Argo Nedir - Argo Hakkında

[SoruCevap]

Argo Nedir?



ARGO,
Bir sosyal sınıfın, bir meslek grubunun ya da bir topluluğun üyelerinin kullandığı, genel dilin sözcüklerine yeni anlamlar yükleyerek ya da yeni sözcükler, deyimler katarak oluşturulan özel dil.

Bir toplumda geçerli genel dilden ayrı, ama ondan türemiş olan, yalnızca belli çevrelerce kullanılan, toplumun her kesimince anlaşılmayan, kendine özgü bir sözcük, deyim ve deyişlerden oluşan argonun, ayrı bir grameri yoktur.
Argo, anadil içinde sonradan türetilmiş bir yardımcı dil olarak konuşulur. Temelde sözlü ve doğal bir dildir. Argo sürekli değişen ve gelişen özel bir dil olmakla birlikte oluşumunu bazı genel ilkelere bağlamak mümkündür. Sıfatlardan cins isim türetme, eski ve bölge dili sözlerinden yararlanma, genel dildeki sözcüklerin biçimlerini bozma, yabancı kökenli sözcük kullanma, sözcüklerin anlamlarını kaydırma ve değiştirme bu ilkelerin başlıcalarıdır. Türk argosu eski İstanbul'un külhanbeyi ve tulumbacı çevrelerinde gelişmiştir.
Rakı'ya "anzarot", polis"e "aynasız", kâğıt paraya "papel" vs. demek; boş ver, abayı yakmak, açıktan almak, boş koymak gibi deyişler argo içinde zikredilir.
Burada Türk argosu üzerine yapılmış iki çalışmayı zikredecek olursak: Ferit Devellioğlu-Türk Argosu (1980), Hulki Aktunç-Büyük Argo Sözlüğü (1989).



Kaynak: Açıklamalı Edebiyat Terimleri Sözlüğü-Murat AKINCI)

 

[Editör]

Argo, bir sosyal sınıfın, bir meslek grubunun ya da bir topluluğun özel olarak kullandığı dilin genel dilden farklılaşmasıyla oluşan dil türüdür. Genellikle genel dilde bulunan sözcüklere yeni anlamlar yükleyerek ya da tamamen yeni sözcükler ekleyerek oluşturulur. Argo, toplumun belirli bir kesimi tarafından kullanılır ve genel olarak toplumun her kesimi tarafından anlaşılmayabilir.

Argonun bir grameri yoktur, çünkü genellikle değişken ve gelişen bir dildir. Temelde sözlü ve doğal bir dil olan argo, belirli çevrelerdeki iletişimi kuvvetlendirebilir ve grup kimliği oluşturabilir.

Türk argosu özellikle eski İstanbul'un külhanbeyi ve tulumbacı çevrelerinde gelişmiştir. Örnek olarak "anzarot" kelimesi rakı için, "aynasız" kelimesi polis için, "papel" kelimesi kâğıt para için kullanılabilir. Ayrıca "boş ver", "abayı yakmak", "açıktan almak", "boş koymak" gibi deyişler de argo dilinde kullanılan ifadeler arasındadır.

Türk argosu hakkında daha fazla bilgi almak isteyenler için Ferit Devellioğlu'nun "Türk Argosu" ve Hulki Aktunç'un "Büyük Argo Sözlüğü" adlı çalışmaları önerilebilir.