Azerbayca nın Gelenek Ve Görenekleri Nelerdir

[haberci]

Azerbaycanın Gelenek Ve Görenekleri Nelerdir
Azerbaycanın kültürü nedir
Azerbaycanın örf ve adetleri nedir
Azerbaycan'da evlenme teklifi
KIZ BEĞENME:
Geçmiş dönemlerde ,koyu taasubun etkin olduğu yıllardaoğlanın kızı seçmesi adeta imkansızdı Zira bunu örtünme (tesettür)olanaksız kılardı Oğlanla , kızın birbirlerini görmesi nadir hallerde ; akrabalık(hala kızı, dayı kızı, amca kızı vs) nedeniyle olabilirdi
Önemli olan büyüklerin razı göstermeleriydi ki , fakat onların beğenileri dikkatinazara alınırdı Erkek Çocuk alacağı kızın güzel olmasına ; kızlar varağı erkeğingenç yakışıklı olmasını dilerdi Dahi bestekar Üzeyir Hacıbeyli'nin Arşınmal alan müzikal (operet eserinde , konu kahramanı Asker'inSultanbey'in kızı Gülçöhre'nin yüzünü görebilmesi uğrunaarşınmalcı(eski varlığına girdiğini izleyenler hatırlayacaklardır)
Bugün yörede görücü usulü hala yaygınsa da ;sevgi aşk evliliklerinin sayısı hiçde az değildir Kızı el çırpmak düğüne varacak olan devrelerin birincisini teşkileder
ELÇİ GİTME: Erkek Çocuk tarafı elçi gitmeden önce komşu ve akrabadankadınları ayrıca uğurlu işe vesile olmuş insanı da alıp kız evine gider Bundan kasıt; kızı ve ailesini yakından tanımak elçi gidilecek günü tahsis etmektirElçiliğe muhitte kendisine itbar edilen, sözü çiğnenmeyen aile yakınları da seçilirSohbet evvelce ordan burdan muhabbetiyle gelişir Sonra kendi aralarında belirlenen kişimevzuuya girer:
Allahın emri, Peygamberin kavliylekızı ister Erkek Çocuk övgüyle, olumlu yönleriyleanlatılır Konuşmaların ağırlıklı kısmını erkekler konuşsa da kızınheyesi (evet)'i anneden alınır Bu heyeanında verilmese de, buçok da korkunç değildir Kız tarafı Nazevidir Bu seremoni birkaç keztekrarlanabilir Negatif cevap kız tarafının yaklaşımlarıyla anlaşılması mümkün Buna ensomut örnek evde sunulan ikramlardır Son aşamada , olumlu girişim sergilenmişse ,oğlan tarafına listeverilir İstekler toy'a değin bitmelidir
KEBİN (SÖZ KESME), KEBİN ÇÖREĞİ YEMEĞİ: Bu merasim şekli ülkemizindiğer yörelerinde hiç de adetten olmayan adamakıllı muhite özgü (Burada Kars da ve diğerAzerbaycan Türklerinin ikamet ettiği yerler öbür tutulmalıdır) Türk (Şia) geleniğininevlenme ilmihalidir Kebin kesilmesi için aile yakınlarının şahitliğinde şiadin hadiminin (molla) sorumluluğunda nişan öncesi kıyılan Öğretmen nikahıolarak da adlandırılır Bundan amaçlanılan; gelin adayıyla , damat adayı arasındakinamahremi ortadan kaldırmaktır
Kebin için gün kararlaştırılır Günün akşamı ayrıca kebin yemeğide verilir Oğlantarafı yemek yemek malzemesi gönderir (Bunlar kutuyla yağ , telisle pirinç , dirikoyun,kasayla meyve vs'dir) Yemek Yemek çeşiti başlıca şöyledir: Gatıh aşı(yoğurtlu çorba),pilav,ekşili lepeli et kavurmasıdır Bunların üstüne çokça içilen semaver çayıdırÇayın yanında reçel çeşitleri ve kuruyemiş de sunulur Merasim için KebinKabin(perdei İsmet) kurulur Molla perde arkasındaki gelin adayıyla şu diyoloğu kurar:
Filan gızm,seni şahitlerin huzurunda ,filankesin oğluna kebinin kesirem ve ağzındaeşitmek istiyirem, söyle görüm razısan mı?
Heye(evet)
Bazı hallerde kız yerine bu cevabı anne de verebilir
Molla daha sonra Talaksuresinden ayetler okur, peşinde erkek çocuk tarafı sözyüzüğü ve başörtüsü takar ve masaya oturulur Yemekten sonradan tarafına ihtiyaçlarsorulur Bunlar evin lazım eşyaları , başlık parası ,ziynet (takı) bir desaklanabilir yiyecek maddeleridir Başlık parasının istenmediği evlerde anneye sütparası (emzirme) verilir
NİŞAN : Nişan merasimi , başlıca evde yapılır Yazın bahçesi(heyet)yerinde olan, nişan kutlamasını bahçede yapar Nişandan birgün önce , oğlan tarafıkızı çarşıya alışverişe çıkartırMerasim kızevinde olurOğlantarafında gelen konuklar kıza hediye (helet) getirir Bu hediyeler umumiyetle takı,ziyneteşyasıdır Nişan yüzüğünü aile büyüklerinden birisi takar Kısa bir konuşmadansonra , birbirine kurdelayla alt yüzükler makasla kesilir Yeni akrabalar (gohum) elsıkışarak , bu şanslı işin uzun ömürlü olmasını diler Nişanlanan adaylar,aile büyüklerinin sırayla ellerini öper Nişanda şeker dağıtılır,şerbetverilir Sonrası nanaylar söylenir , manilar (bayatı) okunur; müzik eşliğinde oynanılır
DÜĞÜN (TOY): Erkek Çocuk tarafı ;listenin giyecek bölümünün ikinci yarısını; düğünden bir gün evvel , kız tarafında yemekliçalgılı kutlanacak HINA (kına)evine gönderirHına'da yenilmesi için diğer taraftan diri koyun bağışlar Aynı günün akşamıoğlan tarafı da BEYBAŞI yapar Gecenin ilerliyen saatlerinde hına(kına) hazırlanaraktepsiye konulur İçinde yanan mumların etrafı şekerle , çukulatayla bezenir Tepsi(honça) oğlanın sağdıç ve soldıçı arkalarında oluşan az bir kalabalıkta, çalgıcılarıneşliğinde ,şamatayla çalıp okuyarak, kız evine götürürTepsi(honça) kız tarafınahemen verilmez,karşılığında bir şeyler beklenirVerilmezse bahçeden tavuk,kaz gibikümes hayvanı çalınır Bu gelenektir göz yumulur Alınan tavuk,kaz beybaşınınmenüsünü oluşturur Erkek Çocuk bekar arkadaşlarıyla pişirip yer Kıza ulaştırılan kınao saat eline yakılırAncak kız avucunu kimi vakit açmaz,bunun anlamı avucuna koyulmasıistediği hediyedirOğlan bacısı tedariklidir,bir çeyrek altınla bu işi de halinekoyar Kız evinden damada ulaştırılmak üzere tepsi verilirBu tepsinin içinde iç çamaşırı,çorap,mendilgibi sözde eşyalar olurSağdıç ve Soldıç kız evinden verilen tepsiyi teslimalarak bu işlemi noktalar Beybaşında eğlence sabahleyin dek sürer Sabahleyin erkenden hemoğlan , hem de kız hamama gider Oğlanın yanında bekar arkadaşları , kızın yanınayengebulunur Hamam sonrası akşama olacak nikah için hazırlıklara başlanılırDamat traş olur Kız ve yakınlarını kuaföre götürür Kararlaştırılan saatte düğünöncesi devlete ait düğün belediyede sade bir şekilde kıyılır Akşamına toyu çalınırDavetliler düğüne gelmeye başlar Yöre musikicilerinden tekmil düğün orkestrası,düğünü yönetinin listesine göre çalar Düğünü yöneten kişi ; kız tarafınıda, erkek çocuk tarafının da gönlünü yaparak onların oynamasını , toy'un neşeli geçmesinisağlar Toyun bitiminden daha sonra yeni evliler Zifafa girer Kapıyı bekleyenyengezilaf'dan daha sonra erkek çocuk yakınlarından muşluluk alır
DUVAK : Düğün ertesi Duvakyapılır Gelin, düğündekigibi gelinliğinigiyip kenarda oturur Bu sefer kız tarafı , yakınlarıyla erkek çocuk evinegider Bu defa onlar armağan (sovgat) getirir (nişana mukabil) Erkek Çocuk tarafı konuklara çapasta servisi yapar Yeni gelinin sandığı açılır, azından on bohça çıkar Evdekiyakınlara yatak,çarşafı,erkeklere pijama , kayınvalidekaynatana namazlık hediye edilirBu gün'e dostça komşularda katılır Onlar da armağan getirir
Alıntı *

