Asyada Kurulan Türk Devletleri

[SoruCevap]

ASYA HUN İMPARATORLUĞU

Türk dünyasının ilk devletidir.
Türk devlet geleneğinin temeli kurulmuştur.
M.Ö .58 de iç çarpışmalar görülmüştür .
48 de Kuzey - Güney olarak ikiye ayrıldı .
150 de Kuzey Hun lar Batı ya göç etti.
216 da Güney Hunlar Çin hakimiyetine girdi

GÖKTÜRK İMPARATORLUĞU

552 de Avarlar ın yıkılması sonucu Bumin Kağan tarafından kuruldu.
Merkez Ötüken.
TÜRK adıyla kurulan ilk devlet.
582 de Doğu - Batı olarak ikiye ayrıldı .
630 da Doğu , 659 da Batı Göktürk Çin hakimiyetine girdi.

2.GÖKTÜRKLER ( KUTLUK )

681 de Kutluk Kağan tarafından kuruldu.
38 harfli Göktürk alfabesi icat edildi .
Türk tarihinin ilk yazılı belgesi Orhun Abideleri yapıldı .
745 te Uygurlar tarafından yıkıldı .

UYGUR DEVLETİ

745 te Kutluğ Bilge Kül Kağan tarafından kuruldu.
Merkez Karabalasagun( Ordubalık).
İlk yerleşik Türk devletidir.
Gök tanrı inancı ve Uzakdoğu dinleri de yayılmıştır.
751 Talas Savaşı ndan sonra İslamiyet ile tanıştılar.

Karluk ,Yağma, Çiğil İslamiyeti kabul eden ilk Türk boyları.
18 harfli Uygur alfabesini kullandılar.
Kırgızlar tarafından yıkılmıştır.

KIRGIZLAR

840 ta Ötüken de kuruldu.
Günümüze ulaşan Manas destanı tarihi belge niteliği taşır.
Moğollar tarafından yıkılmıştır.

SİBİRLER

Volga dan Kafkaslara kadar uzanan bölgede 6.yy da kuruldu.
Bugünkü Sibirya adını buradan alır.
Avarlar tarafından yıkılmıştır.

AVARLAR

Göktürklerin baskısıyla bugünkü Macar topraklarına yerleştiler.
Sasaniler ile işbirliği yaparak İstanbul u kuşatmışlardır.
İstanbul u kuşatan ilk Türk boyu.
845 te franklar tarafından yıkılmıştır.

TÜRGİŞLER

Merkezi Balasagun olup Türkistan da kuruldu.
Emevilerle mücadele etmişlerdir.
İlk para basan Türk devletidir.
Karluklular tarafından yıkılmıştır.

HAZARLAR

Kafkaslar da kurulmuştur.
Hazar Denizi adını buradan almıştır .
İslamiyet in Kafkaslara yayılmasını engelle mişlerdir.
Yönetici kesim Musevi, halk arasında ise her dinden insan görülmüştür.
Müslümanlarla mücadele etmişlerdir.

KARLUKLAR

Talas savaşından sonra İslamiyeti kabul eden ilk Türk boyu.
Karahanlı devletinin etnik temelini oluşturmuşlardır.

BULGARLAR

Göktürklerin yıkılmasından sonra kurulmuştur.
Hazarların baskısıyla Tuna ve İtil-Volga Bulgarları olarak ikiye ayrılmıştır.
Tuna Bulgarları Hıristiyanlığı kabul ederek Slavlar içinde eriyip yok olmuşlardır.

İtil-Volga Bulgarları Müslüman tüccarların etkisiyle İslamiyeti resmi din olarak kabul edip benliklerini koruyabilmişlerdir.
1237 de Moğollar tarafından yıkılmalarına rağmen bugün de Kazan Türkleri adıyla yaşamaktadır.

MACARLAR

Peçenek baskısı sonucu Ural-İtil den bugünkü Macaristan a yerleşmişlerdir.
Hıristiyanlığı benimsediklerinden Türk ırkının özelliğini koruyamamıştır.
Türk tarihi ile ilgili araştırmalar yapan Budapeşte Türkoloji Enstitüsü nü kurmuşlardır.

PEÇENEKLER

Oğuzların baskısıyla Aral Gölü civarında Karadeniz in kuzeyine gelmişlerdir.
Slavlarla mücadele etmiş ve bağımsız bir devlet kuramamışlar.
11.yy da Bizans egemenliğine girerek paralı asker olarak görev yapmışlardır.
1071 de Malazgirt Savaşında Büyük Selçuklularla birleşmişlerdir.

OĞUZLAR(UZLAR)

En kalabalık Türk Boyudur.
Orta Asya da kalan kolu Selçuklu ve Osmanlı gibi önemli devletler kurmuşlardır.
Küçük bir bölümü ise Balkanlara gelerek devlet kuramamış ancak Bizans ordusunda ücretli olarak görev yapmışlardır.
1071 Malazgirt savaşında Büyük Selçuklularla birleşmiştir.

KIPÇAKLAR(KUMANLAR)

Türk ırkının fiziki olarak en güzel boyudur.
Dede Korkut Destanı na konu olmuşlardır.
Moğolların Türkleşmesinde etkili olmuştur.
1239 da Moğol ve Bizans etkisi ile yıkılmışlardır.

AKHUNLAR(EFTALİTLER)

Kuzey Hunların soyundandır.
Çin hakimiyetini kabul etmeyip Göktürk-Sasani toprakları arasında kuruldu.
Göktürk ve Sasani saldırılarıyla 567 de yıkılmıştır.
MÜSLÜMAN TÜRK DEVLETLERİ
KARAHANLI DEVLETİ
Bilge Kül Kadir Han tarafından merkez Balasagun olmak üzere 840 da kuruldu.
Karluk,Yağma,Çiğil boyları etnik temeli oluşturur.
İlk kervansaray örnekleri görülür.