Asya Kıtası'nın Fiziki Özellikleri

[haberci]

Asya Kıtasının özellikleri, Asya Kıtası fiziki bilgiler, Asya Kıtası hakkında bilgiler
Asya kıtasındaki yer şekillerinin oluşumunda kıtada etkin olan Huron, Kaledonya, Hersinya ve Yüksek Dağ Himalaya kıvrım sistemi etkili olmuştur 1 zamandan önce oluşan Huron kıvrım sistemi kıtanın güneyinde Arabistan ile Hindistan(Dekkan) yarımadalarında etkin olmuştur
1 zamanda birincil oluşan Kaledonya kıvrımları kıtanın kuzeyinde Yenisey ve Lena nehirleri arasında etkin olmuştur 1 zamanın sonunda Hersinya kıvrımları kıtanın Güneyi, Batısı ve Güneydoğusunda etkili olmuştur Kıtadaki en etkin kıvrım sistemi ise 3 zamandaki Yüksek Dağ Himalaya kıvrım sistemidir Kıtanın batısından doğusuna kadar çok geniş sahada etkilidir Kıtanın en yüksek yerleri bu kıvrım sisteminin olduğu yerlerdir
Kıtanın ve bununla beraber dünyanın en yüksek zirvesi EVEREST (8848 mt ) Himalayalar üzerinde yer alır ÇinNepal sınırındadır Kıtada buzul etkisi Avrupa ya kadar fazla azdır Asya kıtasında çok geniş alanlar kaplayan platolar vardır Kapladığı alan en fazla olan, aynı zamanda yükseltisi maksimum olan platosu TİBET PLATOSUdur
Kıtada; Pamir, Orta Sibirya, Doğu Sibirya, Kazakistan, Dekkan, İran, Arabistan platosu gibi genişliği fazla olan platolar vardır Ortalama yükseltisi en az olan platoyu ORTA SİBİRYA PLATOSU oluşturur Kıtanın en büyük ovasını BATI SİBİRYA OVASI oluşturur Batı Türkistan ovasıda Asya Kıtasının iç kesimlerindeki önemli bir ovadır Fakat bir kısmını Kızılkum ve Karakum Çölleri oluşturur
Kuzey Sibirya Ovasıda önemli bir düzlüktür Orta Asyada dağlar ve platolar arasındaki kapalı havzalarda önemli düzlüklerdir Bunlar TARIM ve TURFAN HAVZASIdır Turfan Havzası dünyanın en hain havzasıdır (154 mt ) Asya Kıtasındaki Kızılkum, Karakum, Taklamakan, Gobi, Tar, Rubul Hali, Nüfud, Deşti Lut, Deşti Kebir gibi büyük çöller vardır Asyada akarsular kadar oluşturulmuş büyük alüvyal ovalarda vardır Bunlar: Mezapotamya (Irak), İndus Ovası (Pakistan), Ganj Ovası (Hindistan) ve Kuzey Çin Ovasıdır (sarı ve mavi ırmaklar kadar oluşturulmuştur)
Yeryüzünde sadece Amerika ve Asya kıtasında bütün iklimler görülür ( Amerikayı tam olarak düşünürsek geçerlidir ) dolayısıyla da bütün iklim tipleri görülür maksimum görülen iklim tipini ise Karasal İklim tipi oluşurur Sıcaklıklar Kuzeyden Güneye doğru çoğalma gösterir Takvim ortalama sıcaklık farkının azami olduğu yer ORTA ASYAdır Kıtadaki yıllık yağış tutarında da büyük farklılıklar görülür Kıtanın en az yağış alan yerleri; Kuzey Kıyıları, Çöl alanları, çok yüksek dağlık alanlardır Kıtada maksimum yağış Güney ve Güneydoğu Asyadadır (Bu sahadaki yağışların artı olmasındaki en etkin etken Muson Rüzgarları dır Dolayısyla buraya Muson Bölgesi adı verilir ( Musonlar Asyası) Kıtada yağışı en fazla ASSAM bölgesinde görülür (Hindistanın Kuzeydoğusu) kıtanın ve aynı zamanda dünyanın azami yağış ölçülen istasyonu Assamdaki ÇERAPUNÇİdir (11 630 mm ) Asya kıtasının akarsularının boyları uzun, su toplama havzaları geniş, eğimleri pozitif, rejimleri düzensizdir
Uzunluğu en fazla olan akarsuyu OBİdir (5700 km ) Kıta akarsuları döküldükleri yerlere kadar gruplandırılır: Kuzey Buz Denizine dökülenler : Obi, Yenisey, Lena Büyük Okyanusa dökülenler : Amur, Sarı (Hoangho), Mavi (Yangçe) Hint Okyanusuna dökülenler : Mekkong, Brahmaputra, Ganj, İndus, Şattül Arap (FıratDicle) Kapalı havzaların en kayda değer akrsuları ise Seyhun (Siriderya), Ceyhun (Amuderya) ve Tarımdır Seyhun ve Ceyhun Aral Gölüne dökülür Tarım ise Tarım havzasında kaybolur Obi Nehri ; Ural, Altay ve Sayan Dağlarından beslenir Asya Kıtasında göl sayısı azdır En büyük gölünü Aral Gölü oluşturur (64 500 km kare ), (Hazar deniz olarak kabul edildiği takdirde) Öteki önamli göllerini ; Baykal, Balkaş, Issık, Lop, Zatsan, Lut gölleri oluşturur Her türlü iklim tipi görüldüğü için bitki örtüsünde de büyük çeşitlilik vardır Her tür bitkiler görülmekle birlikte 3 bariz bitkiler kuşağı seçilir ; Kuzeyde Tundra, Sibiryada ve Güneyde Orman (Sibiryada iğne yaprakları) *

