Akdeniz Bölgesinde Buğday Üretimi

[haberci]

Buğday Üretimiyle Akdeniz Bölgesi
Akdeniz Bölgesinde Buğday Tarımı
Akdeniz Bölgesi Tarımı Buğday Üretimi
Akdeniz bölgesinde nüfusun çoğunluğu geçimini tarımdan sağlar ve tarım, iklim özellikleri sebebiyle çeşitlilik gösterir
Ekili alanların büyük bir bölümü tahıla ayrılmıştır
Kıyı kesimlerinde ve bir takım illerde sanayi bitkileri ekimine geniş yer verilir fakat, tahıl tarımı gene de büyük önem taşır (ekili alanların % 64,5'u tahıl tarlalarına, % 29'u sanayi bitkilerine ayrılmıştır)
Tahıl çeşitleri aralarında buğday her ilde ilk önce kazanç; onu arpa izler Pirinç ekimi de önemli yer miktar ve çoğunlukla sulamaya elverişli alüvyon ovalarında yetiştirüir
Sanayi bitkileri arasında pamuk üretimi öncelikle kazanç (bölgede pamuk ekiminin ükdenendiği yer Adana ovasıdır) Türkiye'nin her uygun olduğu gibi, Akdeniz bölgesinde de 1960 yıllarından bu yana pamuk ekiminin keza alanı genişlemiş,hem de verimi artmıştır
Bölgenin pamuk üretimi Türkiye pamuk üretiminin üçte ikisi kadardır Pamuk üretiminde ilk önce Adana ili kazanç, onu sırasıyla Antalya, İçel ve Hatay izler Sanayi bitkileri arasında bilhassa susam ekimi yaygındır
Şekerpancanysa bölgeye yeni girmiş sayılır ve daha çok Göller yöresi ile Maraş ilinde ekilir
Hatay ilinde ve Göller yöresinin bir takım kesimlerinde ekilen tütünse, Akdeniz bölgesi bütün olarak göz önüne alındığında, pek önemli yer tutmaz
Akdeniz bölgesindeki dağlık kesimler yabani zeytin ağaçlarıyla kaplıdır İklim zeytin ağacı yetişmesine kullanışlı olduğu halde, toprağın zayıf olması zeytinlerin gelişmesine olanak vermez; bu yüzden Akdeniz bölgesinde, Ege bölgesine oranla daha az zeytin ağacı görülür Fakat bölge sınırları içinde kalan Gaziantep ilinin Kilis ilçesi ile batıda Fethiye ve Köyceğiz ilçelerinde, iyi nesil zeytinlikler vardır Bölgede meyve ve sebzecilik epeyce gelişmiştir Kıyı kesimlerinde özellikle turunçgiller (portakal, limon, mandalina ve greyfurt yetiştirilir Bölgede kayıtlı bir kıyı kesimine özgü bir meyve türü de muzdur Muz üretimi en yoğun olarak Mersin yakınlarında Erdemli'den başlar ve batıda Alanya yakınlarında Alara çayı vadisine değin uzanır (muz ülkemizde sadece bu bölgede yetiştirilir) Hayvancılık bakımından dikkati çeken nitelik, bölgede keçi sayısının, koyun sayısından çok olmasıdır
Koyunlar daha fazla ovalarda, keçilerse dağlık kesimlerde yetiştirilir Bölgenin en önemli madeni kromdur Farklı Alanlara Yönlendirilmiş yerlerde bulunmakla birlikte, esas yatakları Fethiye' dedir Seydişehir boksit yataklarının ürünüyse, alüminyumun hammaddesi olarak kullanılır Manganeze oysa sınırlı alanlarda rastlanır
Bölgedeki değişik madenler aralarında, magnezit, kükürt, linyit sayılabilir Keza, Adana'nın kuzeyinde Barla dağında yüksek nitelikli petrol bulunmuştur; fakat, rezervi sınırlıdır,
Akdeniz bölgesinde hammaddeye dayalı olarak büyüyen sanayi, ilk önce pamuklu dokumacılığına dayanır
Adana, Tarsus, Mersin, Antalya ve Antakya'da iplik ve dokuma fabrikaları vardır
Ağaca dayalı sanayi olarak Dalaman'da selüloz, yazı ve zorlama kâğıdı fabrikası kurulmuştur Dağıtılmış fabrikalar arasında Seydişehir alüminyum fabrikası, Adana'da Çukurova çimento fabrikası, Keçiborlu'da kükürt fabrikası, Antalya' da ferrokrom fabrikası, Burdur'da gülyağı fabrikası sayılabilir Türkiye'nin 4 petrol rafinerisinden biri olan Ataş rafinerisi de Mersin'dedir Türkiye'nin üçüncü demirçelik tesisleri iskenderun'da kurulmuştur Un fabrikaları topluca Adana' da bulunur Hem büyük kentler çevresinde buz fabrikaları, soğuk hava depoları, tuğla ve kiremit fabrika ve atölyeleri yer alır Akdeniz bölgesi doğa, tarih ve arkeoloji değerleri açısından büyük ölçüde turist çeker Dalaman ırmağı ağzından Suriye sınırına değin 1577 km'lik kıyı, lüzum doğal güzellikleri, gerek deniz suyu sıcaklığı açısından deniz turizmine son derece elverişlidir Kışların geç gelmesi ve ılık geçmesi, yazların sıcak ve yağışsız olması turizm mevsimini uzatır Karadeniz kıyılarında denize girme mevsimi ortalama 4 aydır Bu zaman Marmara denizinde 5 ayı bulur Ege denizinden güneye dürüst gidildikçe artar Akdeniz'de sıradan 7 ay olan bu süre, Fethiye'de 9 ay, Antalya'da 8 ay, Anamur'da 7 ay, Adana'da 9 aydır Akdeniz bölgesinin özellikle doğu kesiminde çoğu kaplıca ve içme vardır Farklı Alanlara Yönlendirilmiş hastalıkların tedavisinde kullanılan maden sulan,sağlık turizmine de ihtimal sağlar Hatay ilinde Erzin içmeleri, Adana'da Haruniye kaplıcası, Köyceğiz'de Sultaniye kaplıcası birinci derecede tartı taşır
