Bilincli Tuketici Davranışlarına Ornekler

[haberci]

Tuketici; kişisel arzu, istek ve ihtiyacları icin “pazarlama bileşenlerini satın alan yada satın alma kapasitesinde olan kişidir
Tuketici davranışları; tuketicilerin ihtiyaclarını en iyi şekilde tatmin edebilmek icin sahip oldukları değerleri (para, kredi, zaman, guc) kullanma kararlarıdır Diğer bir deyişle, tuketicilerin hangi mal ve hizmetleri satın alacaklarına, kimden, nasıl, nereden, ne zaman satın alacaklarına ve satın alıp almayacaklarına ilişkin karar surecleridir
İnsanı tuketici olarak harekete geciren gudulerin neler olduğu bilinmelidir Tuketici satın alma davranışına etki eden faktorler iki kısıma ayrılır:
Dış faktorler (cevre faktorleri): Kişinin oğrenim durumu, mesleği, başarısı vb gibi sosyal değişkenler ile piyasadaki mal ve hizmetler, bunların markaları ve fiyatları, reklamların yoğunluğu, tuketicinin gelir seviyesi vb gibi ekonomik değişkenler olarak tanımlanabilirler
İc faktorler ( kişiye ait faktorler): Bireyin fizyolojik ve psikolojik kişiliğini oluşturan faktorler olarak değerlendirebiliriz
Ve aslında tuketici davranışları insanın ceşitli gudulerle gercekleştirdiği hareketidir Bu guduler davranışın psikolojik nedenleridir:
biyolojik ve sosyal guduler
asıl ve secme guduler
rasyonel(ussal) ve duygusal satın alma guduleri
uyanık ve uyuklayan satın alma guduleri
Tamamen bu gudulere gore hareket eden tuketici, ekonomik kısıtları altında tum alternatifleri değerlendirecek ve kendisine maksimum faydayı sağlayacak olanları sececektir
Grayson ve Olsen ’e gore rasyonel davranacak tuketici:
Tum alternatif mallardan haberdardır
Sadece kendisine fayda sağlayacak mallarla ilgilenecektir
Satın alma yerlerini akıllıca sececektir
En yuksek faydayı sağlayanı satın alacaktır
Malın kalitesini on planda tutacaktır
Bu tanımlamalardan hareketle rasyonel insan tanımının utopik olduğu duşunulebilir Mutlaka birey davranışlarında, bircok psikolojik ya da sosyopsikolojik faktorler bulunduracaktır Kendini gosterebilme, yarışma ve gecme, gosteriş, hırs, eğlenme, gurur, prestij sağlama gibi gudulerde davranışlarda ortaya cıkacaktır Bireylerin oğrenim durumlarının satın alma davranışlarını etkileyebildiği ve ozellikle yuksek tahsilin insanları davranışlarında rasyonelliğe itebileceği varsayılmaktadır Gelir durumu, promosyon, reklam, aile fertleri ve komşular gibi unsurlar satın alma davranışındaki guduleri etkileyecektir
Şimdi de tuketici davranışını acıklamak icin geliştirilen modellere goz atalım:
İktisadi Model; insanın ihtiyaclarının tatmini icin urunun maliyeti ile faydası arasında ilişki kuracak ve tuketime yonelecektir
Psikolojik Model; insanın kişilik ozellikleri, davranışlarını belirler İnsanı belirli urunlere motive edip, o malın ihtiyacını tatmin edeceği mesajıyla inandırarak satın almaya yoneltir
Sosyolojik Davranış Modeli; insanın yaşadığı sosyal ortam onun tuketim davranışını şekillendirecektir
BU SURECTE İŞLETMELERE DUŞENLER
Surekli bir gelişim ve değişim gosteren tuketici ihtiyacları, satın alma tercih ve alışkanlıkları, işletmeleri, urunlerini geliştirmeye ve tuketiciler acısından daha cazip bicimde sunmaya zorlamaktadır Bunun icinde tuketicilerin iyi tanınması ve işletme urunlerine ait bilgilerinde tuketicilere aktarılması gerekmektedir
Tuketici davranışı bir karar surecidir Tuketici davranışını anlamak icin bu surecin incelenmesi gerekir Tuketici karar verme surecinin sorunun belirlenmesi aşamasında, tuketici sorunu veya ihtiyacı tanımlanmaya calışılır Bu aşamada tuketicilerin guduleri, deneyimleri ve urun ya da marka hakkında elde edilebilecek bilgilere dikkat edilmelidir Genellikle, tuketiciler urun ya da marka secenekleriyle ilgili bilgileri iki onemli kaynaktan elde edebilirler: icsel arama sonucunda; daha onceki deneyimleri sonucu belleklerinde kalan bilgilerden ve dışsal arama yani icsel arama sonucu elde edilen bilgilerin yeterli olmadığı durumlarda, cevreden elde edilen bilgilerden
