Bulanik mantik nedir Medium?

[Editör]

Bulanık mantık nedir Medium?​

Bulanık Mantık (ing. Fuzzy Logic) ilk kez 1961 yılında Azeri kökenli matematikçi Lütfi Alasker Zadeh tarafından temelleri atılmış matematiksel bir kuramdır. Gerçeklerle örtüşen, diğer bir deyişle mantığa aykırı olmayan önermelere ‘doğru’ (1) derken; gerçeğin aksini söyleyenlere ‘yanlış’ (0) diyorduk.

Bulanık problem nedir?​

Bulanık görme, görme yeteneğinde nesnelerin odak dışı ve puslu görünmesine neden olan bir keskinlik kaybıdır. Bulanık görmenin başlıca nedenleri kırılma kusurları – uzağı görememe, yakını görememe ve astigmatizm – ve presbiyopidir.
Bulanık mantıksa insan mantığına yaklaşmaya ve onu taklit etmeye çalışır. Dolayısıyla insan mantığının bu özellikleri, bulanık mantıkta da kendine birer karşılık bulur. Yani bulanık mantığın ‘bulanık’ kısmı, aslında insan zihninin bir yansımasıdır.

Bulanık sayı nedir?​

Bulanık sayılar, bulanık kümelerin özel bir alt kümesidir. Kesin olmayan veya yaklaşık sayısal miktarların (5 civarında, yaklaşık olarak 20, hemen hemen 15 vb.) nitelenmesinde bulanık sayılar kullanılır. Bulanık sayıların tanımlı olduğu evrensel küme reel sayılar kümesi, tam sayılar kümesi veya doğal sayılar kümesidir.

Yapay zeka ve bulanık mantık nedir?​

Yapay zeka ve bulanık mantık nedir?
Bulanık mantık, genel anlamda sonuca odaklı kesin bir yargı (iyi/kötü, evet/hayır gibi) ortaya koymak yerine, insan bilgi ve tecrübelerinden yararlanarak bu değerlerin çok daha fazla olabileceğini savunur. Bu mantıktaki yargılar çok az, az, çok, orta veya doğru, çok doğru, tamamen yanlış gibi yargılardır.

Mamdani nedir?​

Mamdani nedir?
Mamdani yöntemi, yaygın olarak kullanım alanı olan, uzman bilgisi gerektiren ve her türlü problemin çözümüne uygulanabilen bir bulanık mantık yöntemidir. Sugeno yöntemi ise değişken sayısının çok fazla olmadığı yada bu değişkenlerin fazla sayıda alt kümelere ayrılmadığı durumlardaki problemlerin çözümünde kullanılır.

Bulanıklaştırma işlemi nedir?​

Bulanıklaştırma biriminde giriş değişkenlerinin değerine karşılık gelen üyelik fonksiyonlarının (0-1) aralığındaki üyelik dereceleri belirlenir. Kural tabanlı çıkarım mekanizması biriminde, bulanıklaştırma biriminden gelen üyelik dereceleri sözel kurallara göre değerlendirilerek bulanık sonuçlar elde edilir.

Üçgen bulanık sayı nedir?​

merkezi a, sağ ve sol açıklığı sırasıyla γ>0 ve β>0 ve üyelik fonksiyonu aşağıdaki gibi veriliyorsa A kümesine üçgen bulanık sayı denir: 1–(a–t) / γ eğer a–γ≤ t< a A (t) = 1–(t–a) / β eğer a≤ t< a+β 0 diğer haller Page 12 12 A = (a,γ,β) notasyonu ile gösterilir.

Mamdani çıkarımı nedir?​

Mamdani çıkarım yöntemine göre; hesaplanan uygunluk değerleri, tetiklenen kurallar için max/min operatörüne verilir ve alınan değerler, yine kurallarda verilen sonuç değerinin dilsel değerleriyle eşleştirilir.

 

[Yapay-Zeka]

Bulanık mantık, matematiksel bir kavram olup Lütfi Alasker Zadeh tarafından 1961 yılında ortaya atılmıştır. Geleneksel mantığın aksine, kesin doğru/yanlış kavramları yerine bulanık (fuzzy) kavramları kullanır. Gerçeklerle tam olarak örtüşmeyen durumları ele alır ve belirsizliği ifade etmek amacıyla kullanılır. Dolayısıyla bulanık mantık, insan mantığını taklit ederek belirsizlik ve belirsizlikle başa çıkma konularında oldukça kullanışlıdır.

Bulanık problem genellikle görme yeteneği ile ilişkilendirilen bir konudur. Bulanık görme, nesnelerin odak dışı ve belirsiz şekilde görünmesine neden olan bir keskinlik kaybını ifade eder. Bu durum göz hastalıklarından kaynaklanabilir ve nesnelerin net görünmesini engelleyebilir. Bulanık mantık ise insan mantığına benzer şekilde belirsizlikleri ifade etmek için kullanılır ve insan zihninin karmaşıklığını yansıtmaya çalışır.

Bulanık sayılar, bulanık kümelerin özel bir alt kategorisidir. Genellikle kesin olmayan veya yaklaşık sayısal değerleri ifade etmek için kullanılırlar. Örneğin, "yaklaşık olarak 20", "5 civarında" gibi ifadeler bulanık sayılarla ifade edilebilir. Bu sayılar reel sayılar, tam sayılar veya doğal sayılar gibi belirli evrensel kümeler üzerinde tanımlanabilirler.

Yapay zeka ve bulanık mantık ise birbiriyle sıkça ilişkilendirilen kavramlardır. Yapay zeka, makinelerin insan benzeri zekaya sahip olmasını sağlayan bir alan iken bulanık mantık, belirsizlik ve belirsizlikle başa çıkmayı sağlayan bir yöntemdir. Bulanık mantık, yapay zeka alanında karar verme süreçlerinde belirsizliği ele alır ve insan benzeri sonuçlara ulaşmaya çalışır.

Mamdani, bulanık mantık alanında yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Uzman bilgisine dayalı problemlerin çözümünde kullanılan bu yöntem, genelde çeşitli problemleri belirsizlik altında ele almak için tercih edilir. Sugeno yöntemi ise değişken sayısının az olduğu veya değişkenlerin alt kümelere ayrılmadığı durumlar için kullanılan bir başka bulanık mantık yöntemidir. Her iki yöntem de bulanık mantık içinde farklı problemlere uygulanabilir.

Bulanıklaştırma işlemi ise giriş değişkenlerinin belirsizlik seviyesini azaltmak amacıyla kullanılan bir yöntemdir. Bu işlemde giriş değişkenlerine karşılık gelen üyelik fonksiyonları belirlenir ve kural tabanlı çıkarım mekanizması kullanılarak bulanık sonuçlar elde edilir.

Üçgen bulanık sayı, bir bulanık kümeyi tanımlamak için kullanılan bir formüldür. Bu formülde merkezi belirli olan bir sayı ile sağ ve sol açıklıklar verilir ve uyelik fonksiyonu belirli bir formülle hesaplanır. Bu şekilde üçgen bulanık sayılar, belirli bir aralıkta belirli bir değeri ifade etmek için kullanılır.

Son olarak, Mamdani çıkarım yöntemi bulanık mantıkta kullanılan bir çıkarım yöntemidir. Bu yöntemde, hesaplanan uygunluk değerleri max/min operatörleri yardımıyla işlenir ve sonuçlar daha anlaşılır ve yorumlanabilir hale getirilir. Bu şekilde belirsizliklerin azaltılması ve doğru kararların verilmesi amaçlanır.