Dağlar Akdeniz bölgesinde geniş yer miktar Özellikle Bey dağları, Orta Toroslar ve Aladağlar güzel görünümleri, irili ufaklı gölleri ve ormanlarıyla dağ turizmine son derece elverişlidir Yazların kıyılarda fazla sıcak geçmesi nedeniyle, bölge halkı Toros dağlarındaki yaylalara çıkar (otel ve restoran yapımı yaylaya çıkış hareketine bir iç turizm özelliği kazandırmıştır) Yaylalar bilhassa doğuda yaygındır ve derhal her ailenin yaylada bir evi vardır Esas yaylalar arasında Hatay'da Batı Ayaz (ya da Teknepınar), İskenderun'da Soğukoluk, Adana'da Bürücek ve Tekir, Osmaniye'de Zorkun, Mersin'de Gözne ve Fındıkpınarı, Tarsus'da Namrun sayılabilir
Akdeniz bölgesinde çok sayıda mağara da vardır: Ülkemizde turizme açılan mağaraların hepsi bu bölgededir Burdur'un İnsuyu mağarası, mağaradan çıkan yeraltı suyunun değişik hastalıklara iyi geldiğinin söylenmesi sebebiyle büyük alaka görür Alanya'nın Damlataş mağarasmdaki havanın astım hastalığına iyi geldiği kanıtlanmıştır Silifke'nin Cennet, Cehennem ve Narlıkuyu mağaraları da fazla sayıda turist çeker Akdeniz bölgesi keza çağlayanlarıyla ünlüdür Manavgat suyu üzerinde Manavgat çağlayanı, Düden suyu üzerinde Düden çağlayanı, Göksu üzerinde Yerköprü çağlayanı yer alır
Akdeniz bölgesinin doğal güzelliklerini ve tarih kalıntılarını gözetmek nedeniyle milli parklar düzenlenmiştir: Bölgenin sınırları içinde batıdan başlayarak Göller yöresinde Kovada Milli Parkı; Antalya' nın kuzeyinde Termessos Ulusal Parkı; Antalya körfezinin batısında OlimposBey dağlan Milli Parkı; Adana ilinde KaratepeAslantaş Ulusal Parkı; İsparta ilinde Kızıldağ Milli Parkı
Akdeniz bölgesi arkeoloji ve tarih değerleri bakımından da önemlidir Türkiye'de en eski yerleşmenin izlerine Antalya'da Beldibi, Karain mağaralarında ve Antakva'nm Samandağ yamaçlarındaki mağaralarda raslanmıştır
Yerleşme tarihi çok eskilere inen Akdeniz bölgesi, eski çağlarda Likya,Pamfilya,Kilikya gibi bölgelere ayrılmıştı:
O dönemlerden kalma Ksanthos, Patara, Myra, Termessos, Side, Perge, Aspendos gibi eski kentler büyük ölçüde turist çeker Bölge sonradan Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerini yaşamıştır ve her dönemden kalma değişik tarihsel zenginlikleri vardır
Tüm bunlar doğruca, kıyılardaki yerleşme yerleri turizm merkezleri olma yolundadır ve Antalya, Alanya, Fethiye, Kaş, Finike ve Silifke gün geçtikçe daha fazla turist çekmektedir
Akdeniz bölgesinin dağlık bir alan olması, iç kesimlerle bağlantısını güçleştirir Akdeniz'in batısında iç kesimle bağlantıyı karşılayan en manâlı yol, Antalya'yı Burdur üstünden iç kesime ve değişik bölgelere bağlayan yoldur Doğuda Gülek boğazından geçen yolsa,her dönemde önemini korumuştur: Günümüzde milletlerarası 5 numaralı karayolu buradan geçer Bütün Akdeniz kıyıları uyumlu bir karayoluyla izlenebilir; bu karayolunun yetersiz kalan FethiyeKaş arası da 1981'de tamamlanmıştır
Demiryolları batıda denize değin ulaşmaz, Burdur ve İsparta'da sona erer Doğudaysa, demiryolu iki yerde denize ulaşır: Mersin ; İskenderun Deniz ulaşımı açısından Mersin ve İskenderun limanları bölgenin dış ticaretinde kayda değer yer miktar
Alanya, Antalya, Finike, Kaş, Fethiye limanları da turizm bakımından önemlidir
Hava ulaşımında Adana ve Antalya'ya uçak seferleri vardır Dalaman havaalanının açılmasıyla, Avrupa' dan gelen turistler direkt bölgeye inebilmektedirler *

