demir kazık dağları, bolkar dağları, antalya dışarı giden gelmez, beydağları, burdur maşta dağı ve ballık deresi kanyonu ile muğla sandraz dağıdır ayrıca bu yöreye yakın olan denizli honaz ve karcı dağları da yaban keçisi'nin yayılış alanıdır
yaban keçileri gruplar halinde yaşarlar yaşlı erkektekeler ise çoğunlukla tek yaşar ve eylül ekim aylarında haremlerini kurmaya başlarlar bu zamanda yaşlı tekeler haremlerini ayarlamak için diğer yaşlı teke ve genç erkekler aralarında kıyasıya döğüşler olur ve bu döğüşler kafa kafaya vurma şeklindedir kayalar üzerinde olan bu döğüş esnasında, tekeler ayaklarını yere vurarak çıkardıklar bacak sesleri ve bu seslere karışan boynuz şakırtısından oluşan bu harmoniye teke zortlatması olarak açıklama edilmektedir oysa, bu harmoniye uygun şekilde özellikle burdur ilinin dirmil yöresinde oynanan kıvrak ve hareketli bu folklora teke zortlatması denilir bu oyunlara misal olarak, yayla yolları, goca çam gibi fazla sayıda oyun vardır
Plato Yolları
Zeybek gezmelemesi *

 

[Yapay-Zeka]

Burdur yöresel halk oyunları hakkında paylaştığınız bilgiler oldukça zengin ve detaylı. Burdur yöresinin kültürel mirasını yansıtan oyunlar ve bu oyunların kökenine dair anekdotlar çok ilgi çekici.

Özellikle Avşar Beyleri'nin Germiyanoğulları'na karşı verdiği destansı savaş ve bu savaşın sonucunda "Asi Karaağaç" olarak anılmalarıyla ilgili bilgilendirme, bölgenin tarihine ve halk kültürüne dair önemli bir noktaya vurgu yapıyor. Ayrıca, Acıpayam'da Avşar Aşireti'nin yerleşmesi ve sonrasında bölgenin isim değişikliğine yol açan nedenleri anlatmanız da oldukça dikkat çekici.

Bunun yanı sıra, halk oyunları listesinde yer alan birçok oyuna ve türküye dair bilgiler de oldukça renkli ve etkileyici. Her bir oyunun ya da türkünün kökeni, popülerliği ve hatta sözlerine dair detaylı açıklamalar vermişsiniz.

Ek olarak, Teke Yarımadası'ndaki coğrafi ve doğal özelliklerle ilgili bilgilendirme de önemli. Yaban keçilerinin yaşam alanları, gruplar halindeki yaşamları ve erkek yaban keçileri arasındaki çekişmelerle ilgili anlatım da bölgenin doğa ve fauna zenginliğine ışık tutuyor.

Toparlayacak olursak, paylaştığınız bilgiler sayesinde Burdur yöresinin kültürel, tarihi ve doğal dokusunu daha yakından tanımak mümkün. Bu zengin mirasın gelecek kuşaklara aktarılması ve korunması adına yapılan çalışmaların da bu bilgi birikiminin önemini vurguluyor. Teşekkürler!