 

[Yapay-Zeka]

Azerbaycan'ın gelenek ve görenekleri oldukça zengin ve renkli bir kültüre sahiptir. Bu gelenekler arasında kız beğenme, elçi gitme, kebin (söz kesme), nişan ve düğün gibi çeşitli adetler bulunmaktadır. Bu adetler genellikle aile içi ve toplumsal ilişkilerin sağlamlaştırılması, törensel bir şekilde kutlanması amacıyla gerçekleştirilir.

Azerbaycan halkının kültürü ise yüzyıllara dayanan zengin bir tarihe sahiptir. Özellikle edebiyat, müzik, dans, el sanatları ve yemek kültürü gibi alanlarda kendine özgü unsurlar barındıran bir kültürü benimsemişlerdir. Azerbaycan kültürü, Türk ve İran etkilerini bir arada barındırarak benzersiz bir yapı oluşturmuştur.

Azerbaycan'da evlenme teklifi ise genellikle geleneksel adetlere göre gerçekleşir. Kız beğenme süreci, elçi gitme, söz kesme merasimi (kebin), nişan ve düğün gibi aşamalardan oluşur. Bu aşamalar genellikle ailelerin ve toplumun katılımıyla gerçekleştirilir ve törensel bir şekilde kutlanır.

Özetle, Azerbaycan'ın gelenek ve görenekleri kapsamlı, köklü ve bir o kadar da renkli bir yapıya sahiptir. Bu adetler, toplumsal ilişkileri güçlendirmenin yanı sıra kültürel miraslarını korumak ve yaşatmak amacıyla büyük bir özenle sürdürülmektedir.