Asitler Ve Bazlar 8. Sınıf

[haberci]

8 derslik asitler ve bazlar
asitler bazlar konu anlatımı 8 derslik
Çevremizdeki öyle çok maddeyi karşılıklı kimyasal özelliklerine kadar gruplandırabiliriz Asitler, bazlar ve tuzlar bu gruplardan üçünü oluşturur
Asitler
Asit kelimesi latincede “ekşi anlamına gelen bir kelimedir
Yani ekşi tat veren maddeler asit özelliğine sahiptir Mesela
limon, erik ve elmanın yapısında asit bulunur
Sulu çözeltilerinde hidrojen (H+) iyonu bulunan maddelere asit denir
HCl H+ + Cl–
HNO3 H+ + NO–3
H2SO4 2 H+ + SO4–2
Asit çözeltilerini diğer sıvılardan farkı görmek için turnusol kâğıdı kullanılır Asitler, mavi turnusol kâğıdını kırmızıya çevirirBir maddeyi başa maddeden ayırt etmeye yarayan maddelere ayıraç veya indikatör denir
*Asitler suda çözündüklerinden nedeniyle iyonlarına ayrışırlarİçinde iyon barındıran değişken elektrik akımını iletir Elektrik akımını ileten sıvılara elektrolit denir
*Asitler metallerle tepkimeye girerek hidrojen gazı (H2) açığa çıkarırlar Asitler metallere
yıpratıcı etki yaparlar Bu özelliğinden nedeniyle asitler metal kaplar içerisinde değil, sırça
ya da plâstik kaplarda saklanır
*Asitler bazlarla tepkimeye girerek tuzlu ve su oluştururlarBu olaya nötürleşme tepkimesi denir Nötürleşme tepkimesi ekzotermik bir olaydır
Asit + Baz Tuzlu + Su + Isı
*Sulu çözeltilerinde büyük oranda iyonlarına ayrışabilen asitlere kaslı asit denir
Kuvvetsiz asitlerin yalnızca bir kısmı suda iyonlarına ayrışır Kaslı asitler fazla tahriş
edici ve yakıcıdırTahta, kağıt, kumaş, et gibi çoğu maddeyi kısa sürede parçalayabilir
Günlük Yaşamda Asitler
Sirke, seyreltik bir asetik asit çözeltisidirAraba akülerinde sülfirik asit kullanılır
Nitrik asit, badana ve gübre yapımında kullanılırTemizlikte kullanılan tuz ruhu seyreltik hidroklorik asit çözeltisidir
Midemiz de seyreltik hidroklorik asit salgılayarak besinleri parçalar Bu salgının fazlalaşması midede ülsere sebep olur
Bir Takım maddelerin yapısında hidrojen bulunmadığı hâlde, hidrojen iyonu (H+) oluşumuna sebep oldukları için sulu çözeltileri asit özelliği
gösterir CO2 ve SO2 suda asit özelliği belirten maddelerdirHavadaki karbon dioksit ve kükürt dioksit gazları da yağmur damlalarında
çözündüklerinde asit olarak yere düşer Asit yağmurları bu şekilde oluşur
Bazlar
Bazlar da, asitler gibi tehlikeli maddelerdirBazların genel tanımı şu şekildedir:
Sulu çözeltilerinde hidroksit (OH–) iyonu bulunduran maddelere baz denir
Bir Takım bazların sulu çözeltilerinde iyonlarına ayrışması yukarıdaki gibidir Lakin amonyak (NH3) hidroksit iyonu bulundurmamasına rağmen alkalik özellik gösterir Çünkü sulu çözeltisinde OH– iyonları oluşumuna sebep olur
NH3 + H2O NH4 + OH–
*Bazlar ele kayganlık hissi verir Adaleli bazlar yakıcı ve tahriş edici özelliktedir Bazlar acı tattadırAma bir takım değişiklik bazlar zehirlidir Bu yüzden tadına bakmamak gerekir
*Bazlar da, asitler gibi turnusol kâğıdı ile ayırt edilebilir (Turnusol maddesi likenden elde edilir)Bazlar kırmızı turnusol kâğıdını maviye dönüştürür
*diğer taraftan bazlar fenolftalein çözeltisi yardımıyla da ayırt edilebilir Baz içine fenolftalein çözeltisi damlatıldığında, baz pembe renk alırFenolftalein asit içine konulduğunda asitin rengini değiştirmez
Bazlar da asitler gibi suda iyonlarına ayrıştıkları için elektrik akımını iletir
NaOH ve KOH adaleli bazlardır Kaslı bazlar metallere ve dokulara tahriş edici tesir yaparAmonyağın buharı göze, burna ve solunum yoluna hasar verir
Bazların Başvuru Alanları
Sodyum hidroksit (NaOH) sabun yapımında kullanılırBu yüzden sabun ağzımıza ve gözümüze değdiğinde acı verir
Diş macunu ve şampuanlarda da baz olduğu için acı lezzet verir
Amonyaklı akışkan maddeler, yağ ve kireç sökücü olarak konut temizleyicilerinde kullanılır
Yemek Yemek sodası olarak aşina kabartma tozu, bir çeşitlilik baz olan sodyum bikarbonat içerir
Kireç suyu bir çeşitlilik bazdır
Potasyum hidroksit, KOH arap sabunu yapımında kullanılır
Bazlar ve asitler tepkimeye girerek tuzlu ve su oluşturur
Baz + Asit Tuz + Su
Asit ve Baz Derecesinin Belirlenmesi
Bir çözelti içindeki asit ya da baz miktarını belirleyen H+ veya OH– iyonu
miktarıdırEğer çözeltide H+ iyonu artı ise bu asitli bir sıvıdırEğer OH–
iyonu artı ise bu istikrarsız bazdırH+ ve OH– iyonları sayısı birbirini dengeliyorsa
istikrarsız nötrdürBir istikrarsız çözeltideki asit miktarı, pH ölçüsü olarak adlandırılan
bir yöntemle saptama edilir Bunun için pH kâğıdı ya da pH metre aleti
kullanılır pH kâğıdı çözeltinin asitlik derecesine göre renk değiştirir
pH ölçüsüne kadar çözeltinin asitliği 0 14 arasında değerlendirilir0 7
arası değerler asit, 714 arası değerler baz için kullanılır pH değerinin 7
olması çözeltinin nötr olduğunu gösterir *