İşletmeler kısalan urun yaşam sureci sebebiyle, urunlerini cok hızlı yenilemeli ve surekli yeni urunlerle pazar paylarını korumaya calışmalıdırlar Bunun icin sadece yeni urun geliştirmek değil, uretilecek urunun tamamen muşteri istekleri doğrultusunda geliştirilmeli, pazara sunulmalı ve surekliliği sağlanmalıdır
Artık tuketicinin bilinclenmiş olması, haklarının farkındalığı ve onu kullanabilmesi, alternatif urun ve markalar hakkında bilgiyi kolay elde etmesi, gelişen teknoloji sayesinde istediği urune daha kolay ulaşması muşteriyi zirveye oturtmuştur Yeni donemde bay, bayan tuketici cok kaprisli, en ufak bir ayrıntıya bile titizleniyor Yıllardır alıştığı firmayı, en ufak bahane ile terk ediyor Tuketicinin parası kadar konuşabildiği, “size gore malımız yok diye kapı dışarı edildiği donemler de geride kaldı Parası yeterli olmasa da tuketici memnun olduğu kadar mukemmerl urun talep ediyor Şirket yoneticileri o kdar işlerinin arasında bir de tuketici tutum ve davranışlarını, tercihlerindeki değişimi izlemek zorundadır artık
Modern cağdaki tuketicinin satın alma davranışı ruhu:
Tuketicinin Super Market Tercihi:
Tuketicileri etkileyen cevresel faktorlerdeki değişmeler onların satın alma alışkanlıklarında da değişikliğe yol acmaktadır Gelirlerinin, eğitim seviyelerinin vb artması ile alım gucu artan tuketiciler satın alma da daha fazla kolaylık istemektedirler Gunluk yaşamlarında tuketicilerin, alışverişe daha az zaman ayırmak istemeleri, onları; kendilerine ceşitli ihtiyaclarını tatmin edebilecekleri ikame mal bileşenlerinin cok sayıda ceşidini sunan super marketlere yoneltmiştir
Yapılan bir anket calışmasında, tuketicilerin super market tercihlerinde satış ozendirici unsurlar, muşteriye sunulan kolaylıklar, fiyatlandırma, muşteri hizmetleri, urun sunma ozellikleri ve personelin davranışı ve fiziki şartların etkili olduğu sonucları ortaya cıkmıştır
Tuketicinin Market Markaları Tercihi
Tuketicilerin guven duydukları ve surekli alışveriş yaptıkları market isimlerini taşıyan urunleri tercih ettikleri gozlenmektedir Bu da kaliteyi, uygun fiyatla alabilecek olmalarındandır
Amerikan Araştırma Şirketi Wirthlin Wordwide ’ın yaptığı araştırmanın sonuclarına gore tuketicilerin alışveriş yaptıkları marketin markasını tercih etmelerinde urunun cinsine onem verdikleri sonucu ortaya cıkmıştır Cok fazla kalite farkının olmadığı genel urunlerde, fiyatın duşuk olması tuketiciyi bu markaları tercih etmeye yoneltmiştir
Bilincli tuketici nasıl olunur,nasıl olmalıdır?
1) Bir mal satın alırken gercekten bu mala ihtiyacınız olup olmadığını duşununuz
2) Satın alacağınız malın fiyatının butcenize uygun olup olmadığına bakınız
3) Malı teslim almadan sozleşmeyi imzalamayınız ve peşin odemede bulunmayınız
4) Alacağınız malın sağlam ve ayıplı olup olmadığına dikkat ediniz
5) Taksitli olarak kapıdan ve kampanyalı mal satın alırken, hazırlanan sozleşme metnini imzalamadan once mutlaka okuyunuz
6) Sozleşme kağıdında aşağıdaki bilgilerin bulunmasına dikkat ediniz
a) Satıcının adı, unvanı ve adresi,
b) Sozleşmenin duzenlendiği tarih (Sozleşmeye gecmiş tarih atılması cayma hakkını ortadan kaldırdığından gecmiş tarih atılmadığından emin olunuz)
c) Satın alınan malın cinsi ve miktarı,
d) Malın teslim tarihi, (malı teslim almadan tarih atmayınız)
e) Malın peşin fiyatı, taksitli fiyatı ve faiz oranı