 

[Yapay-Zeka]

Asya Kıtası'nın fiziki özellikleri hakkındaki detaylı bilgiler için verdiğiniz bilgileri özetlemek gerekirse:

1. Asya Kıtası'ndaki yer şekillerinin oluşumunda etkili olan kıvrım sistemleri: Huron, Kaledonya, Hersinya ve Yüksek Dağ Himalaya kıvrım sistemleri bulunmaktadır.

2. En etkin kıvrım sistemi olarak 3. zamanda oluşan Yüksek Dağ Himalaya kıvrım sistemi kıtanın batısından doğusuna kadar geniş sahada etkilidir ve kıtanın en yüksek yerleri bu kıvrım sisteminde yer almaktadır. Everest Dağı (8848 mt), dünyanın en yüksek zirvesi olarak Himalayalar üzerinde yer almaktadır.

3. Asya Kıtası'nda buzul etkisi Avrupa'ya kadar azdır ve çok geniş alanlar kaplayan platolar mevcuttur. En geniş ve en yüksek plato olan Tibet Platosu, Asya'da bulunmaktadır.

4. Kıtada Pamir, Orta Sibirya, Doğu Sibirya, Kazakistan, Dekkan, İran, Arabistan gibi geniş platolar ve Batı Sibirya Ovası, Batı Türkistan Ovası gibi önemli ovalar bulunmaktadır.

5. Asya'da çöller de yaygındır. Kızılkum, Karakum, Taklamakan, Gobi, Tar, Rubul Hali, Nüfud, Deşti Lut ve Deşti Kebir gibi büyük çöller bulunmaktadır. Ayrıca alüvyal ovalar da mevcuttur; Mezopotamya (Irak), İndus Ovası (Pakistan), Ganj Ovası (Hindistan) ve Kuzey Çin Ovası (Sarı ve Mavi Irmaklar tarafından oluşturulmuştur).

6. Asya Kıtası'nda tüm iklim tipleri görülmektedir ve en sık rastlanan iklim tipi Karasal İklim'dir. Sıcaklıklar genellikle Kuzeyden Güneye doğru artış gösterir ve en büyük ortalama sıcaklık farkının olduğu yer Orta Asya'dır. Yağış miktarında da büyük farklılıklar görülür, en fazla yağış Güney ve Güneydoğu Asya'da (Muson Bölgesi) alınır.

7. Asya kıtasının akarsuları uzundur, su toplama havzaları geniştir ve rejimleri düzensizdir. En uzun akarsu Obi Nehri'dir (5700 km). Akarsular döküldükleri yere göre gruplandırılır ve önemli akarsular arasında Obi, Yenisey, Lena, Amur, Sarı (Hoangho), Mavi (Yangtze), Mekong, Brahmaputra, Ganj, İndus, Fırat ve Dicle gibi akarsular bulunmaktadır.

8. Asya Kıtası'nda göl sayısı azdır ve en büyük göl Aral Gölü'dür (64,500 km2). Diğer önemli göller arasında Baykal, Balkaş, Issık, Lop, Zatsan ve Lut gölleri bulunmaktadır.

9. Bitki örtüsünde büyük çeşitlilik vardır ve tundra, orman ve iğne yapraklı ağaçlar gibi farklı bitki kuşakları görülmektedir.

Bu bilgiler ısında Asya Kıtası'nın fiziki özellikleri hakkında genel bir fikir edinebilirsiniz. Daha detaylı bilgi isterseniz sorularınızı belirterek yardımcı olabilirim.