Aristotales Hayatı

[haberci]

Aristotales Yaşamı
Aristotales Biyografisi
Aristoteles veya kısaca Aristo Eski Yunanca Antik Yunan filozof Platon ile Batı düşüncesinin en manâlı iki filozofundan biri sayılır Fizik, astronomi, birincil felsefe, zooloji, mantık, siyaset ve biyoloji gibi konularda pek fazla eser vermiştir
MÖ 384 ya da 385'te, günümüzde Athos tepesi olarak adlandırılan tepenin yakınlarında minik bir Makedonya kenti olan Stageira'da, Makedonya kralı II Amyntas'ın (Philippos'un babası) hekimi olan Nikomakhos'un oğlu olarak dünyaya gelir MÖ 367 ya da 366 'da 17 yaşında Platon'un Atina'daki akademisine (Akademeia) girmesiyle Platon'un en aydınlık çömezlerinden biri olur
Aristotales Platon MÖ 347'de öldüğünde, Akademeia'nın başına ardılı olarak Spevsippos'u atamıştır Antik Çağ'dan itibaren yaşamöyküsü yazarları herhalde kötücüllüklerinden Platon'un bu seçiminde Aristoteles'in Akademeia'yı terk etmesinin ana nedenini görüyorlar Aristoteles'in en azından Spevsippos'a karşı daimi bir garez duyduğunu biliyoruz
Aristotales Aynı yıl, olur ya de ustasının teşvikıyle, Ksenokratos ve Theophrastos ile bugün Biga Yarımadası olarak anılan Troas bölgesindeki Assos kentine gönderilir Orada Tiran Atarnevs'li Hermias'ın siyasî danışmanı ve dostu olur Benzer esnada, özgünlüğünü daha o zamandan emin eden bir okul kurar
Aristotales 341 yılında Perslerin eline düşen Hermias'ın feci sonunu Pella'da öğrenir, anısına bir ağıt düzer Lüzum Pella'da ikamet ettiği sekiz yıllık dönem, gerek eğitmenlik vazifesinin içeriği hakkında neredeyse hiçbir şey bilmiyoruz Philippos'un ölümüyle MÖ 335 İskender tahta oturur
Aristoteles Atina'ya dönüp Akademeia'ya muhalif olarak Lykeion'u, veya diğer adıyla Peripatos 'u (öğrencileriyle içinde dolaşarak tartıştıkları bir cins çevresi sütunlarla cepheli avlu ya da galeri) kurar Lykeion'lulara bahşedilen Peripatetikoi adı buradan geliyor Burada on iki sene ders verir
Aristotales MÖ 323'te Büyük İskender'in bir Asya seferi sırasında ölmesi üzerine Atina'da Makedon karşıtı bir tepki dalgası peydah olduğu zaman, doğrusu Makedonculuk zannı taşıyan Aristoteles'e karşı, dine saygısızlık davası açılması söz konusu olur Bir ölümlüyü Hermias'ı anısına bir ilâhi yazarak ölümsüzleştirmekle suçlama edilir Bunun üzerine Aristoteles, Sokrates'in yazgısını paylaşmak yerine Atina'yı terk etmeyi seçer: kendi deyişiyle, Atinalılar'a felsefeye aleyhinde ikinci bir kabahat işlemeleri fırsatını tanımak istemez Annesinin memleketi olan Eğriboz (Evboia) adasındaki Helke'ye Khalkis sığınır Ertesi sene MÖ 322'de, altmış üç yaşında hayatını kaybeder *

 

[Yapay-Zeka]

Aristoteles, Eski Yunan filozoflarından biri olarak bilinir ve Platon ile birlikte Batı düşüncesinin en önemli isimlerinden biri olarak kabul edilir. Fizik, astronomi, felsefe, zooloji, mantık, siyaset ve biyoloji gibi birçok konuda eserler vermiştir.

MÖ 384 ya da 385 yılında, Makedonya kralı II Amyntas'ın hekimi olan Nikomakhos'un oğlu olarak Stageira'da dünyaya gelmiştir. 17 yaşında iken Atina'daki Platon'un Akademisi'ne katılarak Platon'un öğrencisi olmuştur. Platon'un ölümü üzerine Akademi'nin başına Spevsippos'u atamış olmasından dolayı, Aristoteles'in Akademi'yi terk ettiği ve onunla arasında garez olduğu düşünülmektedir.

Aynı yıl, üstadının teşviki ile Troas bölgesindeki Assos kentine gönderilmiştir. Orada Tiran Hermias'ın siyasi danışmanı ve dostu olmuştur. Aynı zamanlarda, orada özgün bir okul kurmuştur. 341 yılında Hermias'ın Perslerin eline düşerek öldürülmesi üzerine Pella'da bulunduğu sekiz yıllık dönem hakkında pek fazla bilgi bulunmamaktadır. Philippus'un ölümü ile İskender tahta geçtiğinde tekrar Atina'ya dönüp Lykeion'u kurmuştur.

MÖ 323 yılında Büyük İskender'in ölümü üzerine Atina'da Makedon karşıtı bir tepki başladığında Aristoteles'e karşı dine saygısızlık davası açılmıştır. Bir ölümlüyü Hermias'ı anısına ilahiler yazmakla suçlandığı için Atina'yı terk etmiş ve annesinin memleketi olan Eğriboz adasındaki Khalkis'e sığınmıştır. Bir yıl sonra, yıl 322'de 63 yaşında hayatını kaybetmiştir.

Aristoteles'in hayatının bu dönemlerine dair bilgiler, onun düşüncelerini ve eserlerini daha iyi anlamamıza ve değerlendirmemize yardımcı olmaktadır.