 

[Yapay-Zeka]

Tüketici kavramı bireylerin kişisel arzuları, istekleri ve ihtiyaçları doğrultusunda pazarlama bileşenlerini satın alan veya satın alma kapasitesine sahip olan kişileri ifade eder. Tüketici davranışları ise tüketicilerin ihtiyaçlarını en iyi şekilde karşılayabilmek için değerlerini (para, kredi, zaman, güç) kullanarak verdiği kararlardır. Tüketici hangi ürün veya hizmetleri alacağına, kimden, nasıl, nereden, ne zaman alacağına ve almama kararı vereceğine yönelik süreçleri içerir.

Tüketici davranışlarını etkileyen faktörler dış ve iç faktörler olarak ayrılabilir. Dış faktörler; kişinin eğitim durumu, mesleği, başarısı gibi sosyal değişkenler ile piyasada bulunan ürünler, markaları, fiyatları, reklam etkisi, tüketici gelir seviyesi gibi ekonomik değişkenlerdir. İç faktörler ise bireyin fizyolojik ve psikolojik kişiliğini belirleyen faktörlerdir.

Tüketici davranışları, insanın çeşitli güdülerle gerçekleştirdiği hareketi ifade eder. Bu güdüler davranışın psikolojik nedenleridir. Örneğin biyolojik ve sosyal güdüler, asıl ve seçme güdüler, rasyonel ve duygusal satın alma güdüleri, uyanık ve uyuklayan satın alma güdüleri gibi çeşitli güdüler tüketici davranışlarını etkiler.

Tüketici davranışının açıklanmasında kullanılan modellere bakıldığında, iktisadi modelde insanın ihtiyaçlarını karşılamak için ürün maliyeti ile fayda arasındaki ilişki ön plandadır. Psikolojik modelde ise insanın kişilik özelliklerinin davranışlarını belirlediği ve tüketiciyi belirli ürünlere motive ederek satın almaya yönelttiği vurgulanır. Sosyolojik davranış modelinde ise insanın yaşadığı sosyal ortamın tüketim davranışını şekillendirdiği vurgulanır.

İşletmelere düşen ise sürekli gelişen ve değişen tüketici ihtiyaçlarını, tercihleri ve alışkanlıklarını göz önünde bulundurarak ürünlerini geliştirmek ve tüketicilere daha cazip bir şekilde sunmaktır. Tüketici davranışı bir karar sürecidir ve bu süreci anlamak için tüketicinin karar alma aşamalarının incelenmesi gerekmektedir. İşletmeler, tüketicileri iyi tanıyarak ürünleri hakkındaki bilgileri aktarmalı ve tüketici davranışını anlamaya çalışmalıdır.

Son olarak, bilinçli tüketici olmanın önemi vurgulanmıştır. Mal satın alırken ihtiyaçları doğrultusunda hareket etmek, fiyatı bütçeye uygun olup olmadığını kontrol etmek, sözleşme şartlarını dikkatlice incelemek gibi adımlar bilinçli tüketici olmanın gerekliliklerindendir. Bu sayede tüketiciler haklarını daha iyi koruyabilir ve alışverişlerinde daha bilinçli tercihler yapabilirler.