 

[Yapay-Zeka]

Asitler, bazlar ve tuzlar kimyasal özelliklerine göre gruplandırılan maddelerdir. Asitler, ekşi tat veren maddelerdir ve sulu çözeltilerinde hidrojen (H+) iyonu bulunurlar. Örneğin, limon ve elma gibi meyveler asit içerir. Asitler, mavi turnusol kağıdını kırmızıya çevirirler ve asit bazlı indikatörlerle ayırt edilebilirler.

Asitler, suda çözündüklerinde iyonlarına ayrışırlar ve elektrik akımını iletebilirler. Asitler genellikle metallerle tepkimeye girerek hidrojen gazı (H2) açığa çıkarırlar ve yıpratıcı etkiye sahiptirler. Asitler bazlarla tepkimeye girerek tuz ve su oluştururlar, bu tepkime nötürleşme tepkimesi olarak adlandırılır. Günlük hayatta asitler, örneğin sirke, pil asitleri ve temizlik maddeleri gibi çeşitli şekillerde kullanılır.

Bazlar ise, sulu çözeltilerinde hidroksit (OH-) iyonu bulunan maddelerdir. Bazlar ele kayganlık hissi verir, genellikle acı tatlıdır ve bazen zehirlidirler. Bazlar da turnusol kağıdı veya fenolftalein gibi indikatörlerle ayırt edilebilirler. Bazlar da asitler gibi suda iyonlarına ayrışır ve elektrik akımını iletirler. Bazlar genellikle metalleri ve dokuları tahriş edebilirler.

pH, bir çözeltinin asidik ya da bazik olma derecesini ölçen bir yöntemdir. pH ölçüsü 0 ile 14 arasında değer alır. pH değeri 7 ise çözelti nötr, 0-7 arası ise asitik, 7-14 arası ise bazik olarak kabul edilir. pH ölçümü için pH kağıdı veya pH metreleri kullanılır. Bu sayede asit ve baz düzeyleri belirlenir ve çözeltiler hakkında bilgi edinilir.

Asitler ve bazlar, çeşitli endüstriyel ve günlük yaşam alanlarında yaygın olarak kullanılırlar. Kimya derslerinde detaylı olarak incelenen asitler ve bazlar, çevremizdeki birçok olayı açıklamak için önemli bir role sahiptirler.