archimedes kimdir felsefesi sozleri eserleri

[SoruCevap]

archimedes kimdir felsefesi sozleri eserleri

Yunan matematikci, fizikci, astronom, filozof ve muhendis Bir hamamda yıkanırken bulduğu iddia edilen suyun kaldırma kuvveti bilime en cok bilinen katkısıdırAncak pek cok matematik tarihcisine gore integral hesabın kaynağı da Archimedes'tir

Roma generali Marcellus, Sirakuza'yı kuşattığında, Archimedes muhendisin yapmış olduğu silahlar nedeniyle şehri almakta cok zorlanmıştı Bunların coğu mekanik duzeneklerdi ve bazı bilimsel kurallardan ilham alınarak tasarlanmıştı Orneğin, makaralar yardımıyla cok ağır taşlar burclara kadar cıkarılıyor ve mancınıklarla cok uzaklara fırlatılıyordu Hatta Archimedes'in aynalar kullanmak suretiyle Roma donanmasını yaktığı da rivayet edilmektedir Ancak butun bunlara karşın MO 212 yılında Romalılar Sirakuza'yı zapt ettiler ve şehrin diğer ileri gelenleriyle birlikte Arşimet'i de oldurduler

Soylentilere gore; bu sırada Archimedes kum uzerine cizdiği cemberlerle hesaplar yapmaktadır Elinde boynuna vurulmak uzere kaldırılan bir kılıcla yaklaşan romalı askere aldırmaz bile Başını hesaplarından kaldırmadan cemberlerime dokunmader Arşimedin kesik başı cemberlerin arasına duşer

Archimedes hem bir fizikci, hem bir matematikci, hem de bir filozoftur Gencliğinde bir sure İskenderiye'de bulunmuş, burada Eratosthenes ile arkadaş olmuş ve daha sonra da onunla mektuplaşmıştır Archimedes'in mekanik alanında yapmış olduğu buluşlar arasında bileşik makaralar, sonsuz vidalar, hidrolik vidalar ve yakan aynalar sayılabilir Bunlara ilişkin eserler vermemiş, ancak matematiğin geometri alanına, fiziğin statik ve hidrostatik alanlarına onemli katkılarda bulunan pek cok eser bırakmıştır

Geometriye yapmış olduğu en onemli katkılardan birisi, bir kurenin yuzolcumunun 4πr2 ve hacminin ise 43 πr3 eşit olduğunu kanıtlamasıdır Bir dairenin alanının, tabanı bu dairenin cevresine ve yuksekliği ise yarıcapına eşit bir ucgenin alanına eşit olduğunu kanıtlayarak pi'nin değerinin 3 +l7 ve 3 +1071 arasında bulunduğunu gostermiştir

Archimedes'in en parlak matematik başarılarından biri de, eğri yuzeylerin alanlarını bulmak icin bazı yontemler geliştirmesidir Bir parabol kesmesini dortgenleştirirken sonsuz kucukler hesabına yaklaşmıştır Sonsuz kucukler hesabı, bir alana tasavvur edilebilecek en kucuk parcadan daha da kucuk bir parcayı matematiksel olarak ekleyebilmektir Bu hesabın cok buyuk bir tarihi değeri vardır Sonradan modern matematiğin gelişmesinin temelini oluşturmuş, Newton ve Leibniz'in bulduğu diferansiyel ve entegral hesap icin iyi bir temel oluşturmuştur

Archimedes Parabolun Dortgenleştirilmesi adlı kitabında, tuketme metodu ile bir parabol kesmesinin alanının, aynı tabana ve yuksekliğe sahip bir ucgenin alanının 43'une eşit olduğunu ispatlamıştır

İlk defa denge prensiplerini ortaya koyan bilim adamı da Archimedes'dir Bu prensiplerden bazıları şunlardır:

• Eşit kollara asılmış eşit ağırlıklar dengede kalır

• Eşit olmayan ağırlıklar eşit olmayan kollarda aşağıdaki koşul sağlandığında dengede kalırlar: f1 · a f2 · b

Bu calışmalarına dayanarak soylediği Bana bir dayanak noktası verin Dunya'yı yerinden oynatayımsozu yuzyıllardan beri dillerden duşmemiştir