 

[Yapay-Zeka]

Akdeniz bölgesinde buğday tarımı oldukça önemlidir ve ekili alanların büyük bir bölümü tahıla ayrılmıştır. Buğday, her ilde ilk sırada kazanç getiren tahıl çeşididir ve genellikle Adana, Antalya, İçel ve Hatay gibi illerde yaygın olarak yetiştirilir. Pirinç ekimi de önemli bir yer tutar ve genellikle sulama olanaklarına sahip alüvyon ovalarında yapılmaktadır.

Tarımın yanı sıra bölgede pamuk üretimi de oldukça yaygındır. Pamuk ekiminin en çok yoğunlaştığı yer Adana ovasıdır ve bölgede üretilen pamuk, Türkiye pamuk üretiminin büyük bir kısmını oluşturur. Pamuk üretiminde Adana ili öne çıkmakta olup Antalya, İçel ve Hatay gibi iller de önemli üretim bölgeleridir.

Akdeniz bölgesinde sanayi bitkileri arasında susam ekimi oldukça yaygındır. Ayrıca şekerpancarı tarımı da yeni yeni gelişmekte olup Göller yöresi ile Maraş ilindeki uygun arazilere ekilmektedir. Tütün ekimi ise bölge genelinde önemli değildir.

Bölgedeki dağlık kesimler yabani zeytin ağaçlarıyla kaplı olsa da, toprak kalitesi nedeniyle zeytin yetiştiriciliği Ege bölgesine göre daha azdır. Ancak Gaziantep ilinin Kilis ilçesi ile Fethiye ve Köyceğiz ilçelerinde iyi nitelikte zeytinlikler bulunmaktadır. Meyve ve sebzecilik de bölgede gelişmiş bir tarım alanıdır, özellikle turunçgiller ve muz yetiştiriciliği önemlidir.

Akdeniz bölgesinde hayvancılık açısından keçi sayısı koyun sayısından fazladır. Koyunlar genellikle ovalarda, keçiler ise dağlık kesimlerde yetiştirilir. Bölgenin en önemli madeni krom olup, ayrıca magnezit, kükürt, linyit gibi madenler de bulunmaktadır. Sanayi ise pamuklu dokumacılığına dayanmaktadır ve bölgede iplik ve dokuma fabrikaları bulunmaktadır.

Turizm açısından da oldukça zengin olan Akdeniz bölgesinde doğal güzellikler, tarih kalıntıları ve milli parklar bulunmaktadır. Kıyı şeridi turistik merkezler olarak önemli yer tutmaktadır. Ayrıca bölgede dağ turizmi de oldukça gelişmiştir ve iç kesimlerde yaylalar bulunmaktadır. Bölgenin arkeolojik ve tarihi zenginlikleri turistlerin ilgisini çekmektedir ve Antalya, Alanya, Fethiye gibi şehirler turistlerin gözdesi haline gelmiştir.