Bir sozcukte unlu dusmesi olmasi icin gerekli sartlar nedir?

[Admin]

Bir sözcükte ünlü düşmesi olması için gerekli şartlar nedir?​

İki heceli ve ikinci hecesinde ı, i, u, ü dar ünlüleri bulunan bazı kelimeler ünlü harf ile başlayan bir ek aldıkları zaman kelimenin ikinci hecesindeki ı, i, u, ü dar ünlü harf düşer. Bu duruma Türkçe ses bilgisinde ünlü düşmesi adı verilir.

Ünlü düşmesi nedir ve örnekler?​

Örnekler: Alın-ı→alnı, karın-ı→karnı, oğul-u →oğlu, boyun-u→boynu, akıl-ı→aklı, fikir-i→cisim-i→ cismi, gönül-ü→ gönlü, zülüf-ün→ zülfün ; ayır-ıl→ ayrıl-, çevir-e→ çevre, devir-il-→ devril-, sıyır-ıl-→sıyrıl-, kıvır-ım→ kıvrım, ayır- ıntı→ayrıntı, devir-e→ devre, yalın-ız→yalnız, yanıl-ış→ yanlış…
Ünlü düşmesine uğrayan kelimeler nelerdir?
İki heceli bazı kelimeler ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında ikinci hecelerindeki dar ünlüler düşer: ağız / ağzı, alın / alnı, bağır / bağrım, beniz / benzi, beyin / beynimiz, boyun / boynu, böğür / böğrüm, burun / burnu, geniz / genzi, göğüs / göğsün, gönül / gönlünüz, karın / karnı, oğul / oğlu; çevir- / çevril-.
Ünsüz düşmesi nedir örneklerle?
⇒ Ünsüz düşmesi büyük bir oranda sonu “k” sessiz harfiyle biten kelimelerin “–cık, -cik, -cuk, -cük, -cek” ekini aldıktan sonra bu harfi düşürmesi şeklinde olur. ⇒ Sonu “k” harfiyle biten bazı sözcüklere “-l,-mse” getirildiğinde sondaki “k” ünsüz harfi düşer.

Ünlü daralması nasıl anlaşılır?​

“a, e” düz-geniş ünlüleriyle biten fiillere şimdiki zaman eki “-yor” getirildiğinde, bu ünlüler daralarak “ı, i, u, ü” biçimlerine dönüşür. Bu olaya “ünlü daralması” denir. NOT: “-yor” ekinin kendisinden önceki düz-geniş ünlüler üzerinde daraltıcı bir etkisi vardır.

Ünlü değişmesi nedir ve örnekler?​

Örneğin Şahıs Zamirlerinden biri olan ”Ben” kelimesine yönelme eki getirildiğinde ”Ben – e değil” Bana şeklinde yazılır ve bu şekilde telaffuz edilir. Aynı şekilde ”Sen” zamiri de ”Sana” biçiminde yazılır. ”E” harfinin ”A”ya dönüşmesi ünlü değişimine örnek olarak gösterilebilir.
Ünlü düşmesi ne örnek cümleler?
Ünlü Düşmesi ile ilgili 10 Tane Cümle
Büyük ünsüz düşmesi nedir?
Ünsüz düşmesi, bir sözcüğe bir ek veya başka bir sözcük eklenirken, kaynayan kısımdaki seslerden birinin kaybolmasıdır. Bazı sözcükler ek alırken kök ve gövde ek ile birleşmez, bu esnada kök veya gövdeden bir ünsüz düşer.

Büyücek ünsüz düşmesi var mıdır?​

Ünsüz düşmesinin olduğu durumlar: “k” ünsüzü ile biten sözcüklerde “-cık, -cık” eki geldiğinde sözcüğün sonundaki “k” seslerinin düştüğünü görürüz: Örnekler: alçak>alçacık, ufak>ufacık, küçük>küçücük, minik>minicik, büyük>büyücek…

Gelmiyor da ünlü daralması var mı?​

Türkçede a, e ünlüleri ile biten fiillerin şimdiki zaman çekiminde, söyleyişte de yazımda da a ünlüsü ı, u; e ünlüsü i, ü olur: başlıyor (gelmiyor (
Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde y ünsüzünün daraltıcı etkisi sebebiyle ünlü daralması vardır?
Son sesi a veya e olan fiil kök ve gövdelerine, şimdiki zaman eki (-yor) getirildiğinde kelime sonundaki sesli daralır. Bunun sebebi “y”nin daraltıcı etkisidir: söyle-yor>söyl(ü)yor. anla-yor>anl(ı)yor.