Archimedes, kendi adıyla tanınan sıvıların dengesi kanununu da bulmuştur Soylendiğine gore, bir gun Kral II Hieron yaptırmış olduğu altın tacın icine kuyumcunun gumuş karıştırdığından kuşkulanmış ve bu sorunun cozumunu Archimedes'e havale etmiş Bir hayli duşunmuş olmasına rağmen sorunu bir turlu cozemeyen Archimedes, yıkanmak icin bir hamama gittiğinde, hamam havuzunun icindeyken ağırlığının azaldığını hissetmiş ve Buldum, buldumdiyerek hamamdan fırlamışArchimedes'in bulduğu şey; su icine daldırılan bir cismin taşırdığı suyun ağırlığı kadar ağırlığını kaybetmesi ve tac icin verilen altının taşırdığı su ile tacın taşırdığı su mukayese edilerek sorunun cozulebilmesi idi

Archimedes'in araştırmalarından once, tahtanın yuzduğu ama demirin battığı biliniyordu; ancak bunun nedeni acıklanamıyordu Archimedes'in bu kanunu doğada tesaduflere yer olmadığını, her zaman aynı koşullarda aynı sonuclara ulaşılacağını gostermiştir Archimedes, 23 yuzyıl once, modern bilimsel yontem anlayışına cok yakın bir anlayışla, bugun de gecerli olan statik ve hidrostatik kanunlarını bulmuş ve bu katkılarıyla bilim tarihinin en buyuk uc kahramanından biri olmaya hak kazanmıştır

Sirakuza Savunması

MO 216 yılında Archimedes 70 yaşını aşmış, akrabalarından biri olduğu soylenen Sirakuza kıralı Hieron olmuştu İkinci Bhon Savaşı sonunda da şehir yenilgiye uğramış, Kartaca'lılarla birleşmeyi kabul etmişti Bunun uzerine Romalılar, unlu konsullerinden biri olan Claudius Marcellus'u bir orduyla Sirakuza'ya gonderdiler

Yaşlı Archimedes, hicbir zaman katılmadığı siyaset alanından uzakta kendini calışmalarına vermiş, sessiz ve sakin bir hayat suruyordu Ama onun hikmet ve zekasına hayranlık duyan hemşehrileri şehri savunması icin kendisinden yardım dilediler Archimedes, bu cağrıyı adeta istemeyerek kabul etti

Romalılar, onun bir mucit ve muhendis olarak yaratıcı kabiliyetini oğrenmekte gecikmediler Bir gun, kıyıdaki şehir surlarına kadar sokulan bir Roma savaş gemisi birdenbire dev gibi korkunc bir kerpetenle karşılaştı Duvarların arkasından cıkan bu alet gemiyi pruvasından yakaladığı gibi ceneleri arasında kıstırarak parcaladı Kaldırac kolları ve donel kasnaklar yardımıyla işleyen bu aletin calışma prensipleri Archimedes tarafından ortaya konulmuştu Boylece bir kaldırac mekanizması ilk defa olarak gercekleştiriliyordu

Bu arada surların arkasına yerleştirilen dev mancınıklar, duşmanın uzerine ağır oklar ve taş yağdırıyordu Guvertesi ve bordası delik deşik olan gemilerin direkleri parcalanıyor, gemidekilerin uzerine duşuyor, duşman ağır kayıplar veriyordu

Archimedes'in Guneş ışınlarını buyuk bir ayna aracılığıyla duşman uzerine yansıtıp gemileri ateşe verdiği de soylenir Ama inanılması oldukca guc olan bu hikaye, belki de bir efsaneden başka bir şey değildir

Bununla birlikte Archimedes'in icat ettiği makineler, Romalıların gozlerini o derece yıldırmıştı ki surların uzerinde bir ip ya da değnek gordukleri zaman gene onun bir makinesi sanarak bağırıp kacışıyorlardı Claudius Marcellus, ister istemez hayranlık duyduğu bu duşmanıyla kendi muhendislerinin başa cıkamayacağını anladı Bu matematik devi ile neden savaşalım ? Bizimle alay eder gibi kıyıda oturup donanmamızı yok ediyor !diyerek Sirakuza'yı tam bir ablukaya aldıCok unlu bir insan olmuştur

Arşimet'ten Secme Sozler

• Eureka!; Buldum!
• Bana bir dayanak noktası verin Dunya'yı yerinden oynatayım
• Noli turbare cirkulos meosi; (Lutfen dairelerimi bozmayın) Son sozudur